beclometason (bij astma)

Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

Beclometason (dipropionaat) Diverse fabrikanten

Toedieningsvorm
Aerosol CFK-vrij 'Inhalator'
Sterkte
50 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses
Toedieningsvorm
Aerosol CFK-vrij 'Inhalator'
Sterkte
100 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses
Toedieningsvorm
Aerosol CFK-vrij 'Inhalator'
Sterkte
250 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses
Toedieningsvorm
Inhalatiepoeder in patroon 'Cyclocaps'
Sterkte
200 microg, 400 microg

Soprobec (dipropionaat) Glenmark Pharmaceuticals Europe Ltd

Toedieningsvorm
Aerosol CFK-vrij 'Inhalator'
Sterkte
50 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses
Toedieningsvorm
Aerosol CFK-vrij 'Inhalator'
Sterkte
100 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses
Toedieningsvorm
Aerosol CFK-vrij 'Inhalator'
Sterkte
250 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses

Qvar (dipropionaat) Teva Nederland bv

Toedieningsvorm
Aerosol Extrafijn CFK-vrij 'Autohaler'
Sterkte
50 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses
Toedieningsvorm
Aerosol Extrafijn CFK-vrij 'Inhalator'
Sterkte
50 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses
Toedieningsvorm
Aerosol Extrafijn CFK-vrij 'Autohaler'
Sterkte
100 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses
Toedieningsvorm
Aerosol Extrafijn CFK-vrij 'Inhalator'
Sterkte
100 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses
Toedieningsvorm
Aerosol Extrafijn CFK-vrij 'Redihaler'
Sterkte
100 microg/dosis
Verpakkingsvorm
200 doses

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

beclometason (bij astma) vergelijken met een ander geneesmiddel.

Advies

De belangrijkste niet-medicamenteuze adviezen bij astma zijn stoppen met roken en zorgen voor een rookvrije omgeving. Verder is het vermijden van expositie aan allergenen en andere prikkels van groot belang, met name bij allergisch astma. Bij volwassenen is de basis van de medicamenteuze behandeling een inhalatiecorticosteroïde (ICS), al dan niet in combinatie met een langwerkend β2-sympathicomimeticum (LABA). Het indicatiegebied voor gebruik van een kortwerkend β2-sympathicomimeticum (SABA) is beperkt; alleen bij zeer weinig frequente astmaklachten (≤ 2×/week overdag) of bij inspanningsklachten is 'zo nodig'-gebruik (max. 2x/week) van een SABA geïndiceerd. Bij kinderen bestaat de behandeling bij weinig frequente klachten (≤ 2×/week overdag) of bij inspanningsklachten uit ‘zo nodig’-gebruik een SABA; bij frequentere klachten deze behandeling combineren met een onderhoudsbehandeling ICS.

Bij COPD is verreweg de belangrijkste interventie stoppen met roken, naast andere leefstijladviezen zoals meer bewegen. De medicamenteuze behandeling is symptomatisch en een aanvulling op niet-medicamenteuze adviezen; bij weinig klachten of beperkingen kan medicatie achterwege blijven. Behandel infrequente dyspneuklachten bij iemand die geen longaanval heeft gehad, met ‘zo nodig’-gebruik van een kortwerkende luchtwegverwijder (kortwerkende β2-receptoragonist (SABA) of muscarine-antagonist (SAMA)). Behandel regelmatige dyspneuklachten met een onderhoudsbehandeling van één of meer langwerkende luchtwegverwijders (langwerkende β2-receptoragonist (LABA) en/of muscarine-antagonist (LAMA)). Overweeg een inhalatiecorticosteroïde (ICS) alléén bij frequente longaanvallen (≥ 2 per jaar), ondanks behandeling met één of meer langwerkende luchtwegverwijders.

Voor een optimaal effect van geneesmiddelen bij astma en/of COPD is een juiste inhalatietechniek onontbeerlijk. Houd rekening met: patiëntgebonden factoren zoals coördinatie en inspiratiekracht, en milieuaspecten (aerosolen bevatten in verschillende mate een sterk milieubelastend broeikasgas).

Indicaties

  • Onderhoudsbehandeling van astma;
  • Offlabel: onderhoudsbehandeling van COPD.

Gerelateerde informatie

Doseringen

Bij overzetten van fluticason op de extra fijne beclometason aerosol kan dezelfde dagdosering worden toegepast; bij budesonide naar extra fijne beclometason aerosol de helft van de budesonide dagdosering.

Klap alles open Klap alles dicht

Astma

Volwassenen (incl. ouderen)

Gewone aerosol: 300–400 microg/dag in 2–4 doses, gebruikelijke begindosering is 200 microg 2×/dag, zo nodig verhogen tot 600–800 microg/dag in 2–4 doses, max. 1000 microg/dag. Soprobec 250 microg/dosis mag tijdelijk worden verhoogd tot max. 2000 microg/dag totdat de astma is gestabiliseerd. Onderhoudsdosering: zo laag mogelijk, 100–1000 microg/dag in 2–4 doses. Aerosol extra fijn: veelal 100–400 microg/dag in 2 doses; max. 800 microg per dag. Inhalatiepoeder: veelal 400–800 microg/dag in 2 doses; max. 2000 microg/dag.

Kinderen

Gewone aerosol 50 microg/dosis en 100 microg/dosis: 100–400 microg/dag in 2–4 doses, gebruikelijke begindosering is 100 microg 2×/dag, max. 500 microg/dag. De aerosol van Soprobec 250 microg/dosis is alleen geschikt voor kinderen ≥ 16 jaar. Aerosol extra fijn (excl. redihaler): Leeftijd ≥ 5 jaar: veelal 100 microg/dag in 2 doses, max. 200 microg/dag. Inhalatiepoeder: veelal 200–400 microg/dag in 2 doses; max. 800 microg/dag.

Offlabel: COPD

Volwassenen (incl. ouderen)

Volgens de NHG-standaard COPD (2015) bij ≥ 2 ernstige exacerbaties (≥ 2 kuren prednisolon en/of een antibioticum of een ziekenhuisopname wegens COPD) in het voorafgaande jaar, ondanks behandeling met een langwerkende luchtwegverwijder: gewone dosisaerosol of inhalatiepoeder: 400 microg 2×/dag, max. 1600 microg/dag. Behandelduur: initieel gedurende één jaar, bij afname van het aantal exacerbaties de behandeling voortzetten. Als het aantal exacerbaties niet afneemt of er gedurende een langere periode (twee jaar) geen exacerbaties meer zijn, de behandeling staken. Bij beclometason extra fijn gelden lagere doseringen, het NHG heeft deze niet opgenomen en wijst er op dat een dergelijk preparaat relatief duur is.

Verminderde nier- of leverfunctie: Een dosisaanpassing is niet nodig.

Afbouwen: Bij staken van de behandeling de dosering geleidelijk afbouwen.

Toediening

  • Het inhalatiepoeder in de cyclocaps inhaleren met de Cyclohaler. De dosisaerosol kan worden voorzien van een voorzetkamer. Bij kinderen of totale dagdoseringen van 1000 microg of hoger moet altijd een VolumaticTM voorzetkamer worden gebruikt.
  • Door na inhalatie de mond goed met water te spoelen (niet doorslikken), neemt de kans op orofaryngeale candidiase of heesheid af.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): orofaryngeale candidiase, heesheid.

Vaak (1–10%): geïrriteerde keel.

Zelden: overgevoeligheidsreacties zoals jeuk, huiduitslag, urticaria, erytheem.

Zeer zelden (< 0,01%): paradoxale bronchospasmen, piepende ademhaling, dyspneu, hoest. Oedeem van ogen, gelaat, lippen en keel, angio-oedeem. Bijniersuppressie, groeivertraging (bij kinderen). Vermindering botdichtheid. Cataract en glaucoom.

Verder zijn gemeld: psychomotorische hyperactiviteit, slaapstoornissen, angst, depressie, agressie, gedragsveranderingen (vooral bij kinderen). Wazig zien.

Interacties

Beclometason is minder afhankelijk van CYP3A-metabolisme dan sommige andere corticosteroïden en in het algemeen zijn interacties daarom onwaarschijnlijk. De mogelijkheid van systemische effecten bij gebruik van krachtige CYP3A-remmers (zoals ritonavir, cobicistat) kan niet worden uitgesloten; passende controle is aanbevolen.

Zwangerschap

Teratogenese: Ruime ervaring laat geen schadelijke effecten zien.

Farmacologisch effect: Bij inhalatie is de te verwachten systemische blootstelling minimaal.

Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja.

Farmacologisch effect: Gezien de minimale systemische absorptie bij de moeder bij inhalatie zijn nadelige effecten bij de zuigeling onwaarschijnlijk.

Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.

Contra-indicaties

  • status asthmaticus;
  • tuberculose;
  • herpes simplex.

Waarschuwingen en voorzorgen

Bij nog niet met corticosteroïden behandelde patiënten treedt in de regel binnen 10 dagen een therapeutisch effect op. Soms is er een dusdanige hoeveelheid slijm in de bronchi, dat de werkzame stof niet in de slijmvliezen van de bronchi kan penetreren. In dat geval eerst een korte kuur orale corticosteroïden (ca. 2 weken), naast de inhalator, geven.

Langdurig gebruik van hoge doses inhalatiecorticosteroïden kan leiden tot systemische effecten, zoals het syndroom van Cushing door remming van de bijnierschorsfunctie, vermindering van de botdichtheid, groeivertraging bij kinderen en adolescenten, cataract, glaucoom en psychische- en gedragsstoornissen. Aanbevolen wordt bij kinderen bij langdurige behandeling de groei regelmatig te volgen. Bij groeivertraging de behandeling opnieuw beoordelen en zo mogelijk de dosering verlagen. Bij overschakelen van patiënten die met systemische corticosteroïden zijn behandeld rekening houden met een verminderde bijnierschorsfunctie. beclometason kan voor circa 7 dagen eerst aan de orale corticosteroïden worden toegevoegd, voordat de orale corticosteroïden worden afgebouwd. Bij fysiek belastende situaties zoals stress of operatieve ingrepen kan een aanvullende dosis systemisch werkend corticosteroïd noodzakelijk zijn.

Toenemend gebruik van kortwerkende bronchusverwijdende middelen duidt op een verergering van het astma; het behandelschema kan aangepast moeten worden.

Bij optreden van paradoxale bronchospasmen met een onmiddellijke toename van dyspneu na inhalatie de therapie staken en op een andere behandeling overgaan.

De kans op pneumonie bij COPD neemt toe door het gebruik van inhalatiecorticosteroïden, houd bij het voorschrijven daarom rekening met risicofactoren voor pneumonie (roken, hogere leeftijd, voorgeschiedenis van pneumonie, lage BMI en ernstig COPD).

Longtuberculose kan geactiveerd worden door behandeling met inhalatiecorticosteroïden. Ook kunnen inhalatiecorticosteroïden bepaalde symptomen van longtuberculose en van bacteriële, virale of door schimmels veroorzaakte luchtweginfecties maskeren. Wees voorzichtig bij longaandoeningen zoals bronchiëctasie en pneumoconiose vanwege het risico van een schimmelinfectie.

Overweeg verwijzing naar een oogarts bij ontwikkeling van visusstoornissen. Glaucoom, cataract en zeldzame ziekten als centrale sereuze chorioretinopathie zijn gemeld na systemisch en lokaal gebruik van corticosteroïden.

De Autohaler en Redihaler zijn inhalatoren die door inademen worden geactiveerd. Gebruik van de 'aerosol extra fijn Redihaler' bij kinderen wordt ontraden vanwege onvoldoende gegevens over werkzaamheid en veiligheid.

Overdosering

Symptomen

Chronisch overdoseren van een inhalatiecorticosteroïd kan bijnierschorssuppressie geven. Regelmatige controle van de bijnierschorsfunctie is dan aan te bevelen, waarbij de behandeling kan worden voortgezet op geleide van de reactie van de patiënt.

Therapie

Zie voor meer symptomen en behandeling de stofmonografie opvergiftigingen.info.

Eigenschappen

Glucocorticoïd, dat bij tracheale toepassing lokaal een ontstekingsremmende werking heeft. Uit depositiestudies met de extra fijne CFK-vrije aerosolen blijkt een groot deel van het geneesmiddel dat het mondstuk verlaat (> 55%) neer te slaan in de longen en een klein deel (< 35%) in de orofarynx.

Kinetische gegevens

Overig Uitgebreid 'first pass'-effect in lever en darmwand.
Resorptie 36% in de longen, oraal (ingeslikte dosis) 26%.
T max 0,3 uur, actieve metaboliet beclometason-17-monopropionaat (B-17-MP): 1 uur.
V d 0,29 l/kg, B-17-MP 6,06 l/kg.
Eiwitbinding B-17-MP ca. 87%.
Metabolisering in longen, lever en darmwand vooral in het farmacologische actieve B-17-MP.
Eliminatie vnl. met de feces.
T 1/2el Beclometason ½ uur, B-17-MP 2,7 uur.

Uitleg afkortingen

F biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T max tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V d verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T 1/2 plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T 1/2el plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Groepsinformatie

beclometason (bij astma) hoort bij de groep corticosteroïden, inhalatie.

Kosten

Kosten laden…

Zie ook

Geneesmiddelgroep

Indicaties

Externe links