Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

Artelac Bausch & Lomb

Toedieningsvorm
Oogdruppels (0,32%)
Sterkte
3,2 mg/ml
Verpakkingsvorm
10 ml

Conserveermiddel: cetrimide.

Artelac EDO Bausch & Lomb

Toedieningsvorm
Oogdruppels (0,32%)
Sterkte
3,2 mg/ml
Verpakkingsvorm
0,5 ml, 0,6 ml

Conserveermiddel: geen.

Hypromellose Monofree Théa Pharma bv

Toedieningsvorm
Oogdruppels (0,3%)
Sterkte
3 mg/ml
Verpakkingsvorm
0,4 ml

Conserveermiddel: geen.

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Advies

Bij droge ogen geven indifferente middelen/ kunsttranen veelal verlichting van de klachten. Het effect van de verschillende middelen kan per patiënt verschillen; probeer bij onvoldoende effect een ander middel. Kunsttranen met conserveermiddelen (flesjes) zijn het middel van eerste keus omdat deze goedkoper zijn dan kunsttranen zonder conserveermiddelen (verpakking voor eenmalig gebruik). Probeer bij onvoldoende effect een andere kunsttraan of bij verergering van klachten en irritatie een kunsttraan met een ander conserveermiddel of eventueel een conserveermiddelvrije kunsttraan. Een indifferente oogzalf geeft langer bescherming tegen klachten van droge ogen, maar geeft wazig zicht; geef deze bij voorkeur ’s nachts. Geef bij keratoconjunctivitis sicca altijd een indifferente oogzalf voor de nacht.

Indicaties

  • Verminderde traanproductie;
  • Ter bescherming en als adjuvans bij (dreigende) keratoconjunctivitis sicca bij het Sjögren-syndroom;
  • (Dreigende) uitdroging van het hoornvlies door (traumatische) beschadiging van de oogleden of perifere zenuwverlamming, waardoor het oog niet kan worden gesloten.

Gerelateerde informatie

Doseringen

Klap alles open Klap alles dicht

Verminderde traanproductie en (dreigende) uitdroging van het hoornvlies

Volwassenen

Hypromellose Monofree: individueel doseren. Gewoonlijk zo nodig 1 druppel elk uur (of minder frequent) in de conjunctivaalzak; bij warm en droog weer eventueel 1 druppel elk kwartier. NB zie de rubrieken Waarschuwingen en voorzorgen achter Hulpstoffen en Zwangerschap.

Volwassenen en kinderen > 12 maanden

Artelac (EDO): individueel doseren. Gewoonlijk 1 druppel 3–5× per dag in de conjunctivaalzak, zo nodig vaker.

Volgens de NHG-Standaard Rood oog en oogtrauma (2023) kunsttranen mét conserveermiddelen max. 4×/dag gebruiken vanwege een mogelijk toxisch effect op het cornea-epitheel.

Toediening

  • Bij gebruik van meerdere soorten oogpreparaten deze toedienen met een interval van ten minste 15 minuten. De andere oogdruppels eerst en hypromellose oogdruppels als laatste toedienen. Indien oogzalven worden gebruikt dan deze als laatste toedienen.
  • Artelac EDO en Hypromellose Monofree bevatten geen conserveermiddel en zijn bestemd voor eenmalig gebruik.

Bijwerkingen

Zeer zelden (< 0,01%): lokale reacties zoals branderig gevoel, irritatie, jeuk en pijn in het oog, tranend oog, gevoel van een vreemd lichaam, conjunctivale hyperemie, gezwollen oogleden, kleverige oogleden. Wazig zien, gevoeligheid voor verblindend licht. Systemische overgevoeligheidsreacties zoals huiduitslag, jeuk. Verminderd reukvermogen.

Interacties

Gelijktijdig gebruik van hypromellose oogdruppels en andere oogdruppels kan de werking van laatstgenoemde middelen versterken.

Zwangerschap

Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren, onvoldoende gegevens.

Farmacologisch effect: Hypromellose wordt niet geabsorbeerd, waardoor nadelige effecten bij de foetus onwaarschijnlijk zijn.

Advies: De oogdruppels zonder boorzuur kunnen worden gebruikt. Hypromellose Monofree oogdruppels niet gebruiken, omdat bij de aanbevolen doseerfrequentie de dagelijkse blootstelling aan boor hoger is dan de drempelwaarde waarbij misschien schadelijkheid voor de foetus kan optreden.

Vruchtbaarheid: Bij gebruik van de Hypromellose Monofree oogdruppels door vruchtbare mannen of vrouwen: niet meer dan 2 druppels/uur toedienen, omdat anders de dagelijkse blootstelling aan boor hoger is dan de drempelwaarde waarbij de vruchtbaarheid misschien kan verminderen; zie voor meer informatie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen achter Hulpstoffen.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Nee.

Farmacologisch effect: Hypromellose wordt niet geabsorbeerd bij de moeder, waardoor nadelige effecten bij de zuigeling onwaarschijnlijk zijn.

Advies: Kan worden gebruikt.

Contra-indicaties

  • Hypromellose Monofree: gebruik bij kinderen < 18 jaar; door het aanwezige boorzuur in de oogdruppels is bij de aanbevolen doseerfrequentie de dagelijkse blootstelling aan boor hoger dan de drempelwaarde. Hierdoor kan de vruchtbaarheid (in de toekomst) misschien verminderen.

Zie ook de rubrieken Zwangerschap en Waarschuwingen en voorzorgen achter Hulpstoffen voor meer informatie (Hypromellose Monofree).

Waarschuwingen en voorzorgen

Aanhoudende klachten of verergerende/veranderende klachten: als irritatie, pijn, roodheid van het droge oog aanhoudt of verergert of veranderingen in het gezichtsvermogen optreden of verergeren, de behandeling staken en een oogarts raadplegen. Verergering van klachten of steeds vaker moeten druppelen kan een gevolg zijn van irritatie of overgevoeligheid voor conserveermiddelen.

Hulpstoffen

  • Boorzuur, in Hypromellose Monofree oogdruppels, kan in de aanbevolen doseerfrequentie misschien een negatief effect hebben op de vruchtbaarheid (in de toekomst), en op de foetus tijdens de zwangerschap (data uit onderzoek bij dieren na orale toepassing); zie de rubrieken Contra-indicaties en Zwangerschap. Bij deze hoge doseerfrequentie wordt de drempelwaarde van toegediend boor per dag overschreden.
  • Het conserveermiddel cetrimide, in Artelac oogdruppels:
    • kan irritatie van het oog veroorzaken, het epitheel van de cornea beschadigen en keratitis veroorzaken, vooral bij frequent of langdurig gebruik. Bij langdurige behandeling van keratoconjunctivitis sicca hebben kunsttranen zonder conserveermiddel daarom de voorkeur;
    • kan zachte contactlenzen doen verkleuren en vanuit de traanfilm worden opgenomen in de zachte contactlens. Bij frequent druppelen (≥ 3×/dag) kan de hoeveelheid conserveermiddel die is opgeslagen in de lens en door 'wash out' weer is vrijgemaakt, een dermate hoge concentratie geven dat een schadelijk effect op de cornea niet kan worden uitgesloten. Draag daarom geen zachte contactlenzen indien de oogdruppels met cetrimide meer dan tweemaal per dag worden gebruikt. Bij zachte contactlenzen met ≤ 2×/dag druppelen en bij harde contactlenzen: uitnemen tot 10 minuten na druppelen (Bron: Commentaren Medicatiebewaking 2023, Healthbase).
  • Fosfaten, in sommige oogdruppels, kunnen bij een ernstig beschadigde cornea leiden tot corneacalcificaties.

Eigenschappen

Hypromellose zorgt voor een gereduceerde oppervlaktespanning en een verhoogde viscositeit van het traanvocht. Hecht zich goed vast aan de cornea en conjunctiva, waardoor een stabiele traanfilm ontstaat welke de cornea beschermt tegen uitdroging en beschadiging van de epitheelcellen.

Kinetische gegevens

Resorptie Bij oculair gebruik vindt geen systemische absorptie van hypromellose plaats.

Uitleg afkortingen

F biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T max tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V d verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T 1/2 plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T 1/2el plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd