Samenstelling

Samenstelling

Advies

Actieve immunisatie van risicogroepen tegen hepatitis B, met een hepatitis B-vaccin gebeurt in Nederland via preventieprogramma’s en naar aanleiding van risicocontacten. Soms, bv. wanneer een directe bescherming is gewenst, is passieve immunisatie met hepatitis B-immunoglobuline geïndiceerd, meestal gecombineerd met of gevolgd door actieve immunisatie. De behandeling van chronische hepatitis B bestaat uit entecavir of tenofovirdisoproxil of –alafenamide of, in selecte gevallen, peginterferon alfa.

Aan de vergoeding van hepatitis B-vaccin zijn voorwaarden verbonden, zie Regeling zorgverzekering, bijlage 2.

Advies

Voor de basisimmunisatie in het COVID-19 vaccinatieprogramma wordt gebruik gemaakt van Comirnaty. De herhaalvaccinatie (boosterdosis) is een bivalent mRNA-vaccin (Comirnaty of Spikevax Original/Omicron). Als er een contra-indicatie voor een mRNA-vaccin bestaat, bij bijzondere groepen, of op eigen verzoek kan het vaccin Jcovden (Janssen) of het vaccin Nuvaxovid (Novavax) gegeven worden als herhaalvaccinatie aan personen van 18 jaar en ouder. Voor meer informatie over COVID-19-vaccinatie zie de LCI-richtlijn COVID-19-vaccinatie op lci.rivm.nl.

De Gezondheidsraad adviseert om COVID-19 vaccinatie aan te bieden aan kinderen van 6 maanden tot 6 jaar met een ernstige onderliggende medische aandoening waardoor zij een verhoogd risico hebben op ernstig beloop van COVID-19. Het advies is om alleen deze groep COVID-19-vaccinatie met één van de twee mRNA-vaccins aan te bieden. Hiervoor is het vaccin van Pfizer (Comirnaty) voor kinderen jonger dan 5 jaar beschikbaar. Zie voor meer informatie het advies van de Gezondheidsraad.

Indicaties

• Vaccinatie tegen het hepatitis B-virus bij personen met een toegenomen kans op deze infectie.

Gerelateerde informatie

• hepatitis B

Indicaties

• Actieve immunisatie ter preventie van 'coronavirus disease 2019' (COVID-19), veroorzaakt door SARS-CoV-2, bij volwassenen en kinderen ≥ 6 maanden.
• Comirnaty Original/Omicron BA.1, Comirnaty Original/Omicron BA.4–5: actieve immunisatie bij personen ≥ 12 jaar die eerder minstens één primaire vaccinatiekuur tegen COVID-19 hebben gekregen.

Gerelateerde informatie

• COVID-19

Doseringen

Het vaccinatieschema omvat 3 doses vaccin, de eerste op een zelf gekozen datum, de tweede één maand later en de derde dosis een half jaar na de eerste (0, 1 en 6 mnd.). Indien snellere bescherming vereist is (bv. reizigers): de derde dosis een maand na de tweede dosis en een extra vierde dosis 12 maanden na de eerste (0, 1, 2, 12 mnd.) toedienen. Met name bij kinderen is bij de snelle immunisatie de boosterdosis op 12 maanden nodig om hogere antilichaamtiters te krijgen.

Toedieningsinformatie: Het vaccin bij volwassenen en kinderen i.m. in de deltaspier toedienen. Bij pasgeborenen en zuigelingen (< 3 jaar) i.m. toedienen in het anterolaterale gebied van de dij. Subcutane toediening kan leiden tot een suboptimale immuunrespons, daarom alleen bij trombocytopenie of een stollingsstoornis s.c. toedienen. Het vaccin nooit i.v. toedienen.

Doseringen

Toediening

• Zie de LCI richtlijn COVID-19-vaccinatie voor de handleiding voor de juiste opslag, hantering en toediening van dit vaccin.
• Het concentraat na verdunning volgens de aanwijzingen van de fabrikant. De dispersie voor injectie (de 2,25 ml-flacon) niet verdunnen.
• Intramusculair toedienen, bij voorkeur in de deltaspier van de bovenarm of bij baby's en jonge kinderen in het anterolaterale deel van het bovenbeen. Als er niet in de bovenarm gevaccineerd kan worden, kan het vaccin in het bovenbeen worden toegediend.
• Wees voorzichtig bij personen met trombocytopenie, bloedstollingsstoornissen (zoals hemofilie) of personen die met anticoagulantia worden behandeld; intramusculaire bloedingen kunnen ontstaan na i.m.-injectie.

Bijwerkingen

Vaak (1-10%): lokale reacties op de injectieplaats zoals voorbijgaande gevoeligheid, erytheem en verharding.

Zeer zelden (< 0,01%): misselijkheid, braken, diarree, buikpijn. Vermoeidheid, koorts, malaise, griepachtige symptomen. Paresthesie, (aangezichts-)verlamming, perifere neuropathie, neuritis, myelitis, encefalitis, demyelinisatie CZS, (verergerende) multiple sclerose, hoofdpijn, duizeligheid, syncope. Uveïtis. Op bronchospasme gelijkende symptomen. Myalgie, artralgie, artritis, pijn in de ledematen. Trombocytopenie, lymfadenopathie. Anafylaxie, serumziekte, polyarteriitis nodosa. Hypotensie, vasculitis. Huiduitslag, alopecia, jeuk, urticaria, erythema multiforme, angio-oedeem, eczeem. Stijging van leverenzymwaarden.

Verder zijn gemeld: apneu bij zeer premature kinderen (≤ 28 weken zwangerschap).

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Bijwerkingen

De meeste bijwerkingen zijn mild tot matig-ernstig van aard, en verdwijnen binnen een paar dagen na vaccinatie.

Zeer vaak (> 10%): hoofdpijn. Diarree. Spierpijn, gewrichtspijn. Vermoeidheid. Koude rillingen, koorts (meestal na de 2^e dosis). Pijn, zwelling op de injectieplaats.

Vaak (1-10%): roodheid op de injectieplaats (zeer vaak bij kinderen 5-11 jaar). Misselijkheid, braken.

Soms (0,1-1%): jeuk op de injectieplaats. Lymfadenopathie (vaak bij boosterdosis). Slapeloosheid. Pijn in de gevaccineerde arm. Malaise, asthenie. Overgevoeligheidsreacties (zoals huiduitslag, jeuk, urticuria, angio-oedeem). Verminderde eetlust. Hyperhidrose, nachtzweten. Lethargie, duizeligheid.

Zelden (0,01-0,1%): acute perifere faciale paralyse; bij meldingen gezien na dag 3 tot dag 48 na vaccinatie.

Zeer zelden (0,001-0,01%): myocarditis, pericarditis.

Verder zijn gemeld: anafylaxie. Erythema multiforme. Paresthesie, hypo-esthesie. Uitgebreide zwelling van gevaccineerde ledemaat, zwelling van het gezicht bij eerder gebruik van huidvullers ('fillers'). Hevige menstruatie.

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Er is geen onderzoek uitgevoerd naar interacties, ook niet naar gelijktijdige toediening van andere vaccins.

Gelijktijdig gebruik van immunosuppressiva kan, zoals bij andere vaccins, mogelijk resulteren in onvoldoende respons op de vaccinatie.

Zwangerschap

Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren geen gegevens. Zoals voor alle geïnactiveerde virusvaccins geldt, zijn er naar verwachting geen schadelijke gevolgen voor de foetus.

Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Zwangerschap

Teratogenese: Ruime ervaring met de mRNA-vaccins laat geen nadelige gevolgen zien voor de zwangerschap en het ongeboren kind.

Advies: Kan tijdens de hele zwangerschap worden gebruikt. De multidisciplinaire werkgroep COVID-19 en Zwangerschap adviseert alle zwangere vrouwen om zich te laten (her)vaccineren met een mRNA-vaccin. De zwangerschap zelf geeft namelijk een verhoogd risico op een ernstiger beloop van COVID-19, zeker in het 3^e trimester. De werkgroep adviseert de boosterdosis om praktische redenen te laten toedienen na de 16^e zwangerschapsweek, omdat de werkzaamheid tijdens de zwangerschap vooral in de tweede helft van belang is. Zie ook de informatiepaginaCOVID-19 op NVOG.nl.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend.

Farmacologisch effect: Er zijn geen negatieve effecten van geïnactiveerde virusvaccins bekend.

Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend. Er worden geen nadelige gevolgen van coronavaccins verwacht. Antistoffen die de moeder aanmaakt na vaccinatie, zijn aangetoond in de moedermelk en kunnen bijdragen aan de bescherming van het kind.

Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt. Volgens de werkgroep COVID-19 en Zwangerschap kan vaccinatie plaatsvinden met een mRNA-vaccin bij vrouwen die borstvoeding geven.

Contra-indicaties

• een ernstige met koorts gepaard gaande ziekte of acute infectie.

Contra-indicaties

Er zijn van dit middel geen klinisch relevante contra-indicaties bekend.

Waarschuwingen en voorzorgen

Verminderde respons: Bij immuundeficiëntie of bij behandeling met immunosuppressiva kunnen hogere doses van het vaccin nodig zijn om adequate concentraties van circulerende antistoffen te ontwikkelen; ook bij deze hogere dosering is het aantal dat reageert met inductie van antistoffen lager dan bij gezonde personen. Een hogere leeftijd, mannelijk geslacht, obesitas, roken en sommige chronische aandoeningen (bv. immuundeficiëntie) zijn andere factoren die de immuunrespons op het vaccin kunnen verminderen; in deze gevallen een serologische test overwegen en eventueel aanvullende doses toedienen.

Bij primaire immunisatie in zeer premature kinderen (≤ 28 weken zwangerschap) rekening houden met het risico van apneu en met de noodzaak om de respiratoire functies gedurende 48–72 uur te monitoren, vooral bij kinderen met een nog niet volledig ontwikkeld ademhalingsstelsel. Gezien het belang van vaccineren, de vaccinatie echter níet uitstellen of deze kinderen de vaccinatie onthouden.

Het is mogelijk dat een niet-herkende infectie aanwezig is ten tijde van de toediening, vanwege de lange incubatietijd van hepatitis B. Het vaccin biedt dan geen bescherming tegen hepatitis B.

De hulpstoffen formaldehyde en kaliumthiocyanaat kunnen leiden tot overgevoeligheidsreacties.

Waarschuwingen en voorzorgen

Anafylaxie is gemeld; observeer nauwlettend direct na vaccinatie gedurende ten minste 15 minuten. Zorg zo nodig voor adequate behandeling. Bij optreden van anafylaxie na de eerste dosis, geen tweede dosis toedienen.

Stel vaccinatie uit bij acute ernstige ziekte gepaard gaande met koorts of een acute infectie. Bij aanwezigheid van een lichte infectie en/of laaggradige koorts hoeft de vaccinatie niet uitgesteld te worden.

Myocarditis en pericarditis zijn in zeer zeldzame gevallen gemeld, voornamelijk binnen 14 dagen na vaccinatie, vaker na de tweede dosis, en vaker bij jongere mannen. Het verloop van myocarditis en pericarditis na vaccinatie, lijkt niet te verschillen met het beloop van deze aandoeningen in het algemeen. Instrueer gevaccineerde personen om onmiddellijk medisch hulp in te schakelen bij symptomen die op myocarditis of pericarditis wijzen, zoals (acute en aanhoudende) pijn op de borst, dyspneu of palpitaties.

De werkzaamheid, veiligheid en immunogeniciteit van het vaccin zijn niet onderzocht bij immuungecompromitteerde personen of bij gelijktijdige immunosuppressieve behandeling; de immunologische respons kan verminderd zijn. De aanbeveling om een derde dosis te overwegen bij ernstig immuungecompromitteerde personen is gebaseerd op beperkt serologisch bewijs uit een reeks casussen van de klinische behandeling van patiënten met iatrogene immuniteitsstoornis na solide orgaantransplantatie.

De veiligheid en werkzaamheid van Comirnaty bij kinderen < 6 maanden en van Comirnaty Original/Omicron BA.1 of Original/Omicron BA.4–5 bij kinderen < 12 jaar staan nog niet vast, vanwege onvoldoende/geen gegevens.

Overdosering

Overdosering kan plaatsvinden door onjuiste verdunning van het vaccin. In geval van overdosering; monitor de vitale functies en behandel op basis van symptomen.

Eigenschappen

Niet-infectieus (geïnactiveerd) subunit-virusvaccin, afkomstig van het oppervlakte-antigeen (HBsAg- of 'Australië'-antigeen) van het hepatitis B-virus. Het antigeen wordt verkregen uit kweken van een recombinante stam van de gist Saccharomyces cerevisiae. Dit recombinante vaccin is geheel vrij van menselijk bloed of bloedproducten.

Volgens klinisch onderzoek induceert het vaccin bij ruim 90% van de gezonde personen na drie doses een beschermende antistoftiter tegen hepatitis B-virus, bij kinderen van 1–10 jaar blijkt dit nagenoeg 100% te zijn.

Eigenschappen

Chemisch zijn tozinameran en riltozinameran enkelstrengs 5'-capped 'boodschapper'-RNA (mRNA), geproduceerd door middel van een celvrije in vitro-transcriptie van de corresponderende DNA-templates. Deze coderen voor het virale spike-eiwit (S-eiwit) van respectievelijk Original en de Omicron BA.1 en BA.4–5 variant van SARS-CoV-2.

Het nucleoside-gemodificeerde mRNA in dit COVID-19-vaccin is geformuleerd in lipide-nanodeeltjes, waardoor afgifte van het niet-replicerende RNA in gastcellen mogelijk is om het S-antigeen van SARS-CoV-2 tot transiënte expressie te brengen. Het mRNA codeert voor het in de membraan verankerde S-eiwit over de volledige lengte met tweepuntsmutaties binnen de centrale helix. Mutatie van deze twee aminozuren tot proline vergrendelt het antigeen S in een prefusieconformatie die nodig is om een juiste immuunrespons op te wekken. Het vaccin leidt tot zowel neutraliserende antistoffen als cellulaire immuunresponsen op het spike-(S)-antigeen, wat mogelijk bijdraagt tot de bescherming tegen COVID-19.

Zoals met alle vaccins is het mogelijk dat vaccinatie met dit COVID-19-vaccin niet bij alle gevaccineerden bescherming biedt. Personen zijn mogelijk pas 7 dagen na hun tweede dosis van dit vaccin volledig beschermd. De beschermingsduur is onbekend; deze wordt met de lopende onderzoeken bepaald. Er zijn geen klinische verschillen in de werkzaamheid gevonden bij deelnemers aan de studie die risico liepen op een ernstige vorm van COVID-19, waaronder deelnemers met 1 of meer comorbiditeiten die het risico op een ernstige vorm van COVID-19 vergroten, zoals bv. astma, een BMI ≥ 30 kg/m², chronische longziekte, diabetes mellitus of hypertensie.

Groepsinformatie

hepatitis B-vaccin (HBVAX) hoort bij de groep vaccins.

• BCG-vaccin (als vaccin) (J07AN01) Vergelijk
• bof-/mazelen-/rubellavaccin (J07BD52) Vergelijk
• cholera, geïnactiveerd, hele cel (J07AE01) Vergelijk
• COVID-19 geïnactiveerd virusvaccin (Valneva) (J07BN03) Vergelijk
• COVID-19 mRNA vaccin (Comirnaty) (J07BN01) Vergelijk
• COVID-19 mRNA vaccin (Spikevax) (J07BN01) Vergelijk
• COVID-19 subunitvaccin (Nuvaxovid) (J07BN04) Vergelijk
• COVID-19 vectorvaccin (Jcovden) (J07BN02) Vergelijk
• COVID-19 vectorvaccin (Vaxzevria) (J07BN02) Vergelijk
• denguevaccin (J07BX04) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanus-/polio-/haemophilus influenzae B-/hepatitis B-vaccin (J07CA09) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanus-/poliovaccin (J07CA02) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanusvaccin (J07AJ52) Vergelijk
• difterie-/tetanus-/poliovaccin (J07CA01) Vergelijk
• gelekoortsvaccin (J07BL01) Vergelijk
• haemophilus influenzae B-vaccin (J07AG01) Vergelijk
• hepatitis A+B-vaccin (J07BC20) Vergelijk
• hepatitis A-vaccin (J07BC02) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (Engerix) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (Fendrix) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (PreHevbri) (J07BC01) Vergelijk
• influenzavaccin (J07BB02) Vergelijk
• japanse-encefalitisvaccin (J07BA02) Vergelijk
• leptospirosevaccin (J07AX01) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type A, C, W135, Y (J07AH08) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type B (J07AH09) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type C (J07AH07) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (2-valent) (J07BM02) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (4-valent) (J07BM01) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (9-valent) (J07BM03) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (10-valent) (J07AL52) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (13-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (15-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (20-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (23-valent) (J07AL01) Vergelijk
• pokkenvaccin (J07BX01) Vergelijk
• poliomyelitisvaccin (J07BF03) Vergelijk
• rabiësvaccin (J07BG01) Vergelijk
• rotavirusvaccin (J07BH01) Vergelijk
• RS-virusvaccin (J07BX) Vergelijk
• tekenencefalitisvaccin (J07BA01) Vergelijk
• tetanusvaccin (J07AM01) Vergelijk
• tyfusvaccin (parenteraal) (J07AP03) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Provarivax) (J07BK01) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Shingrix) (J07BK03) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Zostavax) (J07BK02) Vergelijk

Groepsinformatie

COVID-19 mRNA vaccin (Comirnaty) hoort bij de groep vaccins.

• BCG-vaccin (als vaccin) (J07AN01) Vergelijk
• bof-/mazelen-/rubellavaccin (J07BD52) Vergelijk
• cholera, geïnactiveerd, hele cel (J07AE01) Vergelijk
• COVID-19 geïnactiveerd virusvaccin (Valneva) (J07BN03) Vergelijk
• COVID-19 mRNA vaccin (Spikevax) (J07BN01) Vergelijk
• COVID-19 subunitvaccin (Nuvaxovid) (J07BN04) Vergelijk
• COVID-19 vectorvaccin (Jcovden) (J07BN02) Vergelijk
• COVID-19 vectorvaccin (Vaxzevria) (J07BN02) Vergelijk
• denguevaccin (J07BX04) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanus-/polio-/haemophilus influenzae B-/hepatitis B-vaccin (J07CA09) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanus-/poliovaccin (J07CA02) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanusvaccin (J07AJ52) Vergelijk
• difterie-/tetanus-/poliovaccin (J07CA01) Vergelijk
• gelekoortsvaccin (J07BL01) Vergelijk
• haemophilus influenzae B-vaccin (J07AG01) Vergelijk
• hepatitis A+B-vaccin (J07BC20) Vergelijk
• hepatitis A-vaccin (J07BC02) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (Engerix) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (Fendrix) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (HBVAX) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (PreHevbri) (J07BC01) Vergelijk
• influenzavaccin (J07BB02) Vergelijk
• japanse-encefalitisvaccin (J07BA02) Vergelijk
• leptospirosevaccin (J07AX01) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type A, C, W135, Y (J07AH08) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type B (J07AH09) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type C (J07AH07) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (2-valent) (J07BM02) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (4-valent) (J07BM01) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (9-valent) (J07BM03) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (10-valent) (J07AL52) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (13-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (15-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (20-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (23-valent) (J07AL01) Vergelijk
• pokkenvaccin (J07BX01) Vergelijk
• poliomyelitisvaccin (J07BF03) Vergelijk
• rabiësvaccin (J07BG01) Vergelijk
• rotavirusvaccin (J07BH01) Vergelijk
• RS-virusvaccin (J07BX) Vergelijk
• tekenencefalitisvaccin (J07BA01) Vergelijk
• tetanusvaccin (J07AM01) Vergelijk
• tyfusvaccin (parenteraal) (J07AP03) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Provarivax) (J07BK01) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Shingrix) (J07BK03) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Zostavax) (J07BK02) Vergelijk

Kosten

Kosten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• vaccins

Indicaties

• hepatitis B

Externe links

• Officiële productinformatie CBG/EMA
• Medicijnkosten.nl
• GIPdatabank
• Geneesmiddelinformatie voor patiënten
• Kinderformularium (NKFK)

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• vaccins

Indicaties

• COVID-19

Externe links

• Officiële productinformatie CBG/EMA