progesteron (vaginaal)

progestagenen, excl. anticonceptiva G03DA04

Samenstelling

Alleen de belangrijkste hulpstoffen worden genoemd. Raadpleeg altijd de productinformatie van CBG/EMA voor een compleet overzicht van hulpstoffen.

Crinone Merck bv

Toedieningsvorm
Gel voor vaginaal gebruik
Sterkte
80 mg/g
Verpakkingsvorm
applicator 1,125 g

Conserveermiddel: sorbinezuur. De applicator bevat 90 mg progesteron.

Cyclogest Gedeon Richter Benelux Sprl.

Toedieningsvorm
Ovule
Sterkte
400 mg

Lutinus Ferring bv

Toedieningsvorm
Tablet voor vaginaal gebruik
Sterkte
100 mg

Utrogestan Besins Healthcare Netherlands

Toedieningsvorm
Capsule voor vaginaal gebruik, zacht
Sterkte
200 mg

Bevat tevens: soja-lecithine.

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

progesteron (vaginaal) vergelijken met een ander geneesmiddel.

Advies

Kunstmatige voortplantingstechnieken (zoals IVF of ICSI) kunnen een uitkomst bieden voor ongewenst kinderloze personen en vinden plaats in de tweede- of derdelijnszorg. Hormoonbehandeling is hier een essentieel onderdeel van. Voor meer informatie wordt verwezen naar de richtlijnen en kwaliteitsnormen van de NVOG en de NICE-richtlijn; zie ook Ondersteuning bij kunstmatige voortplantingstechnieken.

Indicaties

  • Ondersteuning van de luteale fase bij vrouwen die geassisteerde voortplantingstechnieken (ART) ondergaan.

Gerelateerde informatie

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Ondersteuning van de luteale fase bij kunstmatige voortplantingstechnieken:

Volwassenen:

Crinone: vanaf de dag van het overbrengen van het embryo: 1,125 g (= 1 applicator, 90 mg progesteron) 1×/dag, bij voorkeur 's ochtends, diep in de vagina inbrengen. Bij aangetoonde zwangerschap deze behandeling voortzetten gedurende in totaal 30 dagen.

Cyclogest: 400 mg 2×/dag inbrengen in de vagina, te starten op de dag dat de eicellen worden verzameld. Bij aangetoonde zwangerschap deze behandeling 38 dagen voortzetten, gerekend vanaf de start van de therapie.

Lutinus: 100 mg (= 1 tablet) 3×/dag in de vagina brengen met behulp van de bijgeleverde applicator, te starten na het verzamelen van de eicellen. Bij aangetoonde zwangerschap deze behandeling 30 dagen voortzetten.

Utrogestan: 200 mg 3×/dag diep in de vagina inbrengen, vanaf de dag van de plaatsing van de embryo tot minimaal de 7 e week van de zwangerschap en niet langer dan de 12 e week van de zwangerschap.

Bijwerkingen

Vaak (1-10%): hoofdpijn, slaperigheid. Opvliegers. Misselijkheid, buikpijn of -krampen, opgezette buik, obstipatie. Uterusspasmen, pijnlijke of gevoelige borsten. Vermoeidheid.

Soms (0,1-1%): rectale neoplasie. Veranderde stemming. Duizeligheid, slapeloosheid, smaakstoornis. Bloeding. Braken, maagdilatatie, flatulentie, diarree. Overgevoeligheidsreacties (zoals huiduitslag, jeuk), urticaria, nachtelijk zweten. Gewrichtspijn. Pollakisurie, incontinentie. Vulvovaginale klachten (zoals brandend gevoel, jeuk, droogte), vaginale bloeding, vaginale mycose, metrorragie, bekkenpijn, ovariële vergroting. Perifeer oedeem, gevoel van koude of warmte, gewichtstoename.

Verder zijn gemeld: intermenstrueel bloedverlies ('spotting'). Bij de vaginale gel: lokale opeenhoping of klontering van de gel, wat gepaard kan gaan met vaginale irritatie.

Interacties

Geneesmiddelen die CYP3A4 induceren (zoals rifampicine, carbamazepine, fenytoïne, middelen die sint-janskruid bevatten) kunnen de eliminatiesnelheid van progesteron verhogen.

Het effect van gelijktijdig gebruik van andere vaginaal gebruikte producten op de afgifte en absorptie van progesteron is niet beoordeeld en wordt niet aanbevolen.

Zwangerschap

Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. De beschikbare gegevens wijzen niet op een toegenomen kans op aangeboren afwijkingen. De gegevens over een mogelijk toegenomen kans op hypospadie zijn tegenstrijdig.

Advies: Uitsluitend bedoeld voor gebruik tijdens het eerste trimester van de zwangerschap als onderdeel van de behandeling met kunstmatige voortplantingstechniek.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe mate.

Farmacologisch effect: Er zijn geen ongewenste effecten bij het kind of op de melkproductie waargenomen.

Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

Contra-indicaties

  • onverklaarde vaginale bloeding;
  • miskraam of ectopische zwangerschap;
  • ernstig leverfalen of ernstige leveraandoening;
  • bestaande of vermoede geslachtshormoonafhankelijke maligniteit;
  • (voorgeschiedenis van) arteriële of veneuze trombo-embolie, cerebrovasculair accident of ernstige tromboflebitis;
  • acute porfyrie.

Waarschuwingen en voorzorgen

Mag alleen tijdens het 1e trimester van de zwangerschap worden gebruikt; latere toediening kan mogelijk leiden tot (intrahepatische) zwangerschapscholestase.

Bij vermoeden van een trombotische aandoening, gebruik staken (bv. myocardinfarct, cerebrovasculaire stoornis, arteriële of veneuze trombo-embolie, tromboflebitis of retinale trombose). Wees voorzichtig bij risicofactoren voor trombotische aandoeningen (familiaire voorgeschiedenis, leeftijd > 35 jaar, roken, risicofactoren voor atherosclerose).

Het risico op retinale vasculaire laesies is mogelijk groter; staak het gebruik van progestagenen bij optreden van een voorbijgaand ischemisch voorval, plotseling ernstige hoofdpijn of een visusstoornis gerelateerd aan papiloedeem of retinale bloeding.

Plotseling staken van toediening kan angstgevoel, humeurigheid en een verhoogde gevoeligheid voor toevallen veroorzaken.

Regelmatige controle is nodig bij hartfalen, hypertensie, nierfunctiestoornis, astma, epilepsie en migraine in verband met mogelijke vochtretentie en bij diabetes mellitus wegens verminderde glucosetolerantie. Bij depressie in de anamnese zorgvuldig controleren en overwegen de behandeling te staken wanneer depressie recidiveert.

Bij milde tot matige leverfunctiestoornis voorzichtig zijn.

Na het gebruik van de vaginale gel, kunnen gedurende een aantal dagen kleine witte bolletjes als vaginale afscheiding verschijnen, mogelijk ten gevolge van opeenhoping van gel. Lokale huidreacties kunnen ontstaan op de penis van de partner bij geslachtsgemeenschap na het aanbrengen van de vaginale gel; om dit te voorkomen kunnen condooms worden gebruikt.

Dit middel kan invloed hebben op de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen. Raadpleeg ‘Rij Veilig met Medicijnen’ van het IVM.

Eigenschappen

Steroïd, identiek aan het natuurlijke hormoon progesteron. Progesteron brengt het endometrium in de secretiefase, indien dit vooraf door oestrogenen is beïnvloed. Het bevordert de ontvankelijkheid voor het innestelen van een embryo. Na innesteling van het embryo helpt progesteron om de zwangerschap te handhaven.

De vaginale gel beschikt over een systeem voor vertraagde afgifte, waardoor progesteron gedurende max. 72 uur vrijkomt.

Kinetische gegevens

Resorptie Wordt na vaginale toediening goed geabsorbeerd door endometriumweefsel, een klein percentage komt in de systemische circulatie.
T max ca. 7 uur (gel), ca. 17 uur (tablet).
Eiwitbinding 96–99%, m.n. aan serumalbumine en corticosteroïdbindend globuline.
Metabolisering in de lever tot m.n. pregnaandiolen en pregnanolonen, die vervolgens worden geconjugeerd tot glucuronide- en sulfaatmetabolieten. Metabolieten die via de gal worden uitgescheiden, kunnen een enterohepatische kringloop ondergaan.
Eliminatie als metabolieten: 50–60% met de urine en ca. 10% via de gal met de feces.
T 1/2el 34–48 uur (gel).

Uitleg afkortingen

F biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T max tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V d verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T 1/2 plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T 1/2el plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Groepsinformatie

progesteron (vaginaal) hoort bij de groep progestagenen, excl. anticonceptiva.

Kosten

Kosten laden…

Zie ook

Geneesmiddelgroep

Indicaties

Externe links