Samenstelling

Samenstelling

Advies

Voor thymocytenglobuline is geen advies vastgesteld over de plaats in de medicamenteuze behandeling.

Advies

Everolimus kan als aanvulling worden gezien op het therapeutisch arsenaal van de profylaxe van de acute afstotingsreactie van nier- en harttransplantaten. De Commissie ziet voorlopig alleen een plaats voor everolimus of sirolimus als onderdeel van een combinatietherapie indien azathioprine of mycofenolaatmofetil niet kunnen worden toegepast. Met sirolimus is meer ervaring opgedaan dan met everolimus.

Aan de vergoeding van everolimus zijn voorwaarden verbonden, zie Regeling zorgverzekering, bijlage 2.

Indicaties

• Grafalon, Thymoglobuline: Behandeling van afstotingsreacties bij niertransplantatie, wanneer corticosteroïden geen of onvoldoende effect hebben;
• Grafalon: Preventie van graft-versus-hostreactie (GVHR) bij volwassenen met hematologische maligniteiten na allogene stamceltransplantatie van gematchte niet-verwante donors in combinatie met ciclosporine A/methotrexaatprofylaxe.

Indicaties

• Profylaxe van orgaanafstoting:
  • bij volwassenen met laag tot matig immunologisch risico die een allogene nier- of harttransplantatie hebben ondergaan in combinatie met ciclosporine en corticosteroïden;
  • bij volwassenen die een levertransplantatie hebben ondergaan in combinatie met tacrolimus en corticosteroïden.

Doseringen

De dosering is afhankelijk van het gebruikte thymocytenglobulinepreparaat en van de eventuele combinatie met andere immunosuppressiva.

Premedicatie met antihistaminica, antipyretica en corticosteroïden is gewenst, zie ook 'Waarschuwingen en Voorzorgen'.

• Grafalon voor toediening verdunnen met NaCl 0,9%, in een aanbevolen verdunningsverhouding van 1:7 (per 1 ml Grafalon 6 ml NaCl toevoegen) om de benodigde osmolaliteitsniveau te handhaven. Niet mengen met glucose, bloed(derivaten), lipidenoplossingen en natriumheparine.
• Thymoglobuline poeder reconstitueren met 5 ml steriel water voor injecties en dagelijkse dosis verdunnen met NaCl 0,9% oplossing voor infusie of 5% glucose. Toedienen via een in-line filter van 0,22 µm. Glucose-infuusoplossing niet mengen met heparine of hydrocortison. Niet mengen met andere geneesmiddelen in hetzelfde infuus, met name lipidenoplossingen, wegens onvoldoende gegevens over onverenigbaarheden.

Doseringen

Bij dit geneesmiddel wordt (tevens) gedoseerd op geleide van de bloedspiegel; zie voor meer informatie hierover op Everolimus van tdm-monografie.org (van NVZA). Everolimus heeft een smalle therapeutische breedte waardoor aanpassingen van de dosering nodig kunnen zijn om het therapeutische effect te behouden. De streefwaarde volbloeddalspiegel is 3,0–8,0 nanog/ml. Baseer dosisaanpassingen op steady-state dalspiegels, verkregen > 4–5 dagen na de vorige verandering van dosering. Bij een verminderde leverfunctie elke 4–5 dagen controleren, totdat een stabiele everolimus concentratie is verkregen. Mogelijk is bij negroïde niertransplantatiepatiënten een hogere dosering nodig; een specifiek doseringsadvies is echter niet beschikbaar.

Ouderen (≥ 65 jaar): op basis van farmacokinetische gegevens is de verwachting dat een dosisaanpassing niet nodig is.

Verminderde nierfunctie: dosisaanpassing is niet nodig.

Indien een dosis is gemist, deze niet inhalen maar de volgende 'normale' dosis nemen.

Everolimus elke dag op hetzelfde tijdstip innemen in twee afzonderlijke doses, steeds met of steeds zonder voedsel en gelijktijdig met ciclosporine of tacrolimus. De gewone tabletten in zijn geheel zonder kauwen met een glas water innemen. De dispergeerbare tablet oplossen in wat (ca. 25 ml) water, 2 minuten laten staan, omzwenken en opdrinken; daarna met wat water de beker omspoelen en deze oplossing opdrinken. Toediening via een orale injectiespuit of neus-maagsonde is ook mogelijk, volg dan de bijgeleverde instructie.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): infectie, waaronder reactivatie van infecties (bv. cytomegalovirusinfectie). Hoofdpijn, tremor. Dyspneu. Braken, misselijkheid, diarree, buikpijn, dysfagie. Urineweginfectie. Koorts, koude rillingen. Lymfopenie, neutropenie, trombocytopenie, anemie.

Vaak (1-10%): anafylactische reactie (incl. shock), overgevoeligheidsreacties (dyspneu, hoesten, huiduitslag, oedeem, blozen). Tachycardie. Hypo- of hypertensie, veno-occlusieve ziekte. Bacteriële sepsis, herpesinfectie, influenza. Hoesten, rinitis, sinusitis, nasofaryngitis, pneumonie. Epistaxis. Fotofobie. Paresthesie. Renale tubulaire necrose, hematurie, pyelonefritis. Orale candidiasis, stomatitis. Huidinfectie, huiduitslag, erytheem, jeuk. Myalgie, artralgie, rugpijn, spierstijfheid. Asthenie, pijn op de borst, hyperthermie, andere slijmvliesontsteking, perifeer oedeem. Maligniteit (posttransplantatie lymfoproliferatieve ziekte, lymfomen, solide tumoren). Lymfoproliferatieve stoornis. Leukopenie, febriele neutropenie, pancytopenie. Verhoogde creatininewaarde in bloed, positieve test voor cytomegalovirus-antigeen, verhoogde waarde C-reactief proteïne. Hyperbilirubinemie, stijging van transaminasewaarden. Hyperlipidemie.

Soms (0,1-1%): vochtretentie. Shock. Serumziekte. Infectie op de (i.v.)-katheterplaats, Epstein-Barrvirusinfectie. Polycytemie. Nierfalen, niernecrose. Reflux-oesofagitis, dyspepsie, maag-darminfectie. Geneesmiddeleneruptie, erysipelas, wondinfectie. Lymfokèle. Stijging van andere leverenzymwaarden, hypercholesterolemie.

Zelden (0,01–0,1%): hemolyse, 'cytokine release syndrome', infusiegerelateerde reacties (zoals koorts, koude rillingen, dyspneu, misselijkheid/braken, malaise, huiduitslag, urticaria en/of hoofdpijn, in zeer zeldzame gevallen fatale anafylactische reacties). Acuut 'respiratory-distress' syndroom (ARDS), longoedeem. Myocardinfarct, tachycardie. Hepatocellulaire toxiciteit, leverfalen. Perifere tromboflebitis.

Verder is gemeld: hyperbilirubinemie.

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Bijwerkingen

• Pericardiale effusie na harttransplantatie.
• Maligne of niet- gespecificeerde tumoren of neoplasmata (o.a. van de huid).
• Lymfokèle bij nier- en harttransplantatie.
• Renale tubulusnecrose bij niertransplantatie.

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Vermijd immunisatie met levende, verzwakte vaccins. Vermijd ook gelijktijdige toediening van bloed(producten).

Er is geen directe interactie waargenomen, echter door gelijktijdig gebruik van overige immuunsuppressieve middelen (zoals azathioprine, mercaptopurine, corticosteroïden, ciclosporine, sirolimus, tacrolimus en mycofenolaatmofetil) neemt de kans op over-immunosuppressie, infectie, trombocytopenie, anemie en lymfoproliferatie toe.

Thymocytenglobuline kan interfereren met konijnenantilichamen, bijvoorbeeld in een ELISA-test.

Interacties

Patiënten die inductie met thymocytenglobuline krijgen lopen meer kans op ernstige, mogelijk fatale infecties.

Everolimus is een substraat voor CYP3A4 en P-glycoproteïne (Pgp). Comedicatie met sterke remmers en inductoren van CYP3A4 en/of Pgp wordt afgeraden. Sterke remmers zijn o.a. triazool–antimycotica (zoals itraconazol, ketoconazol, posaconazol, voriconazol), claritromycine, en proteaseremmers (zoals ritonavir, saquinavir, darunavir); deze kunnen in belangrijke mate de blootstelling aan everolimus verhogen. Matige remmers zijn o.a. erytromycine, imatinib, ciclosporine, verapamil en cannabidiol. Sterke CYP3A4-inductoren zijn o.a. sint-janskruid, rifampicine, rifabutine, carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne, efavirenz en nevirapine, deze verlagen de blootstelling aan everolimus. Bij combinatie met een (matige) CYP3A4- of PgP-remmer of CYP3A4-inductor de everolimusdalspiegel in volbloed controleren, ook na staken van de combinatie. Combinatie met sint-janskruid vermijden. Grapefruit-/pompelmoessap kan de biologische beschikbaarheid verhogen door remming van CYP3A4; gebruik vermijden.

Remming van CYP3A4 en Pgp in de darmen kan niet worden uitgesloten. Controleer daarom op bijwerkingen van gelijktijdig toegediende substraten met een nauwe therapeutische breedte hebben, zoals pimozide, kinidine, ergot-alkaloïden, en statinen en/of fibraat: atorvastatine en pravastatine worden niet beïnvloed. Controleer op bijwerkingen van de substraten.

Wees voorzichtig met de combinatie met andere geneesmiddelen die een nefrotoxische werking hebben.

Vermijd vaccinatie met levende vaccins. Everolimus kan de respons op een vaccinatie beïnvloeden en een vaccinatie kan minder effectief zijn.

Zwangerschap

IgG immunoglobulinen kunnen de placenta passeren.

Teratogenese: Bij de mens en bij dieren, onvoldoende gegevens.

Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Zwangerschap

Everolimus passeert de placenta.

Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren bij (sub)therapeutische concentraties aanwijzingen voor schadelijkheid (malformaties van het skelet, verlaagd gewicht van de foetus, verhoogde mortaliteit embryo/foetus).

Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.

Vruchtbaarheid: Reversibele azoöspermie en oligospermie zijn gemeld.

Overig: Een vruchtbare vrouw dient adequate anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende en tot ten minste acht weken na de therapie.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in moedermelk: Mogelijk. Van andere immunoglobulinen is het bekend dat zij wel overgaan in de moedermelk. Een nadelig effect bij de zuigeling kan niet worden uitgesloten.

Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend bij de mens. Ja, bij dieren.

Advies: Het geven van borstvoeding ontraden.

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

• acute of (chronisch) actieve infecties die niet afdoende behandeld worden;
• ernstige trombocytopenie (aantal trombocyten < 50 × 10⁹/l);
• patiënten met maligne tumoren tenzij stamceltransplantatie onderdeel van de behandeling uitmaakt;
• overgevoeligheid voor konijneneiwit.

Contra-indicaties

• overgevoeligheid voor sirolimus.

Waarschuwingen en voorzorgen

Thymocytenglobuline alleen toedienen onder strikt medisch toezicht, bij voorkeur in gespecialiseerde centra met voorzieningen voor behandeling van ernstige allergische reacties. De patiënt na elke injectie gedurende 30 minuten observeren. Premedicatie met antipyretica, corticosteroïden en antihistaminica verlagen zowel de incidentie als de ernst van de meest ernstige bijwerkingen. Bij milde allergische reacties met onder andere antihistaminica behandelen, bij ernstige reacties de behandeling staken. Bij patiënten die al eerder konijnen-immunoglobulinen hebben toegediend gekregen neemt het risico van een anafylactische reactie toe als gevolg van mogelijke sensibilisatie.

In verband met het optreden van trombocytopenie, anemie en mogelijk ook het 'cytokine release syndrome' door thymocytenglobuline voorzichtig zijn bij leveraandoeningen en bij cardiovasculaire stoornissen, hypotensie of hartfalen overwegen de infusie te vertragen of onderbreken. Bestaande stollingsproblemen kunnen verergeren; controleer trombocyten en stollingsparameters.

In het eerste jaar na transplantatie van een vast orgaan ontwikkelt de meerderheid van de patiënten een infectie van bacteriële, virale of mycotische origine. De meerderheid van deze infecties zijn gewoonlijk goed te behandelen. Er zijn geïsoleerde meldingen gedaan van levensbedreigende of zelfs fatale infecties. Door goede bewaking en profylactische behandeling kan het aantal infecties worden beperkt. Bij patiënten die een stamceltransplantatie ondergaan, wordt controle van de cytomegalovirus- en Epstein-Barrvirus-status en adequate preventieve therapie aanbevolen.

Het bloedbeeld tot twee weken na de behandeling controleren.

De incidentie van maligniteiten (waaronder lymfoom, posttransplantatie lymfoproliferatieve ziekte) kan toenemen door het gebruik van immunosuppressiva, waaronder thymocytenglobuline.

Er kunnen antilichamen worden gevormd tegen konijnen-immunoglobuline (meestal binnen 15 dagen); daarbij kan de dalspiegel van thymocytenglobuline sneller dalen. Doorgaans verdwijnen deze antilichamen echter bij ca. 70% van de patiënten.

Waarschuwingen en voorzorgen

Nierfunctie: controle van de nierfunctie inclusief controle op proteïnurie, bloedglucose, lipiden en bloedbeeld wordt aanbevolen, vooral bij hart- en niertransplantatie, voor aanvang van de behandeling en daarna regelmatig. Behandeling met everolimus kan het serumcholesterol en triglyceridengehalte verhogen; behandeling hiervoor kan nodig zijn. Bij ernstige refractaire hyperlipidemie de behandeling heroverwegen.

Bij verhoogde serumcreatininespiegels verlaging van de ciclosporinedosering overwegen. Bij transplantatie controle van de volbloed dalspiegel bij ernstige leverfunctiestoornis, bij starten of staken van sterke CYP3A4/Pgp-remmers of CYP3A4-inductoren (zie rubriek Interacties), bij verandering van preparaat of dosiswijziging van ciclosporine.

Regelmatig controleren op huidmaligniteiten en de huid beschermen tegen UV-straling en zonlicht (kleding, zonnebrandmiddelen met een hoge beschermingsfactor).

Infecties: oversuppressie van het immuunsysteem kan de vatbaarheid voor infecties verhogen, voornamelijk met opportunistische pathogenen. Fatale infecties en sepsis zijn gemeld. Na transplantatie wordt een antimicrobiële profylaxe tegen Pneumocystis jiroveci en cytomegalovirus aanbevolen voor met name risicopatiënten.

De incidentie van met biopsie bewezen acute transplantaatafstotingsepisodes is significant hoger bij negroïde niertransplantatiepatiënten; uit relatief weinig informatie blijkt dat negroïde patiënten een hogere dosis everolimus nodig hebben om een vergelijkbare werkzaamheid te bereiken.

Everolimus is in verband gebracht met angio-oedeem, meestal in combinatie met ACE-remmers.

Onderzoeksgegevens: gegevens over toepassing bij patiënten met hoog immunologisch risico ontbreken. Er is weinig ervaring met everolimus bij ouderen, er zijn geen duidelijk verschillen in farmacokinetiek bij patiënten ≥ 65 jaar. Niet gebruiken bij pediatrische nier- en levertransplantatiepatiënten. De veiligheid en werkzaamheid bij pediatrische harttransplantatiepatiënten zijn niet vastgesteld.

De everolimusconcentratie kan iets lager zijn na toediening van de dispergeerbare tablet.

Overdosering

Symptomen

Ernstige leukocytopenie (incl. lymfopenie en neutropenie) en trombocytopenie, met infecties als gevolg.

Neem voor meer informatie over een vergiftiging met thymocytenglobuline contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Eigenschappen

Thymocytenglobuline is een selectief immunosuppressivum. Immunoglobuline gericht tegen humane T-lymfocyten, bereid uit serum van konijnen die met humane T-lymfoblasten zijn geïmmuniseerd. Door lysis van T-lymfocyten ontstaat een depletie van T-lymfocyten en kan er geen immuunreactie van deze lymfocyten meer optreden.

Kinetische gegevens

Eigenschappen

Everolimus remt de activering en proliferatie van T-cellen door remming van de intracellulaire signaaloverdracht. Dit gebeurt door remming van ‘mammalian target of rapamycin’ (mTOR of FRAP), een belangrijke kinase voor de progressie van de celcyclus. De blokkering van het signaal leidt tot een stilstand van de cellen in de G₁-fase van de celcyclus. Everolimus verlaagt via remming van mTOR ook het gehalte van de vasculaire endotheliale groeifactor (VEGF) wat een belangrijke rol speelt in de pathogenese van afstoting.

Kinetische gegevens

Groepsinformatie

thymocytenglobuline hoort bij de groep immunosuppressiva, selectieve.

• abatacept (L04AA24) Vergelijk
• anifrolumab (L04AA51) Vergelijk
• apremilast (L04AA32) Vergelijk
• avacopan (L04AA59) Vergelijk
• baricitinib (L04AA37) Vergelijk
• belatacept (L04AA28) Vergelijk
• belimumab (L04AA26) Vergelijk
• eculizumab (L04AA25) Vergelijk
• everolimus (bij transplantatie) (L04AA18) Vergelijk
• filgotinib (L04AA45) Vergelijk
• leflunomide (L04AA13) Vergelijk
• mycofenolaatmofetil (L04AA06) Vergelijk
• mycofenolzuur (L04AA06) Vergelijk
• ravulizumab (L04AA43) Vergelijk
• sirolimus (L04AA10) Vergelijk
• tofacitinib (L04AA29) Vergelijk
• upadacitinib (L04AA44) Vergelijk
• vedolizumab (L04AA33) Vergelijk

Groepsinformatie

everolimus (bij transplantatie) hoort bij de groep immunosuppressiva, selectieve.

• abatacept (L04AA24) Vergelijk
• anifrolumab (L04AA51) Vergelijk
• apremilast (L04AA32) Vergelijk
• avacopan (L04AA59) Vergelijk
• baricitinib (L04AA37) Vergelijk
• belatacept (L04AA28) Vergelijk
• belimumab (L04AA26) Vergelijk
• eculizumab (L04AA25) Vergelijk
• filgotinib (L04AA45) Vergelijk
• leflunomide (L04AA13) Vergelijk
• mycofenolaatmofetil (L04AA06) Vergelijk
• mycofenolzuur (L04AA06) Vergelijk
• ravulizumab (L04AA43) Vergelijk
• sirolimus (L04AA10) Vergelijk
• thymocytenglobuline (L04AA04) Vergelijk
• tofacitinib (L04AA29) Vergelijk
• upadacitinib (L04AA44) Vergelijk
• vedolizumab (L04AA33) Vergelijk

Kosten

Kosten laden…

Kosten

Kosten laden…

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• immunosuppressiva, selectieve

Externe links

• Officiële productinformatie CBG/EMA
• Medicijnkosten.nl
• Geneesmiddelinformatie voor patiënten
• Kinderformularium (NKFK)

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• immunosuppressiva, selectieve

Externe links

• Officiële productinformatie CBG/EMA
• Medicijnkosten.nl
• GIPdatabank
• Geneesmiddelinformatie voor patiënten
• Kinderformularium (NKFK)