Farmacotherapeutisch Kompas

U bevindt zich hier:

Farmacotherapeutisch Kompas Geneesmiddelen
Wis invoer

Uitbreiden…

Open/sluiten

Welke geneesmiddelen wilt u aan de vergelijking toevoegen?

dihydrotachysterol

vitamine d en analoga A11CC02

Sluiten

calcitriol (in de dermatologie)

vitamine d en analoga D05AX03

Sluiten

Samenstelling

Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.

Dihydral BModesto

Toedieningsvorm
Tablet
Sterkte
0,2 mg

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

Silkis Galderma Benelux bv

Toedieningsvorm
Zalf
Sterkte
3 microg/g
Verpakkingsvorm
30 g

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Advies

Bij hypoparathyreoïdie is door de afwezigheid van PTH de omzetting van vitamine D gestoord, zodat de voorkeur uitgaat naar calcitriol, α-calcidol of dihydrotachysterol.

Bij renale osteodystrofie en renale rachitis is dihydrotachysterol een goede keus.

Advies

Behandel psoriasis in eerste instantie lokaal met indifferente middelen, zo nodig gecombineerd met een klasse 3-corticosteroïd. Voeg bij onvoldoende effect een lokaal vitamine D-analoog (calcitriol, calcipotriol) toe. Stap bij onvoldoende effect hiervan over op een klasse 4-corticosteroïd. Bouw na max. 4 weken het dagelijks gebruik van corticosteroïden en vitamine D-analoga af tot een intermitterende behandeling. Continueer de indifferente middelen dagelijks. Om een schilferlaag te verwijderen kan een ontschilferingsmiddel worden toegepast. Bij kinderen en bij toepassing in het gezicht of in huidplooien heeft een klasse 2-corticosteroïd de voorkeur. De keuze voor een applicatievorm is afhankelijk van de locatie van de huidafwijkingen (o.a. wel of niet behaarde hoofdhuid) en in belangrijke mate ook van de voorkeur van de patiënt. Bij onvoldoende resultaat van een lokale therapie, worden in de tweedelijnszorg intensievere vormen van lokale behandeling, lichttherapie of systemische middelen toegepast. Zie voor meer informatie de NVDV-richtlijn Psoriasis.

Indicaties

  • Postoperatieve of idiopathische hypoparathyreoïdie;

  • Primaire resistente rachitis;

  • Renale osteodystrofie.

Indicaties

  • Milde tot matig-ernstige plaquepsoriasis (psoriasis vulgaris) met aantasting tot 35% van het lichaamsoppervlak.

Gerelateerde informatie

  • psoriasis

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Beschreven indicaties:

Begindosering 0,2 mg per dag; de onderhoudsdosering wordt ingesteld onder nauwlettende controle van het serumcalciumgehalte: gewoonlijk 0,2 mg per dag. Bij kinderen (> 2 jaar) zeer voorzichtig titreren.

De tabletten bevatten een breukstreep om het inslikken te vereenvoudigen, niet om de tablet in gelijk doses te verdelen.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Psoriasis vulgaris:

Volwassenen:

Volgens de fabrikant: als monotherapie: 2×/dag op de aangedane huid aanbrengen ('s morgens en 's avonds; na het wassen), max. 35% van het lichaamsoppervlak behandelen. Max. 30 g zalf per dag. Er is weinig klinische ervaring met dit doseerschema over een periode langer dan 6 weken. De NVDV-richtlijn Psoriasis(2017) haalt op pagina 37 dezelfde dosering en hetzelfde max. lichaamsoppervlak aan, alsmede dat de langetermijnbehandeling effectief en veilig is.

Volwassenen en kinderen > 2 jaar:

Volgens de NHG-Standaard Psoriasis (2014): 1×/dag’s ochtends aanbrengen in combinatie met een lokaal corticosteroïd 1×/dag ’s avonds gedurende 4 weken. Maximale totale hoeveelheid van een vitamine D 3-analoog (calcitriol, calcipotriol) per week: kinderen 2–6 jaar max. 30 g/week, kinderen 6-10 jaar max. 50 g/week en volwassenen en kinderen > 10 jaar max. 100 g/week gebruiken.

Behandel tevens continu met een indifferent middel; dit aanbrengen ca. 1 uur of langer ná het lokale corticosteroïd en/of de vitamine D3-analoog.

Toedieningsinformatie

  • Na gebruik de handen wassen om onbewuste overbrenging naar gezicht, mond en ogen te voorkomen.
  • Vanwege een mogelijk effect op het calciummetabolisme (hypercalciëmie) niet onder occlusie toepassen en geen penetratiebevorderende stoffen aan de zalf toevoegen.

Bijwerkingen

Gemeld zijn: anorexie, misselijkheid, braken, polyurie, dorst en buikkrampen. Hypercalciëmie als gevolg van overdosering of interactie met thiazide-diuretica.

  • Informatie van Lareb over dit middel
  • Meldformulier bijwerkingen

Bijwerkingen

Lokaal: Vaak (1-10%): huidklachten (jeuk, irritatie, ongemak), roodheid.

Soms (0,1-1%): droge huid, verergering psoriasis.

Verder zijn gemeld: huidoedeem, contacteczeem.

  • Informatie van Lareb over dit middel
  • Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Bij gelijktijdige toediening van thiazide-diuretica aan patiënten met hypoparathyreoïdie kan hypercalciemie ontstaan.

Sommige anti-epileptica zoals bv. fenytoïne en fenobarbital kunnen de vitamine behoefte doen toenemen.

Interacties

Wees voorzichtig bij combinatie met geneesmiddelen waarvan bekend is dat ze de serumcalciumspiegel verhogen, zoals thiazide-diuretica, of bij gebruik van geneesmiddelen waarvan de farmacologische effecten worden beïnvloed door veranderingen in de calciumspiegel, zoals digoxine. Wees bedacht op gebruik van calciumsupplementen en/of een hoge dosis vitamine D.

Mogelijk kan gelijktijdig gebruik met adstringentia (aluminiumzouten, zinkoxide en zinksulfaat), keratolytische of irriterende producten additionele huidirritatie veroorzaken.

Zwangerschap

Teratogenese: Over het gebruik van deze stof tijdens zwangerschap bij de mens bestaan onvoldoende gegevens om de mogelijke schadelijkheid te beoordelen.

Farmacologisch effect: Vitamine D-tekort bij de moeder gedurende het 3e trimester kan leiden tot vitamine D-deficiëntie bij het ongeboren kind. Na de geboorte kan dit leiden tot hypocalciëmie en convulsies, rachitis en mogelijk tot spierzwakte, groeivertraging, vertraagde botrijping, fracturen en afwijkende aanleg van tandglazuur. Dit is vooral gemeld bij neonaten van donker gepigmenteerde en gesluierde vrouwen. Hoge dosering vitamine D bij de moeder kan leiden tot hypercalciëmie bij het kind, met als mogelijk gevolg lichamelijke en mentale retardatie, supravalvulaire aortastenose, suppressie van de parathyreoïdfunctie en retinopathie bij het kind. Hypervitaminose D op basis van hypercalciëmie kan leiden tot foetale afwijkingen en suppressie van de parathyreoïdfunctie bij de pasgeborene.

Advies: Alleen toepassen bij vastgestelde vitamine D-deficiëntie. Bepaal regelmatig de serumcalciumspiegel.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Zwangerschap

Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren bleek schadelijkheid bij hoge doses (verkalking in zachte weefsels).

Farmacologisch effect: De systemische resorptie via de huid is ca. 10 %, bij normale lokale toepassing is geen relevante stijging van de plasmaspiegel van calcitriol en geen hypercalciëmie waargenomen.

Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken; vermijd veelvuldig of langdurig gebruik en gebruik op grote of beschadigde huidoppervlakken.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja.

Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden vanwege de kans op hypercalciëmie. Indien dit geneesmiddel toch gebruikt wordt de serumcalciumspiegels bij moeder en kind controleren.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja.

Farmacologisch effect: De systemische resorptie is gering. Bij uitgebreid gebruik (langdurig, grote hoeveelheden, op grote huidoppervlakten) of toepassing op beschadigde huid neemt de geresorbeerde hoeveelheid toe. Afhankelijk van het gebruik is er (theoretisch) kans op hypercalciëmie.

Advies: Kan waarschijnlijk veilig gebruikt worden.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

Hypercalciëmie.

Contra-indicaties

  • bekende stoornissen van het calciummetabolisme;
  • hypercalciëmie;
  • lever- of nierfunctiestoornis.

Waarschuwingen en voorzorgen

Bij overdosering kan hypercalciëmie optreden, bepaal daarom regelmatig het calciumgehalte in het bloed.

Met name bij de behandeling van renale osteodystrofie eerst het fosfaatgehalte binnen de normale grenzen brengen. Wees voorzichtig bij de aanwezigheid van nierstenen.

De veiligheid en effectiviteit bij kinderen < 2 jaar en bij kinderen die hemodialyse ondergaan zijn onvoldoende vastgesteld.

Waarschuwingen en voorzorgen

Wees voorzichtig met de toepassing van de zalf in het gelaat, omdat de kans op irritatie hier groter is. Contact met de ogen vermijden. Bij ernstige irritatie van de huid de medicatie (tijdelijk) staken; bij optreden van contactallergie de behandeling definitief staken en niet meer hervatten.

Er is enige absorptie van calcitriol door de huid, zodat met name bij overmatig gebruik verhoging van het serum- en urinecalciumgehalte mogelijk is. Geen penetratiebevorderende stoffen aan de zalf toevoegen en niet onder occlusie toepassen.

Kinderen zijn waarschijnlijk extra gevoelig voor calcitriol. De veiligheid en werkzaamheid zijn niet vastgesteld bij kinderen (< 18 jaar).

Overdosering

Symptomen

Overdosering veroorzaakt hypercalciëmie. De voornaamste vroeg klinische verschijnselen hiervan zijn: anorexie, misselijkheid, braken, buikpijn, polyurie en polydipsie; in geval van renale osteodystrofie bestaat het gevaar van versnelde achteruitgang van de nierfunctie. Later kunnen er kalkneerslagen in de weefsels en in verschillende organen ontstaan (o.a. nefrocalcinose) bij demineralisatie van het skelet.

Therapie

Hydratie, toediening van citraten, sulfaten, fosfaten, corticosteroïden, EDTA en dialyse kunnen zinvol zijn.

Voor meer informatie over een vergiftiging met dihydrotachysterol neem contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Overdosering

Symptomen

Bij accidentele inname kan een verhoogde serumcalciumspiegel optreden. De symptomen van hypercalciëmie zijn: anorexie, misselijkheid, braken, obstipatie, hypotonie, depressie en incidenteel lethargie en coma.

Neem voor meer informatie over een vergiftiging met calcitriol contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Eigenschappen

Dihydrotachysterol is een vitamine D analogon dat beschouwd kan worden als een reductieproduct van vitamine D2. Verhoogt het serumcalciumgehalte door mobilisatie uit het skelet en absorptie uit de darm en verhoogt de uitscheiding van fosfaat door vermindering van de tubulaire terugresorptie.

Kinetische gegevens

Metabolisering 25-hydroxylering in de lever tot de actieve vorm 25-hydroxy-dihydrotachysterol.

Uitleg afkortingen

F biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T max tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V d verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T 1/2 plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T 1/2el plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Synthetisch vitamine D3-analoog. Calcitriol remt de proliferatie en stimuleert de differentiatie van epidermale keratinocyten. Verder remt het de proliferatie van T-lymfocyten en normaliseert het de productie van verschillende inflammatoire cytokinen. Werking: na 4 weken is verbetering zichtbaar van de psoriatische laesies.

Kinetische gegevens

Resorptie door de huid ca. 10%.
Overig na behandeling van grote huidoppervlakken (ca. 35% van het lichaamsoppervlak) is geen relevante stijging van de plasmaspiegel van calcitriol vastgesteld.
Metabolisering deels, tot onwerkzame metabolieten.

Uitleg afkortingen

F biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T max tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V d verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T 1/2 plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T 1/2el plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Groepsinformatie

dihydrotachysterol hoort bij de groep vitamine d en analoga.

  • alfacalcidol (A11CC03) Vergelijk
  • calcifediol (A11CC06) Vergelijk
  • calcipotriol (D05AX02) Vergelijk
  • calcitriol (in de dermatologie) (D05AX03) Vergelijk
  • calcitriol (systemisch) (A11CC04) Vergelijk
  • colecalciferol (A11CC05) Vergelijk
  • paricalcitol (H05BX02) Vergelijk

Groepsinformatie

calcitriol (in de dermatologie) hoort bij de groep vitamine d en analoga.

  • alfacalcidol (A11CC03) Vergelijk
  • calcifediol (A11CC06) Vergelijk
  • calcipotriol (D05AX02) Vergelijk
  • calcitriol (systemisch) (A11CC04) Vergelijk
  • colecalciferol (A11CC05) Vergelijk
  • dihydrotachysterol (A11CC02) Vergelijk
  • paricalcitol (H05BX02) Vergelijk

Kosten

Kosten laden…

Kosten

Kosten laden…

Zie ook

Geneesmiddelgroep

  • vitamine d en analoga

Externe links

  • Medicijnkosten.nl
  • GIPdatabank

Zie ook

Geneesmiddelgroep

  • vitamine d en analoga

Indicaties

  • psoriasis

Externe links

  • Officiële productinformatie CBG/EMA
  • Medicijnkosten.nl
  • GIPdatabank
  • Geneesmiddelinformatie voor patiënten
???naar.zoeken???
Zorginstituut Nederland
Onafhankelijke geneesmiddelinformatie
voor zorgprofessionals

Service

  • Contact
  • E-learning cursus FK
  • Mobiele apps
  • Help

Over

  • Over deze site
  • Verantwoording
  • Veelgestelde vragen
  • Proclaimer
  • Copyright
  • Cookies
Het Farmacotherapeutisch Kompas gebruikt analytische cookies om het gebruik van de website te analyseren en daarmee de website te kunnen verbeteren.
Lees meer over cookies en hoe u cookies kunt uitschakelen

Web-App

Installeer deze Web-App op je iPhone: Tap het deel-icoon en daarna "Zet op beginscherm".