Geneesmiddelenoverzicht antivirale middelen, lokaal

Deze hoofdrubriek bevat 4 rubrieken:

podofyllotoxine

cutaan

  • Condyline
  • Wartec

Toon indicaties

Toon geneesmiddelen

sinecatechins

cutaan

  • Veregen

Toon indicaties

Toon geneesmiddelen

antivirale middelen, lokaal

Werking

Werkingsmechanisme

In deze heterogene groep van lokale antivirale middelen verschillen de aangrijpingspunten als volgt:

Incorporatie in viraal DNA

  • na omzetting in de geïnfecteerde cel tot de actieve trifosfaatmetaboliet remmen nucleoside-analoga competitief het virale DNA-polymerase. Hierdoor voorkomen zij verdere virale DNA-synthese en vermenigvuldiging van het virus (aciclovir).

Antimitotisch

  • remt de celdeling in de epidermis (podofyllotoxine, podofylline en sinecatechins).

Cytolytisch

  • veroorzaakt lyse van cellen in de epidermis (podofyllotoxine en podofylline).

Immunomodulerend

  • activeert lokaal de cellulaire immuniteit (imiquimod); stimuleert de productie van interferon α en diverse andere cytokinen in de – met HPV – geïnfecteerde cellen. Dit versnelt de klaring van het virus.

Effect

Bij lokale herpes simplex-infecties

  • afname van de duur en ernst van de infectieverschijnselen (incorporatie in viraal DNA).

Bij condylomata acuminata

  • necrose van de wrat (antimitotisch en cytolytisch);
  • verdwijnen van de wrat (immunomodulerend).

Typerende bijwerkingen

Meest frequent

  • irritatie, jeuk, erytheem, branderig gevoel, pijn, huiderosie (podofylline, podofyllotoxine, sinecatechins, imiquimod); zie ook onder Meer informatie;
  • lymfadenopathie (sinecatechins, imiquimod);
  • griepachtige symptomen zoals malaise, koorts, misselijkheid, spierpijn en stijfheid (imiquimod);
  • oppervlakkige keratitis punctata (aciclovir oculair).

Minder frequent

  • gelokaliseerde, soms irreversibele hypo- en hyperpigmentatie is gemeld (imiquimod);

Meer informatie

Lokale huidreacties zoals erytheem, jeuk, irritatie, branderig gevoel, pijn en oedeem op de toedieningsplaats zijn gerelateerd aan de werking, komen zeer vaak voor en zijn geen reden om de behandeling te staken. Indien ernstige of onacceptabele lokale huidreacties optreden, in ernst toenemen of met een reactie van de lymfeklieren worden geassocieerd, de behandeling onderbreken. Bij imiquimod kunnen hevige, lokale ontstekingsreacties met vochtverlies via de huid en huiderosie optreden en gepaard gaan met, of volgen op, griepachtige verschijnselen en symptomen zoals malaise, koorts, misselijkheid, spierpijn en stijfheid. Bij ernstige lokale huidreacties een rustpauze van enkele dagen overwegen en behandeling weer voortzetten als de huidreactie is afgenomen.

Kosten

Kosten laden…

Vergelijken

antivirale middelen, lokaal vergelijken met een andere geneesmiddelgroep.

Zie ook

Indicaties

Bronnen

  1. 1 Aronson JK, et al. (eds). Meyler's side effects of drugs. 16th ed. Amsterdam: Elsevier, 2016.
  2. 2 Brunton LL, et al. (eds). Goodman and Gilman’s The pharmacological basis of therapeutics. 13th ed. New York: McGraw-Hill, 2017.