Samenstelling
Estracyt (fosfaat als di-Na-zout) XGVS Pfizer bv
- Toedieningsvorm
- Capsule
- Sterkte
- 140 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Siklos XGVS Nordic Pharma bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 100 mg, 1000 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Voor de behandeling van prostaatcarcinoom staat op oncoline de geldende behandelrichtlijn.
Advies
Hydroxycarbamide-toediening vermindert het aantal (ziekenhuisopnamen door) vaso-occlusieve crises, waaronder het 'acute chest syndrome', bij patiënten met sikkelcelziekte (met ≥ 3 vaso-occlusieve crises in het voorafgaande jaar) met circa de helft. De voornaamste bijwerking is onderdrukking van het beenmerg. In de studies is geen significant effect op overleving aangetoond.
Indicaties
- Gemetastaseerd prostaatcarcinoom, vooral bij primaire of secundaire ongevoeligheid (resistentie) voor oestrogeentherapie.
Indicaties
- Preventie van recidiverende, pijnlijke vaso-occlusieve crises bij personen ouder dan 2 jaar met symptomatische sikkelcelziekte.
Dosering
Gemetastaseerd prostaatcarcinoom resistent voor oestrogeentherapie:
Volwassenen:
De gebruikelijke dosering is 10–16 mg/kg lichaamsgewicht per dag, verdeeld over 2–3 doses. De behandeling staken indien na 4–6 weken geen effect wordt bereikt.
Leverfunctiestoornis: Bij een lichte tot matige leverfunctiestoornis starten met 10 mg/kg lichaamsgewicht per dag, verdeeld over 2–3 doses; daarna zonodig eventueel de dosering verhogen. Estramustine is gecontra-indiceerd bij een ernstige leverfunctiestoornis.
Toedieningsinformatie: De capsules 1 uur vóór of 2 uur ná de maaltijd met water innemen. Niet gelijktijdig innemen met melk(producten) en antacida.
Dosering
Sikkelcelziekte:
Volwassenen en kinderen ≥ 2 jaar:
Begindosering: 15 mg/kg lichaamsgewicht 1×/dag. Gebruikelijke onderhoudsdosering 15–30 mg/kg/dag, maximale dosering in uitzonderlijke omstandigheden 35 mg/kg/dag. Zolang de patiënt klinisch of hematologisch (bv. toename HbF, ‘mean corpuscular volume’, afname neutrofielenaantal) op de behandeling reageert, kan de dosering worden gehandhaafd. Bij uitblijven respons (opnieuw optreden of geen afname van crises) kan de dagelijkse dosis geleidelijk worden verhoogd in stappen van 2,5–5 mg/kg lichaamsgewicht/dag. De behandeling staken indien met de maximale dosis gedurende drie tot zes maanden geen respons optreedt. Indien het bloedbeeld binnen het toxische bereik valt (neutrofielen < 2,0 × 10 9/l, trombocyten < 80 × 10 9/l, hemoglobine < 2,8 mmol/l, of reticulocyten < 80 × 10 9/l bij een hemoglobineconcentratie van < 5,6 mmol/l) de behandeling tijdelijk staken. Bij een hersteld bloedbeeld (doorgaans binnen twee weken) kan de behandeling met een verlaagde dosis worden hervat en vervolgens weer worden verhoogd onder hematologische controle. Een dosis die hematologische toxiciteit veroorzaakt, niet vaker dan twee keer proberen.
Bij ouderen (> 65 jaar) kan geen doseringsadvies gegeven worden vanwege het ontbreken van gegevens.
Bij nierfunctiestoornissen (creatinineklaring ≥ 30 – ≤ 60 ml/min): de begindosis met 50% verminderen. Hydroxycarbamide is gecontra-indiceerd bij een ernstige nierfunctiestoornis (creatinineklaring < 30 ml/min).
Bij lichte tot matige leverfunctiestoornissen (Child-Pughscore 5–9) is een aanpassing van de dosering niet nodig; het bloedbeeld nauwkeurig controleren. Hydroxycarbamide is gecontra-indiceerd bij een ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pughscore 10–15).
Toedieningsinformatie: de tabletten 1×/dag, bij voorkeur ’s morgens voor het ontbijt, eventueel met water of een zeer kleine hoeveelheid voedsel, innemen. Bij slikproblemen de tablet eventueel onmiddellijk voorafgaand aan de inname oplossen in een kleine hoeveelheid water op een theelepel; eventueel een druppel siroop toevoegen of met wat voedsel vermengen ter maskering van de bittere smaak. De tablet van 100 mg kan in tweeën gebroken worden en die van 1000 mg in tweeën of in vieren; dit mag niet in de buurt van voedingsmiddelen gedaan worden. Poeder dat eventueel achterblijft met een vochtige tissue afnemen en weggooien.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): vochtretentie, congestief hartfalen, . Misselijkheid, braken, diarree (vooral de eerste twee weken). Gynaecomastie. Anemie, leukopenie. Hypercalciëmie.
Vaak (1-10%): embolie. Myocardinfarct. Hoofdpijn, lethargie. Trombocytopenie.
Verder zijn gemeld: myocardischemie, hypertensie. Overgevoeligheidsreactie (zoals angio-oedeem, allergische dermatitis). Erectiestoornis. Spierzwakte. Depressie, verwardheid. Leverfunctiestoornis. Tromboflebitis op de injectieplaats.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): dosisafhankelijke, reversibele beenmergsuppressie, waaronder neutropenie (< 2,0 × 109/l), reticulocytopenie (< 80 × 109/l) en macrocytose. (Doorgaans reversibele) azoöspermie en oligospermie.
Vaak (1-10%): trombocytopenie (< 80 × 109/l), ernstige anemie (hemoglobine < 2,8 mmol/l). Hoofdpijn. Huidreacties (bv. pigmentatie van mond, nagels, huid). Orale mucositis.
Soms (0,1-1%): duizeligheid. Misselijkheid. Huiduitslag, zwarte verkleuring van de nagels, haaruitval.
Zelden (0,01-0,1%): stijging van leverenzymwaarden. Beenzweren.
Zeer zelden (< 0,01%): systemische en cutane lupus erythematodes.
Verder zijn gemeld: huidkanker (bij ouderen), leukemie. Bloeding. Braken, maag- of darmzweer, andere maag-darmstoornissen. Amenorroe. Droge huid, ulceratieve cutane vasculitis. Ernstige hypomagnesiëmie. Gewichtstoename. Koorts, infectie met Parvovirus B19.
Interacties
Vanwege de toegenomen kans op infectie tijdens en tot 6 maanden na de behandeling géén levende vaccins toedienen. De reactie op dode of verzwakte vaccins kan verminderd zijn.
De absorptie van estramustine wordt ernstig gestoord bij gelijktijdige inname van geneesmiddelen die calcium bevatten door de vorming van onoplosbare zouten, daarom de capsules 1 uur vóór of 2 uur ná de maaltijd innemen.
Door gelijktijdig gebruik met ACE-remmers is er meer kans op angio-oedeem.
Interacties
In combinatie met andere myelosuppressieve geneesmiddelen of radiotherapie kan verergering van beenmergsuppressie, maag-darmstoornissen en mucositis optreden.
Combinatie van hydroxycarbamide met radiotherapie kan het door radiotherapie veroorzaakte erytheem verergeren.
Hydroxycarbamide kan leiden tot vermindering van de immuunrespons. Hierdoor kunnen gelijktijdige vaccinaties met levende vaccins leiden tot ernstige infecties.
Bij HIV-geïnfecteerde patiënten zijn in combinatie met antiretrovirale middelen (m.n. stavudine) pancreatitis, levertoxiciteit en ernstige neuropathie gemeld.
Zwangerschap
Gezien de geregistreerde indicatie niet van toepassing.
Zwangerschap
Hydroxycarbamide passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens zeer weinig gegevens (< 50 zwangerschappen), deze wijzen echter niet op negatieve effecten op de zwangerschap of gezondheid van de foetus of pasgeborene. Bij dieren is reproductietoxiciteit gebleken (verminderde levensvatbaarheid van de foetus, minder levendgeboren jongen per nest en vertraagde ontwikkeling).
Farmacologisch effect: Bij dieren zijn gedeeltelijk verbeende schedelbeenderen, ontbreken van oogkassen, hydrocefalie, bilaterale sternebrae en ontbrekende lumbale wervels aangetoond.
Advies: Gebruik ontraden.
Vruchtbaarheid: Hydroxycarbamide verminderde bij dieren de vruchtbaarheid van de mannetjes na hoge doses. Bij de mens zijn zeer vaak gevallen van azoö– en oligospermie gemeld; dit kan echter ook verband houden met de aandoening.
Overige: Een vruchtbare vrouw of man dient adequate anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende de therapie. Bij zwangerschapswens waar mogelijk 3 tot 6 maanden vóór de conceptie stoppen met therapie door de vrouw of de partner. Zorgvuldige follow-up wordt aanbevolen bij optreden van een zwangerschap als de zwangere en/of de partner hydroxycarbamide heeft gebruikt.
Lactatie
Gezien de geregistreerde indicatie niet van toepassing.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Advies: Gebruik is gecontra-indiceerd.
Contra-indicaties
- ernstige leverfunctiestoornis.
- ernstige cardiovasculaire aandoening zoals ischemie, trombo–embolie of complicaties door vochtretentie (bv. hartfalen).
- overgevoeligheid voor oestrogenen of stikstofmosterd.
Contra-indicaties
- ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pughscore 10–15);
- ernstige nierfunctiestoornis (creatinineklaring < 30 ml/min);
- ernstige myelosuppressie: neutrofielen < 2,0 × 109/l, trombocyten < 80 × 109/l, hemoglobine < 2,8 mmol/l;
- reticulocyten < 80 × 109/l bij een hemoglobine < 5,6 mmol/l.
Zie voor meer contra-indicaties de rubriek Lactatie.
Waarschuwingen en voorzorgen
Controleer bij botmetastasen de waarde van serumcalcium nauwkeurig, vanwege de kans op hypocalciëmie. Het metabolisme van calcium of fosfor kan worden beïnvloedt, wees daarom voorzichtig bij botaandoeningen gerelateerd aan hypercalciëmie of bij renale insufficiëntie.
Controleer bij een lichte tot matige leverfunctiestoornis regelmatig de leverfunctie, zie ook de rubriek Dosering.
Controleer periodiek de bloeddruk tijdens de behandeling.
Controleer in verband met de kans op vochtretentie patiënten met aandoeningen zoals (beginnend) hartfalen, epilepsie, nierfunctiestoornis of migraine zorgvuldig.
Controleer bij diabetes mellitus regelmatig de bloedsuikerspiegel wegens verminderde glucosetolerantie.
Staak direct de behandeling bij optreden van angio-oedeem.
Comorbiditeit: Voorzichtig bij een voorgeschiedenis van tromboflebitis of trombo-embolische aandoeningen (m.n. indien gerelateerd aan oestrogeengebruik), alsmede bij cerebrovasculair of coronair vaatlijden.
Vruchtbare mannen dienen contraceptieve maatregelen te nemen tot ten minste 6 maanden na de behandeling met estramustine.
Waarschuwingen en voorzorgen
Controles: zowel de eerste twee maanden van de behandeling (instelfase) als bij gebruik van de maximale dosis van 35 mg/kg/dag, dient controle van de nier– en leverfunctie en het bloedbeeld elke twee weken plaats te vinden, bij patiënten die stabiliteit hebben bereikt op lagere doses elke twee maanden.
Bloedbeeld: behandeling staken bij sterke onderdrukking van de beenmergfunctie; dit manifesteert zich meestal als eerste met neutropenie, hierna kunnen trombocytopenie en anemie optreden. Gebruik veroorzaakt tevens macrocytose, dit kan het incidentele tekort aan foliumzuur en vitamine B12 maskeren. Om die reden wordt profylactische toediening van foliumzuur aanbevolen.
Cutane vasculitis: verder voorzichtig zijn bij beenzweren vanwege mogelijk optreden van toxische vasculitis waaronder vasculitische ulceraties en gangreen vooral bij interferongebruik (in de anamnese). Bij optreden van ulceratieve cutane vasculitis de toediening staken en/of de dosering verminderen.
Kinderen: langdurig volgen van de groei van behandelde kinderen wordt aanbevolen. Behandeling van kinderen jonger dan 2 jaar wordt niet aanbevolen, vanwege het ontbreken van gegevens.
Overdosering
Symptomen
Acute mucocutane toxiciteit is gerapporteerd bij doses die een aantal malen hoger waren dan de therapeutische doses. Verder: neutropenie, pijn, violet erytheem, oedeem op handpalmen en voetzolen gevolgd door schilfering, ernstige gegeneraliseerde hyperpigmentatie van de huid en stomatitis.
Neem voor meer informatie over een vergiftiging met hydroxycarbamide contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Estramustinefosfaat (EMP) is een prodrug, die door defosforylering wordt omgezet in estramustine. Hierna vindt verdere metabolisering tot estromustine plaats. Beide metabolieten bezitten antimitotische activiteit. Deze activiteit berust op remming van de vorming van microtubuli in de metafase en afbraak van microtubuli in de interfase. EMP wordt ook omgezet in o.a. estron en estradiol; deze metabolieten hebben een antigonadotrope activiteit, waardoor de testosteronspiegel tot castratieniveau wordt verlaagd.
Kinetische gegevens
| Resorptie | max. 75%. |
| Eiwitbinding | 99% (estramustinefosfaat). |
| Metabolisering | groot first-pass-effect, waarbij door defosforylering actief estramustine ontstaat naast de actieve stoffen estradiol en estron. Estramustine wordt verder gemetaboliseerd tot actief estromustine. |
| Eliminatie | als metabolieten, met de urine (metabolieten van estradiol en estron), met de gal en feces (estra- en estromustine). |
| T 1/2el | ca. 4 uur (estramustinefosfaat), 63 uur (estramustine) en 110 uur (estromustine). |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Bij sikkelcelziekte voorkomt hydroxycarbamide vaso-occlusieve crises door het aantal sikkelcellen te reduceren. Het verhoogt het percentage foetaal hemoglobine (HbF). HbF gaat de polymerisatie van sikkelcelhemoglobine (HbS) tegen en daarmee de sikkelvorming van rode bloedcellen. Daarnaast onderdrukt hydroxycarbamide het beenmerg. Met name de afname van het aantal perifere neutrofielen lijkt het aantal crises te verminderen.
Kinetische gegevens
| Resorptie | snel. |
| T max | 1,2 uur (volwassene), 0,75 uur (kind). |
| V d | 0,57 l/kg. |
| Overig | hydroxycarbamide verspreidt zich snel door het hele lichaam, dringt door tot in de liquor, is ook aanwezig in peritoneaal vocht (ascites) en concentreert zich in leukocyten en erytrocyten. |
| Eliminatie | 50–60% onveranderd met de urine. |
| T 1/2el | 6–7 uur, bij kinderen iets langer. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
estramustine hoort bij de groep oncolytica, overige.
- aflibercept (bij maligne aandoening) (L01XX44) Vergelijk
- alpelisib (L01XX65) Vergelijk
- amsacrine (L01XX01) Vergelijk
- anagrelide (L01XX35) Vergelijk
- arseentrioxide (L01XX27) Vergelijk
- asparaginase (L01XX02) Vergelijk
- bortezomib (L01XX32) Vergelijk
- carfilzomib (L01XX45) Vergelijk
- eribuline (L01XX41) Vergelijk
- hydroxycarbamide (bij maligne aandoening) (L01XX05) Vergelijk
- hydroxycarbamide (sikkelcelziekte) (L01XX05) Vergelijk
- ixazomib (L01XX50) Vergelijk
- methotrexaat (bij tumoren) (L01BA01) Vergelijk
- mitotaan (L01XX23) Vergelijk
- niraparib (L01XX54) Vergelijk
- olaparib (L01XX46) Vergelijk
- panobinostat (L01XX42) Vergelijk
- pegaspargase (L01XX24) Vergelijk
- pemetrexed (L01BA04) Vergelijk
- rucaparib (L01XX55) Vergelijk
- talazoparib (L01XX60) Vergelijk
- temoporfine (L01XD05) Vergelijk
- trabectedine (L01CX01) Vergelijk
- venetoclax (L01XX52) Vergelijk
- vismodegib (L01XX43) Vergelijk
Groepsinformatie
hydroxycarbamide (sikkelcelziekte) hoort bij de groep oncolytica, overige.
- aflibercept (bij maligne aandoening) (L01XX44) Vergelijk
- alpelisib (L01XX65) Vergelijk
- amsacrine (L01XX01) Vergelijk
- anagrelide (L01XX35) Vergelijk
- arseentrioxide (L01XX27) Vergelijk
- asparaginase (L01XX02) Vergelijk
- bortezomib (L01XX32) Vergelijk
- carfilzomib (L01XX45) Vergelijk
- eribuline (L01XX41) Vergelijk
- estramustine (L01XX11) Vergelijk
- hydroxycarbamide (bij maligne aandoening) (L01XX05) Vergelijk
- ixazomib (L01XX50) Vergelijk
- methotrexaat (bij tumoren) (L01BA01) Vergelijk
- mitotaan (L01XX23) Vergelijk
- niraparib (L01XX54) Vergelijk
- olaparib (L01XX46) Vergelijk
- panobinostat (L01XX42) Vergelijk
- pegaspargase (L01XX24) Vergelijk
- pemetrexed (L01BA04) Vergelijk
- rucaparib (L01XX55) Vergelijk
- talazoparib (L01XX60) Vergelijk
- temoporfine (L01XD05) Vergelijk
- trabectedine (L01CX01) Vergelijk
- venetoclax (L01XX52) Vergelijk
- vismodegib (L01XX43) Vergelijk