Samenstelling

Tetracycline oogdruppels/zalf FNA (hydrochloride) Formularium der Nederlandse Apothekers

Toedieningsvorm: Oogdruppels (0,5%)
Sterkte: 5 mg/ml
Verpakkingsvorm: 10 ml

Conserveermiddel: geen. Bevat tevens: borax.

Toedieningsvorm: Oogzalf (1%)
Sterkte: 10 mg/g
Verpakkingsvorm: 5 g

Basis: Oculentum simplex FNA. Bevat tevens: wolvet.

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Azyter (dihydraat) Théa Pharma bv

Toedieningsvorm: Oogdruppels 'single dose'
Sterkte: 15 mg/g
Verpakkingsvorm: tube 0,25 g

Basis: middellange keten triglyceriden (olie-achtige vloeistof). Bevat geen conserveermiddel.

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Tobrex Novartis Pharma bv

Toedieningsvorm: Oogdruppels B.I.D. (0,3%)
Sterkte: 3 mg/ml
Verpakkingsvorm: 4 ml, 5 ml

Conserveermiddel: benzododeciniumbromide. Bevat tevens: boorzuur.

Toedieningsvorm: Oogzalf (0,3%)
Sterkte: 3 mg/g
Verpakkingsvorm: 3,5 g, 5 g

Conserveermiddel: chloorbutanol. Basis: paraffine.

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Ofloxacine oogdruppels Diverse fabrikanten

Toedieningsvorm: Oogdruppels 'unit dose'
Sterkte: 3 mg/ml
Verpakkingsvorm: 0,5 ml

Conserveermiddel: geen.

Toedieningsvorm: Oogdruppels
Sterkte: 3 mg/ml
Verpakkingsvorm: 5 ml

Conserveermiddel: benzalkoniumchloride.

Trafloxal Bausch & Lomb

Toedieningsvorm: Oogdruppels EDO
Sterkte: 3 mg/ml
Verpakkingsvorm: 0,5 ml

Conserveermiddel: geen.

Toedieningsvorm: Oogdruppels
Sterkte: 3 mg/ml
Verpakkingsvorm: 5 ml

Conserveermiddel: benzalkoniumchloride.

Toedieningsvorm: Oogzalf
Sterkte: 3 mg/g
Verpakkingsvorm: 3 g

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Minims Povidon Jodium (polyvinylpyrrolidon-jodiumcomplex) XGVS Bausch & Lomb

Toedieningsvorm: Oogdruppels (5%)
Sterkte: 50 mg/ml
Verpakkingsvorm: 0,4 ml (voor éénmalig gebruik)

Bevat tevens: fosfaat(buffer).

Povidonjodium oogdruppels FNA (polyvinylpyrrolidon-jodiumcomplex) Formularium der Nederlandse Apothekers

Toedieningsvorm: Oogdruppels (0,3%)
Sterkte: 3 mg/ml
Verpakkingsvorm: 10 ml

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Advies

Bij een infectieuze conjunctivitis door een banale verwekker is een lokaal antibioticum niet geïndiceerd, behalve bij risicogroepen voor complicaties (bv. na recente oogoperaties, bij chronisch infectieuze oogziekten of immuun-gecompromitteerde patiënten) of soms, als de conjunctivitis langer dan twee weken duurt. In deze gevallen gaat de voorkeur uit naar chlooramfenicol-oogdruppels en/of -oogzalf boven fusidinezuur-ooggel, vanwege een breder werkingsspectrum en minder snelle resistentieontwikkeling.

Tetracycline-oogdruppels en/of -oogzalf zijn op basis van het werkingsspectrum geschikt, maar worden niet geadviseerd vanwege praktische nadelen (apotheekbereiding en zeer beperkte houdbaarheid).

Behandel een infectieuze conjunctivitis door chlamydia en/of gonokok met een gericht systemisch antibioticum, conform de behandeling van een anogenitale infectie (soa).

Blefaritis: bij een stafylokokkenblefaritis anterior en bij blefaritis die ondanks goede ooglidhygiënische maatregelen (warmte, massage en poetsen ooglidrand) na vier weken niet verbetert is fusidinezuur ooggel aangewezen, waarbij de ooglidhygiëne dient te worden gecontinueerd. Zie voor meer informatie de NHG-Standaard Rood oog en oogtrauma (2017).

Advies

Bij een infectieuze conjunctivitis door een banale verwekker is een lokaal antibioticum niet geïndiceerd, behalve bij risicogroepen voor complicaties (bv. na recente oogoperaties, bij chronisch infectieuze oogziekten of immuun-gecompromitteerde patiënten) of soms, als de conjunctivitis langer dan twee weken duurt. In deze gevallen gaat de voorkeur uit naar chlooramfenicol-oogdruppels en/of -oogzalf boven fusidinezuur-ooggel, vanwege een breder werkingsspectrum en minder snelle resistentieontwikkeling.

Behandel een infectieuze conjunctivitis door chlamydia en/of gonokok met een gericht systemisch antibioticum, conform de behandeling van een anogenitale infectie (soa).

Advies

Bij een infectieuze conjunctivitis door een banale verwekker is een lokaal antibioticum niet geïndiceerd, behalve bij risicogroepen voor complicaties (bv. na recente oogoperaties, bij chronisch infectieuze oogziekten of immuun-gecompromitteerde patiënten) of soms, als de conjunctivitis langer dan twee weken duurt. In deze gevallen gaat de voorkeur uit naar chlooramfenicol-oogdruppels en/of -oogzalf boven fusidinezuur-ooggel, vanwege een breder werkingsspectrum en minder snelle resistentieontwikkeling.

Behandel een infectieuze conjunctivitis door chlamydia en/of gonokok met een gericht systemisch antibioticum, conform de behandeling van een anogenitale infectie (soa).

Oogpreparaten met aminoglycosiden (zoals tobramycine) behoren tot de reserve-antibiotica die alleen op strikte indicatie en in de tweedelijnszorg gebruikt worden, om resistentieproblematiek te voorkomen. Het gebruik ervan beperken tot de behandeling van ernstige ooginfecties zoals keratitis en Pseudomonas-infecties, uitsluitend onder controle van een oogarts.

Voor het beleid bij de behandeling van een blefaritis zie de NHG-Standaard Rood oog en oogtrauma (2017).

Advies

Bij een infectieuze conjunctivitis door een banale verwekker is een lokaal antibioticum niet geïndiceerd, behalve bij risicogroepen voor complicaties (bv. na recente oogoperaties, bij chronisch infectieuze oogziekten of immuun-gecompromitteerde patiënten) of soms, als de conjunctivitis langer dan twee weken duurt. In deze gevallen gaat de voorkeur uit naar chlooramfenicol-oogdruppels en/of -oogzalf boven fusidinezuur-ooggel, vanwege een breder werkingsspectrum en minder snelle resistentieontwikkeling.

Behandel een infectieuze conjunctivitis door chlamydia en/of gonokok met een gericht systemisch antibioticum, conform de behandeling van een anogenitale infectie (soa).

Oogpreparaten met fluorchinolonen (zoals ofloxacine) behoren tot de reserve-antibiotica die alleen op strikte indicatie en in de tweedelijnszorg gebruikt worden om resistentieproblematiek te voorkomen. Het gebruik ervan beperken tot de behandeling van ernstige ooginfecties zoals keratitis en Pseudomonas-infecties, onder controle van een oogarts. Alleen bij een traumatische cornea-erosie, na verwijdering van een corpus alienum uit de cornea en na verwijdering van een roestring bij contactlensdragers wordt in de eerstelijnszorg ter preventie van Pseudomonas-infecties eenmalig ofloxacine oogzalf voorgeschreven.

Offlabel als oordruppel: Bij een otitis media acuta komt een antibioticum oordruppel direct in aanmerking bij een acuut loopoor bij trommelvliesbuisjes, of als alternatief voor een oraal antibioticum bij een spontane trommelvliesperforatie als na een afwachtend beleid gedurende 1 week het loopoor nog niet is verdwenen. Bij het (voorlopig) niet beschikbaar zijn van hydrocortisonacetaat/bacitracine/colistine oordruppels gaat de voorkeur uit naar ofloxacine 3% als alternatief. Vanwege gebruiksgemak (flacon voor meermalig gebruik) en kosten gaat de voorkeur uit naar het gebruik van ofloxacine 3 mg/ml oogdruppels in het oor.

Advies

Volgens de richtlijn Cataract (pdf 1,1 MB, 2016) en de 'Consensus refractiechirurgie' (pdf 1 MB, 2018) van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) wordt preoperatieve desinfectie met povidonjodiumoogdruppels tijdens cataractchirurgie en refractiechirurgie aanbevolen.

Bij een infectieuze conjunctivitis door een banale verwekker is een lokaal antibioticum niet geïndiceerd, behalve bij risicogroepen voor complicaties (bv. na recente oogoperaties, bij chronisch infectieuze oogziekten of immuun-gecompromitteerde patiënten) of soms, als de conjunctivitis langer dan twee weken duurt. In deze gevallen gaat de voorkeur uit naar chlooramfenicol-oogdruppels en/of -oogzalf boven fusidinezuur-ooggel, vanwege een breder werkingsspectrum en minder snelle resistentieontwikkeling.

Behandel een infectieuze conjunctivitis door chlamydia en/of gonokok met een gericht systemisch antibioticum, conform de behandeling van een anogenitale infectie (soa). Bij een herpes-simplexvirusconjunctivitis is aciclovir-oogzalf aangewezen. Verwijs, bij een conjunctivitis door het varicella-zostervirus, dezelfde dag naar de oogarts door en start direct met een oraal nucleoside-analogon.

Povidonjodiumoogdruppels hebben als voordeel dat resistentieontwikkeling niet optreedt, echter deze worden niet geadviseerd vanwege praktische nadelen (apotheekbereiding en zeer beperkte houdbaarheid).

Indicaties

Bacteriële infecties van het oog en de oogleden, in het bijzonder trachoom.

Gerelateerde informatie

conjunctivitis

Indicaties

Purulente bacteriële conjunctivitis.
Trachomateuze conjunctivitis veroorzaakt door Chlamydia trachomatis.

Gerelateerde informatie

conjunctivitis

Indicaties

Oppervlakkige infecties van het oog en de oogleden, veroorzaakt door voor tobramycine gevoelige micro-organismen, bij volwassenen en kinderen ouder dan 1 jaar.

Gerelateerde informatie

conjunctivitis

Indicaties

Infecties van het voorste oogsegment, veroorzaakt door micro-organismen die gevoelig zijn voor ofloxacine.
Pre- en postoperatieve profylaxe van infecties van de voorste oogkamer (alleen Trafloxal).
Offlabel als OORdruppel: Otitis media acuta (OMA) met acuut loopoor bij trommelvliesbuisjes. Zie voor de dosering ofloxacine (bij_oorinfectie)
Offlabel als OORdruppel: Otitis media acuta (OMA) met acuut loopoor > 1 week via spontane trommelvliesperforatie. Zie voor de dosering ofloxacine (bij_oorinfectie)

Gerelateerde informatie

Indicaties

50 mg/ml: cutane peri-oculaire en conjunctivale desinfectie voorafgaand aan oogoperaties ter ondersteuning van postoperatieve infectiebeheersing (profylaxe).
3 mg/ml: behandeling van conjunctivitis veroorzaakt door voor jodium gevoelige pathogenen.

Gerelateerde informatie

conjunctivitis

Dosering

Let op: de oogdruppels zijn zeer beperkt houdbaar.

Klap alles open Klap alles dicht

Bacteriële infecties van het oog en de oogleden:

Bij blefaritis eerst schilfers en korsten verwijderen. Oogdruppels:1 druppel ieder uur of 6×/dag in de conjunctivaalzak aanbrengen. Oogzalf: iedere 2 uur of 4×/dag 1 cm zalfstreng op de binnenzijde van het onderste ooglid aanbrengen. Bij gebruik als aanvulling op de oogdruppels overdag: 's avonds vóór het naar bed gaan ca. 1 cm zalfstreng op de binnenzijde van het onderste ooglid aanbrengen. Nadat de infectieverschijnselen zijn verdwenen nog 48 uur doorbehandelen. Totale behandelduur max. 14 dagen.

Trachoom: Oogzalf: 2×/dag 1 cm zalfstreng gedurende 6 weken op de binnenzijde van het onderste ooglid aanbrengen.

Druk de traanbuis 1–3 min dicht tijdens en direct na toediening van de oogdruppels; dit voorkomt dat de oogdruppel afvloeit naar de neus- en keelholte wat systemische reacties tot gevolg kan hebben.

Bij gebruik van meerdere soorten oogpreparaten deze toedienen met een interval van ten minste vijf minuten. De oogdruppels die de minste irritatie geven als eerste en viskeuze oogdruppels of oogzalven als laatste toedienen.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Bacteriële en trachomateuze conjunctivitis:

Volwassenen en kinderen:

1 druppel 2×/dag in de conjunctivaalzak, gedurende drie dagen. De behandeling maximaal 3 dagen voortzetten. Na drie dagen kunnen nog restverschijnselen van de infectie aanwezig zijn. Indien er binnen 3 dagen geen verbetering is opgetreden, de diagnose heroverwegen.

Ouderen: een dosisaanpassing is niet nodig.

Oogdruppels 'single dose' bevatten geen conserveermiddel en zijn bestemd voor eenmalig gebruik.

Toedieningsinformatie: Bij gebruik van meerdere soorten oogpreparaten, deze toedienen met een interval van ten minste vijf minuten. Vanwege de olie-achtige vloeistof, azitromycine oogdruppels altijd als laatste toedienen, met een interval van 15 minuten na het vorige oogpreparaat.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Oppervlakkige infecties van oog en oogleden:

Volwassenen en kinderen > 1 jaar:

Bij blefaritis eerst schilfers en korsten verwijderen. Oogdruppels: 1 druppel 2×/dag ('s morgens en 's avonds) in de conjunctivaalzak. In ernstige gevallen: op de eerste dag: 1 druppel 4×/dag, vervolgens 1 druppel 2×/dag in het aangedane oog; behandelduur: 6–8 dagen.

Oogzalf: ten minste 1 cm zalf op de binnenzijde van het onderste ooglid aanbrengen iedere 3–4 uur; behandelduur: 5–15 dagen.

Druk de traanbuis 1–3 min dicht tijdens en direct na toediening van de oogdruppels; dit voorkomt dat de oogdruppel afvloeit naar de neus- en keelholte wat systemische reacties tot gevolg kan hebben.

Bij gebruik van meerdere soorten oogpreparaten deze toedienen met een interval van ten minste vijf minuten. De oogdruppels die de minste irritatie geven als eerste en viskeuze druppels of oogzalven als laatste toedienen.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

(Profylaxe van) ooginfecties:

Volwassenen (incl. ouderen) en kinderen > 1 jaar:

Trafloxal oogdruppels: in het algemeen 1 druppel 4×/dag in de onderste conjunctivaalzak van het aangedane oog druppelen. De behandelduur bedraagt maximaal 14 dagen. Staak de behandeling indien er geen klinische verbetering optreedt binnen enkele dagen.

Trafloxal oogzalf: in het algemeen ca. 1 cm oogzalf 3×/dag, bij een Chlamydia–infectie echter 5×/dag, in de onderste conjunctivaalzak van het aangedane oog aanbrengen. De behandelduur bedraagt maximaal 14 dagen. Staak de behandeling indien er geen klinische verbetering optreedt binnen enkele dagen.

Ofloxacine oogdruppels: gedurende de eerste twee dagen 1 druppel elke 2–4 uur, daarna 1 druppel 4×/dag in de onderste conjunctivaalzak van het aangedane oog druppelen. De behandelduur bedraagt maximaal 14 dagen. Staak de behandeling indien er geen klinische verbetering optreedt binnen enkele dagen.

Volgens het Kinderformularium van het NKFK: Kinderen ≥ 0 jaar: Oogdruppels: op dag 1–2, tijdens wakkere uren, elke 2 uur 1–2 druppels en op dag 3–5 elke 4 uur 1–2 druppels in de onderste conjunctivaalzak druppelen. Beide ogen behandelen. Oogzalf: als aanvulling op de behandeling met oogdruppels overdag: 1×/dag voor het slapen gaan aanbrengen. Er zijn geen studies verricht bij kinderen < 1 jaar.

Offlabel als oordruppel: OMA met acuut loopoor bij trommelvliesbuisjes:

De NHG-Standaard Otitis media acuta adviseert vanwege gebruiksgemak (flacon voor meermalig gebruik) en kosten de ofloxacine oogdruppels 0,3% te gebruiken in het oor: kinderen >12 jaar: 10 druppels 1–2×/dag gedurende max. 7 dagen. Kinderen 6 maanden–12 jaar: 5 druppels 1–2×/dag gedurende max. 7 dagen.

Volgens het Kinderformularium van het NKFK: kinderen ≥12 jaar: 10 druppels 1–2×/dag gedurende 7–10 dagen. Kinderen < 12 jaar: 5 druppels 1–2×/dag gedurende 7–10 dagen.

Offlabel als oordruppel: OMA met acuut loopoor > 1 week via trommelvliesperforatie:

De NHG-Standaard Otitis media acuta adviseert vanwege gebruiksgemak (flacon voor meermalig gebruik) en kosten de ofloxacine oogdruppels 0,3% te gebruiken in het oor: kinderen >12 jaar: 10 druppels 1–2×/dag gedurende max. 7 dagen. Kinderen 6 maanden–12 jaar: 5 druppels 1–2×/dag gedurende max. 7 dagen.

Volgens het Kinderformularium van het NKFK: kinderen ≥12 jaar: 10 druppels 1–2×/dag gedurende 7–10 dagen. Kinderen < 12 jaar: 5 druppels 1–2×/dag gedurende 7–10 dagen.

De oogdruppels 'unit dose' en EDO bevatten geen conserveermiddel en zijn bestemd voor eenmalig gebruik.

Toedieningsinformatie bij gebruik ooginfecties: Druk de traanbuis 1–3 minuten dicht tijdens en direct na toediening; dit voorkomt dat de oogdruppel afvloeit naar de neus- en keelholte wat systemische reacties tot gevolg kan hebben. Bij gebruik van meerdere soorten oogpreparaten deze toedienen met een interval van ten minste vijf minuten. De oogdruppels die de minste irritatie geven als eerste en viskeuze druppels of oogzalven als laatste toedienen.

Toedieningsinformatie bij (offlabel) gebruik bij loopoor: Na indruppelen enkele minuten in dezelfde houding (liggend met hoofd schuin) blijven. Bij gebruik van meerdere soorten oordruppels deze toedienen met een interval van ten minste 15 minuten.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Preoperatieve desinfectie van het oog:

Volwassenen en kinderen:

50 mg/ml: 2–3 druppels aanbrengen in de conjunctivaalzak en twee minuten laten inwerken. Vervolgens grondig uitspoelen met ten minste 10 ml steriele zoutoplossing (0,9% m/m) totdat de bruine kleur verdwenen is.

Conjunctivitis:

3 mg/ml: 4–6×/dag 1 druppel. Behandelduur afhankelijk van respons, richtlijn: 14 dagen.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): branderig gevoel, irritatie, pijn en tranen direct na het druppelen (oogdruppels). Wazig zicht 1–2 uur na aanbrengen (oogzalf). Peri-orbitale geelkleuring van de huid.

Soms (0,1-1%): (secundaire) ooginfectie. Diplopie en ptosis bij myasthenia gravis. Lokale overgevoeligheidsreacties.

Bijwerkingen

Lokaal: Zeer vaak (> 10%): oogklachten (jeuk, branderig gevoel, prikkeling).

Vaak (1–10%): wazig zicht, gevoel van een kleverig oog of de sensatie dat er zich iets in het oog bevindt.

Soms (0,1–1%): lokaal: (allergische) conjunctivitis, keratitis, ooglidoedeem en –eczeem, erytheem van het ooglid, conjunctivale hyperemie, toegenomen traanvorming.

Systemisch: Soms (0,1–1%): overgevoeligheidsreacties zoals angio–oedeem.

Bijwerkingen

Lokaal: Vaak (1-10%): oculaire hyperemie, ongemak in het oog.

Soms (0,1-1%): oogklachten (jeuk, pijn, afscheiding, droogheid, tranen, wazig zien), oedeem en erytheem van het ooglid, conjunctivaal oedeem, keratitis, cornea-abrasie. Madarose, leukoderma, urticaria, dermatitis, jeuk en droge huid.

Zelden (0,01-0,1%): keratitis punctata (bij de oogzalf).

Zeer zelden (< 0,01%): (secundaire) ooginfectie (bij de oogzalf).

Verder zijn gemeld: oculaire allergische reactie, irritatie (branden en prikken na instillatie), jeuk aan de oogleden (bij de oogdruppels). Huiduitslag.

Systemisch: Soms (0,1-1%): hoofdpijn. Overgevoeligheidsreacties.

Verder is gemeld: anafylactische reactie, Stevens-Johnsonsyndroom, erythema multiforme, andere huiduitslag.

Bijwerkingen

Vaak (1-10%): oogirritatie en ongemak in het oog.

Zeer zelden (< 0,01%): systemische overgevoeligheidsreacties zoals angio–oedeem, dyspneu, anafylactische reactie/shock, orofaryngeale zwelling en gezwollen tong, urticaria.

Verder zijn gemeld: toxische epidermale necrolyse, Stevens–Johnsonsyndroom. Gezichtsoedeem. Lokale overgevoeligheid (incl. jeuk aan oog of oogleden). Conjunctivitis, keratitis, cornea-precipitaten, wazig zien, fotofobie, oogoedeem, periorbitaal oedeem, corpus-alienumgevoel in het oog, verhoogde traanproductie, droog oog, oogpijn, oculaire hyperemie. Duizeligheid. Misselijkheid.

Bijwerkingen

Lokaal: Zelden (0,01-1%): conjunctivale hyperemie, oppervlakkige keratitis punctata.

Zeer zelden (< 0,01%): hoornvliesverkalking bij een significant aangetast hoornvlies.

Verder zijn gemeld: voorbijgaand prikkelend of branderig gevoel, jeuk, zwelling oogslijmvlies, blijvende gele verkleuring van het bindvlies, cytotoxiciteit op slijmvliezen en bindweefsel.

Systemisch: Zeer zelden (< 0,01%): overgevoeligheidsreacties (urticaria, angio–oedeem, anafylactische reactie).

Verder is gemeld: hypothyreoïdie bij pasgeborenen.

Interacties

Er zijn van dit middel geen interacties bekend.

Interacties

Er zijn van dit middel geen interacties bekend.

Interacties

Wees, in verband met de kans op corneale perforatie, voorzichtig met de combinatie met oculaire corticosteroïden of NSAID's (zie ook de rubriek Waarschuwingen en Voorzorgen).

Interacties

Gelijktijdig gebruik met andere oogpreparaten met kwikbevattende conserveringsmiddelen is gecontra-indiceerd, vanwege mogelijke vorming van bijtende substanties.

Zwangerschap

Tetracycline passeert de placenta.
Teratogenese: Uit waarnemingen bij de mens is gebleken dat systemisch tetracycline vooral in het 2^e en 3^e trimester (> 16 weken) schadelijk is voor de vrucht omdat de osteogenese wordt vertraagd, waardoor beenderen brozer worden en de tandontwikkeling ongunstig wordt beïnvloed (irreversibele tandverkleuring, emailhypoplasie). Bij oculair gebruik van tetracycline is de systemische blootstelling minimaal en waarschijnlijk klinische niet relevant.
Advies: Kan tijdens het 1^e trimester worden gebruikt. Tijdens het 2^e en 3^e trimester (> 16 w.) alleen op strikte indicatie gebruiken.
Overig: Door de traanbuis korte tijd (1–3 minuten) dichtgedrukt te houden na toediening van de oogdruppel kan de systemische resorptie beperkt worden.

Zwangerschap

Teratogenese: Systemisch gebruik van azitromycine laat niet meer kans op aangeboren afwijkingen of andere nadelige effecten zien.
Farmacologisch effect: Gezien de verwaarloosbare systemische belasting bij gebruik van de oogdruppels en ervaring met systemisch gebruik worden geen nadelige effecten bij de foetus verwacht.
Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.

Zwangerschap

Tobramycine passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren na subcutane toediening van hoge doses geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Farmacologisch effect: Bij de mens zijn na systemische toediening van andere aminoglycosiden enkele gevallen van neonatale schade aan het cochleovestibulaire apparaat en bij dierstudies tevens effecten op de nierfunctie gevonden. Gezien de lage systemische belasting bij gebruik van de oogdruppels worden echter geen nadelige effecten bij de foetus verwacht.
Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

Zwangerschap

Ofloxacine passeert de placenta.
Teratogenese: De beperkte hoeveelheid gegevens over het systemische gebruik van fluorchinolonen tijdens het eerste trimester laten geen kanstoename zien van ernstige misvormingen of van andere nadelige effecten op de zwangerschap. Bij dieren kunnen fluorchinolonen kraakbeen- en gewrichtsafwijkingen veroorzaken. Dergelijke effecten, die vanaf het 2^e trimester kunnen optreden, zijn bij de mens niet gemeld.
Farmacologisch effect: De systemische absolute blootstelling aan ofloxacine na gebruik van de oogdruppels is minimaal en waarschijnlijk klinisch niet relevant.
Advies: Kan volgens Lareb waarschijnlijk veilig worden gebruikt. Door de traanbuis korte tijd (1–3 min) dichtgedrukt te houden na toediening van de oogdruppel kan de systemische resorptie beperkt worden.

Zwangerschap

Jodium passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens onvoldoende gegevens.
Farmacologisch effect: Bij langdurig gebruik (bij conjunctivitis) kan vanaf de twaalfde zwangerschapsweek door opname van jodium foetale hypothyreoïdie optreden met schildkliervergroting. Bij eenmalig gebruik (desinfectie voorafgaand aan een oogoperatie) worden echter geen effecten op de vrucht verwacht omdat de systemische blootstelling aan jodium dan verwaarloosbaar is.
Advies: Kan eenmalig worden gebruikt. Bij langdurig gebruik ontraden.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, in kleine hoeveelheden. Tetracyclinen kunnen bij directe toepassing aan kinderen het gebit en de botten aantasten. Het is echter onwaarschijnlijk dat de minimale hoeveelheid tetracycline in de borstvoeding bij een korte kuur en bij oculaire toediening het gebit en de botten van de zuigeling kunnen aantasten. In het bloed van de zuigeling zijn tetracyclinen niet aangetoond na blootstelling via de borstvoeding.
Advies: Kan kortdurend (≤ 2 weken) waarschijnlijk veilig worden gebruikt.
Overig: Door de traanbuis korte tijd (1–3 minuten) dichtgedrukt te houden na toediening van de oogdruppel kan de systemische resorptie beperkt worden.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, bij systemisch gebruik. Gezien de verwaarloosbare systemische belasting bij gebruik van de oogdruppels door de moeder worden geen nadelige effecten bij de zuigeling verwacht.
Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe mate.
Farmacologisch effect: Aminoglycosiden worden door de zuigeling nauwelijks oraal geabsorbeerd, echter bij prematuren (< 37 weken) kan wel opname vanuit het maag-darmkanaal plaatsvinden. In theorie kan stapeling optreden, doordat aminoglycosiden bij jonge zuigelingen langzamer worden geëlimineerd. In de eerste weken van de lactatieperiode moet bij prematuren het systemisch gebruik van aminoglycosiden worden beperkt. Gezien de lage systemische belasting bij gebruik van de oogdruppels, is de blootstelling via de melk waarschijnlijk verwaarloosbaar.
Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe mate. Bij systemisch gebruik van fluorchinolonen bij jonge dieren zijn kraakbeenafwijkingen aangetoond. Mogelijke schade bij de zuigeling na systemisch gebruik van fluorchinolonen door de moeder is daarom niet uit te sluiten. Na oculaire toediening zal de hoeveelheid in de moedermelk echter minimaal zijn en is het onwaarschijnlijk dat dit tot effecten bij de zuigeling kan leiden.
Advies: Gebruik van dit middel tijdens de borstvoeding is waarschijnlijk veilig.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, jodium gaat gemakkelijk vanuit het bloed over in de moedermelk (tot ca. 50%) en kan daar stapelen.
Farmacologisch effect: Bij langdurig gebruik (bij conjunctivitis) kan door opname van jodium foetale hypothyreoïdie optreden met schildkliervergroting. Bij eenmalig gebruik (desinfectie voorafgaand aan een oogoperatie) worden geen effecten op de zuigeling verwacht omdat de systemische blootstelling aan jodium dan verwaarloosbaar is.
Advies: Kan eenmalig worden gebruikt. Bij langdurig gebruik het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.

Contra-indicaties

myasthenia gravis; zie de rubriek Bijwerkingen;
overgevoeligheid voor tetracyclinen en/of wolvet.

Contra-indicaties

overgevoeligheid voor macroliden.

Contra-indicaties

overgevoeligheid voor aminoglycosiden.

Contra-indicaties

Overgevoeligheid voor (fluor)chinolonen.

Contra-indicaties

toepassing bij prematuren;
overgevoeligheid voor jodium.

Voor meer contra-indicaties zie de rubriek Interacties.

Waarschuwingen en voorzorgen

Kruisresistentie en kruisovergevoeligheid met andere tetracyclinen kunnen optreden. Als een overgevoeligheidsreactie optreedt (zoals lokaal erytheem, jeuk, huiduitslag) de behandeling staken.

Overgroei van niet-gevoelige micro-organismen, incl. schimmels, is mogelijk; in geval zich een superinfectie voordoet adequate therapie instellen.

Tijdens behandeling van een ooginfectie geen contactlenzen dragen.

Morsen van de tetracycline oogdruppels kan gele vlekken op kleding en beddengoed geven; in dit geval textiel direct wassen.

Waarschuwingen en voorzorgen

Bij pasgeborenen en zuigelingen < 3 maanden kan Chlamydia trachomatis naast conjunctivitis aanleiding geven tot systemische infectie (bv. pneumonie); in die gevallen is een systemische behandeling noodzakelijk.

Bij optreden van een allergische reactie de behandeling staken. Ondanks de verwaarloosbare systemische belasting bij gebruik van de oogdruppels zijn overgevoeligheidsreacties zoals angio–oedeem een enkele keer gemeld.

Tijdens behandeling van een ooginfectie geen contactlenzen dragen.

Bij trachomateuze conjunctivitis zijn de veiligheid en werkzaamheid van azitromycine oogdruppels niet onderzocht bij kinderen < 1 jaar.

Waarschuwingen en voorzorgen

Sensibilisatie voor tobramycine, kruisresistentie en kruisovergevoeligheid met andere aminoglycosiden kunnen optreden. Als een overgevoeligheidsreactie optreedt (variërend van lokale effecten tot gegeneraliseerde reacties zoals erytheem, jeuk, urticaria, huiduitslag, anafylactische of bulleuze reacties) de behandeling staken.

Overgroei van niet-gevoelige micro-organismen, incl. schimmels, is mogelijk; in geval zich een superinfectie voordoet adequate therapie instellen.

Tijdens behandeling van een ooginfectie geen contactlenzen dragen.

De werkzaamheid en veiligheid bij kinderen < 1 jaar zijn niet vastgesteld.

Waarschuwingen en voorzorgen

Wees voorzichtig bij overgevoeligheid van chinolonen in de voorgeschiedenis. Bij optreden van een allergische reactie de behandeling staken.

Corneale perforatie bij gebruik van lokale fluorchinolonen is gemeld bij reeds bestaand cornea-epitheeldefect of cornea ulceratie, vooral bij aanwezigheid van risicofactoren (gelijktijdige oculaire aandoeningen (bv. ernstige droge ogen), systemische inflammatoire ziekten, comedicatie met oculaire corticosteroïden of NSAID's, gevorderde leeftijd). Wees daarom voorzichtig met de toediening bij een cornea-epitheel defect of corneale ulceratie.

Bij droge ogen of een beschadigde cornea is toezicht vereist, omdat benzalkoniumchloride bij langdurig gebruik keratitis punctata en/of toxische ulceratieve keratopathie kan veroorzaken.

Overgroei van niet-gevoelige micro-organismen, inclusief schimmels, is mogelijk; in dat geval de toepassing staken.

Tijdens behandeling van een ooginfectie geen contactlenzen dragen.

De veiligheid en werkzaamheid zijn niet vastgesteld bij kinderen < 1 jaar.

Waarschuwingen en voorzorgen

Wees terughoudend met gebruik van povidonjodium bij zuigelingen en kleine kinderen, omdat zij meer kans hebben op het ontwikkelen van een schildklierstoornis.

Eigenschappen

Bacteriostatisch antibioticum behorend tot de tetracyclinen. Bindt aan het 30S- en 50S-gedeelte van de ribosomen in de bacteriële cel, waardoor remming optreedt van de ribosomale eiwitsynthese.

Het werkingsspectrum is breed en omvat vele Gram-negatieve (Neisseria gonorrhoeae) en Gram-positieve micro-organismen (zoals stafylo- en streptokokken) en verder o.a. Chlamydia.

Niet gevoelig zijn Pseudomonas aeruginosa en Proteus spp.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Bacteriostatisch (bij sommige species bactericide) middel, behorend tot de azaliden, een subklasse van de macroliden. Azitromycine voorkomt de RNA–afhankelijke eiwitsynthese door te binden aan de 50S–ribosomale subunit.

Gewoonlijk gevoelig zijn: Haemophilus (para)influenzae, Moraxella catarrhalis, Neisseria gonorrhoeae, Chlamydia trachomatis.

(Verworven) resistentie kan een probleem zijn bij: Staphylococcus aureus, Staphylococcus coagulase negatief, Streptococcus agalactiae, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Streptococcus groep G en Streptococcus viridans.

Inherent resistent zijn: Corynebacterium spp., Enterococcus faecium, Pseudomonas aeruginosa, Acinetobacter en Enterobacteriaceae.

Symptomatische verlichting treedt < 3 dagen op.

Kinetische gegevens

Resorptie

Na oculaire toediening zijn geen detecteerbare plasmaspiegels gemeten.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Tobramycine behoort tot de aminoglycosiden en heeft een bactericide werking. Het werkt primair op bacteriële cellen, door de samenvoeging en synthese van polypeptiden op het ribosoom te remmen.

Doorgaans gevoelig zijn o.a: Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus (meticilline-gevoelig), en Moraxella catarrhalis. Verworven resistentie kan een probleem zijn bij Staphylococcus spp. zoals Staphylococcus epidermidis.

Doorgaans ongevoelig zijn o.a.: Staphylococcus aureus (meticilline-resistent), Streptococcus spp. zoals Streptococcus pneumoniae en Haemophilus influenzae.

Kinetische gegevens

Resorptie

in geringe mate door de cornea en de conjunctiva. De systemische blootstelling is zeer laag.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Gefluorideerde chinolonverbinding met bactericide werking. Fluorchinolonen beïnvloeden de DNA-synthese door remming van het bacteriële DNA-gyrase.

Doorgaans gevoelig zijn: Staphylococcus aureus (meticilline-gevoelige stammen, MSSA), Haemophilus influenzae, enterobacteriaceae (Escherichia coli, Serratia marcescens, Enterobacter cloacae, Klebsiella pneumoniae, Klebsiella oxytoca, Proteus mirabilis), Acinetobacter baumannii, Acinetobacter iwoffi en Moraxella catarrhalis.

Een verworven resistentie kan een probleem zijn bij: Staphylococcus aureus (MRSA), coagulase-negatieve stafylokokken, Streptococcus pneumoniae, Enterococcus spp. en Pseudomonas aeruginosa.

Kinetische gegevens

Overig

Na 10 dagen lokale toediening zijn de maximale serumconcentraties 1000 keer lager dan die gemeld na standaarddoses oraal ofloxacine.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Antisepticum met een brede werking; doodt bacteriën, virussen en schimmels. De effectiviteit is gerelateerd aan de hoeveelheid vrij jodium in de oplossing en de hoeveelheid vrij jodium die na applicatie uit het polyvinylpyrrolidon-jodiumcomplex wordt afgegeven. Jodium heeft een bactericide effect door de reactie met de NH-groepen van aminozuren en nucleotiden en door de oxidatie van de SH-groep van cysteïne. De virucide werking berust voornamelijk op de oxidatieve eigenschappen van het hypojodiumzuur.

Kinetische gegevens

Resorptie

In beperkte mate via het bindvlies.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Groepsinformatie

tetracycline (bij ooginfectie) hoort bij de groep antibacteriële middelen, oculair.

Groepsinformatie

azitromycine (bij ooginfectie) hoort bij de groep antibacteriële middelen, oculair.

Groepsinformatie

tobramycine (bij ooginfectie) hoort bij de groep antibacteriële middelen, oculair.

Groepsinformatie

ofloxacine (bij ooginfectie) hoort bij de groep antibacteriële middelen, oculair.

Groepsinformatie

povidonjodium (bij ooginfectie) hoort bij de groep antibacteriële middelen, oculair.