amlodipine/​valsartan

Samenstelling

Advies

Bij hypertensie verlagen angiotensine I converterend enzym (ACE)-remmers, angiotensine receptor-blokkers (ARB’s), calciumantagonisten (dihydropyridinen), thiazidediuretica en β-blokkers de bloeddruk effectief en verminderen het tienjaarsrisico op cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit. Comorbiditeit en specifieke patiëntkarakteristieken bepalen welke groepen en welke middelen als eerste in aanmerking komen. Als één middel onvoldoende effectief is bij de aanbevolen dosering, is het toevoegen van een middel uit een andere groep effectiever dan het ophogen van de dosering; het risico op het optreden van dosisafhankelijke bijwerkingen wordt daarmee beperkt. Een vaste combinatie in de juiste dosisverhouding heeft om reden van therapietrouw de voorkeur.

Indicaties

• Essentiële hypertensie, die onvoldoende heeft gereageerd op amlodipine of valsartan als monotherapie.

Gerelateerde informatie

• hypertensie, essentiële of primaire

Doseringen

Toediening: De tablet in zijn geheel innemen met een beetje water. Niet innemen met grapefruit-/pompelmoessap vanwege een mogelijke versterking van het bloeddrukverlagend effect.

Bijwerkingen

Vaak (1-10%): hoofdpijn. (Perifeer) oedeem, gezichtsoedeem, pitting oedeem. Vermoeidheid, asthenie, voorbijgaande roodheid van het gezicht en de hals, opvliegers. Nasofaryngitis, griepachtige verschijnselen. Hypokaliëmie.

Soms (0,1-1%): orthostatische hypotensie, tachycardie, palpitaties. Hoest, keelpijn. Duizeligheid, vertigo, slaperigheid, paresthesie. Huiduitslag, erytheem. Maag-darmstoornissen zoals diarree, obstipatie, misselijkheid, buikpijn, droge mond. Gewrichtspijn, gewrichtszwelling, rugpijn. Anorexie. Afwijkende coördinatie. Visusverslechtering. Hypercalciëmie, hyperlipidemie, hyperurikemie, hyponatriëmie.

Zelden (0,01-0,1%): hypotensie, syncope. Polyurie, pollakisurie. Overgevoeligheid, jeuk, hyperhidrose. Tinnitus. Visusstoornis. Erectiestoornis. Spierspasmen, zwaartegevoel. Angst.

Meer informatie:

• amlodipine#bijwerkingen
• valsartan#bijwerkingen

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Door gelijktijdige behandeling met een ACE–remmer en een ARB is er meer kans op hypotensie, syncope, hyperkaliëmie en achteruitgang van de nierfunctie; een dubbele blokkade alleen toepassen bij afzonderlijk gedefinieerde patiënten (zonder diabetische nefropathie) bij wie de nierfunctie, bloeddruk en het elektrolytengehalte regelmatig worden gecontroleerd. Bij diabetespatiënten of een verminderde nierfunctie (GFR < 60 ml/min/1,73 m² ) is het gebruik van valsartan in combinatie met aliskiren gecontra–indiceerd. Bij andere patiënten wordt de combinatie ontraden; indien de combinatie toch toegepast dient te worden, is regelmatige bepaling van de nierfunctie, bloeddruk en serumelektrolyten aanbevolen.

Kaliumzouten en kaliumsparende diuretica zoals spironolacton en andere plasmakalium-verhogende geneesmiddelen (bv. heparine, trimethoprim, tacrolimus, ciclosporine) kunnen het effect van valsartan op het serumkaliumgehalte versterken en leiden tot hyperkaliëmie, met name bij gestoorde nierfunctie en hartfalen; controle van de nierfunctie en de serumkaliumconcentratie wordt aanbevolen.

Combinatie van valsartan met NSAID's vermindert het antihypertensieve effect en vermeerdert de kans op achteruitgang van de nierfunctie en van hyperkaliëmie.

Mogelijk verhogen sterke of matige CYP3A4-remmers (zoals ketoconazol, itraconazol, ritonavir, grapefruit-/pompelmoessap, erytromycine, claritromycine, proteaseremmers) de plasmaspiegel van amlodipine; dosisverlaging kan noodzakelijk zijn.

Sterke CYP3A4-inductoren (zoals carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne, rifampicine, sint-janskruid) kunnen invloed hebben op de plasmaspiegel van amlodipine. De bloeddruk extra controleren en een dosisaanpassing van amlodipine overwegen.

Amlodipine kan bij combinatie met simvastatine de simvastatine–blootstelling verhogen.

Combinatie met dantroleen i.v. vermijden bij patiënten die vatbaar zijn voor maligne hyperthermie en bij de behandeling van maligne hyperthermie.

De renale lithiumklaring neemt af door toegenomen terugresorptie in de tubulus: verlaging van de lithiumdosis kan nodig zijn.

Valsartan is een substraat voor transporteiwitten zoals OATP1B1 en MRP–2; combinatie met uptake-transportremmers (rifampicine, ciclosporine) of efflux-transportremmers (ritonavir) kan de systemische blootstelling aan valsartan verhogen.

Bij combinatie van amlodipine met ciclosporine werden bij patiënten met een niertransplantaat variabele verhogingen van de ciclosporine dalconcentratie waargenomen (tot 40%).

Bij combinatie met tacrolimus is er meer kans op verhoogde bloedspiegels van tacrolimus; bloedspiegel controleren en zo nodig de tacrolimus-dosering aanpassen.

Zwangerschap

Teratogenese: Valsartan: bij gebruik van ARB's in het 2^e en 3^e trimester worden dezelfde effecten gezien als bij het gebruik van ACE-remmers, waaronder neonatale longhypoplasie, intra-uteriene groeivertraging, persisterende ductus arteriosus, schedelhypoplasie, ledemaatsafwijkingen en toegenomen sterfte. Amlodipine: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren aanwijzingen voor schadelijkheid, na zeer hoge doses (uitstel van de partus, verlenging van weeën en hogere jongensterfte bij ratten).

Farmacologisch effect: Gebruik van ARB's tijdens het 2^e en 3^e trimester, kan leiden tot foetale en/of neonatale toxiciteit zoals gestoorde nierfunctie, nierfalen, oligohydramnion, hypotensie en hyperkaliëmie. Bij dieren is tijdens het gebruik van een calciumantagonist met een dihydropyridinestructuur in relatief hoge dosering uitstel van de partus waargenomen.

Advies: Gebruik tijdens het 1^e trimester wordt niet aanbevolen; gebruik tijdens het 2^e en 3^e trimester is gecontra-indiceerd.

Vruchtbaarheid: Vermindering van mannelijke fertiliteit is beschreven bij gebruik van sommige calciumkanaalblokkers (reversibel).

Overige: Bij kinderwens en zwangerschap instellen op een veiliger therapie; aangeraden wordt de patiënte bij het begin van de behandeling al hierop te wijzen. Als inmiddels zwangerschap is vastgesteld de patiënt onmiddellijk overzetten op een veiliger behandeling. Bij blootstelling vanaf het 2^e trimester wordt bij de foetus/neonaat een echoscopie van de nieren en schedel aanbevolen; de neonaat dient nauwlettend te worden gecontroleerd op hypotensie, oligurie en hyperkaliëmie.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja (amlodipine), onbekend (valsartan).

Advies: Gebruik ontraden, vooral bij het geven van borstvoeding aan een pasgeboren of te vroeg geboren zuigeling.

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

• ernstige hypotensie;
• shock (inclusief cardiogene shock);
• obstructie van het uitstroomkanaal van het linker ventrikel (bv. obstructieve hypertrofische cardiomyopathie, ernstige aortastenose);
• hemodynamisch instabiel hartfalen na een acuut myocardinfarct;
• ernstige leverinsufficiëntie, biliaire cirrose of cholestase;
• overgevoeligheid voor dihydropyridinederivaten.

Zie voor meer contra-indicaties de rubrieken Zwangerschap en Interacties.

Waarschuwingen en voorzorgen

Hypotensieve reactie: Vooral bij een geactiveerd renine-angiotensinesysteem zoals bij volume- en/of natriumdepletie en bij hartfalen is er meer kans op een hypotensieve reactie. Wees voorzichtig bij aorta- of mitralisstenose of bij obstructieve hypertrofische cardiomyopathie vanwege de kans op verminderde coronaire en cerebrale doorbloeding (mogelijk leidend tot infarcering) door de verlaagde bloeddruk.

Bij hartfalen amlodipine extra voorzichtig toepassen, vanwege mogelijk meer kans op longoedeem, hyperkaliëmie, het ontstaan van oligurie en (zelden) van acuut nierfalen, toekomstige cardiovasculaire aandoeningen en (eveneens zelden) sterfte.

Bij (lichte tot matige) leverinsufficiëntie, obstructieve galwegaandoeningen, een acuut myocardinfarct of een geringe cardiale reserve, amlodipine voorzichtig gebruiken.

Bij een nierfunctiestoornis rekening houden met acute achteruitgang van de nierfunctie en deze daarom blijven controleren. Regelmatige controle van de nierfunctie is vooral aangewezen na een myocardinfarct en bij hartfalen. Er zijn geen gegevens betreffende werkzaamheid en veiligheid bij ernstige nierinsufficiëntie of bij patiënten met een recente niertransplantatie.

Bij bilaterale stenose van de arteriae renales of bij unilaterale stenose bij slechts één functionerende nier (bv. na niertransplantatie) is het mogelijk dat plasma-ureum- en creatininegehalte stijgen, gezien de hemodynamische effecten van valsartan; controle wordt aanbevolen.

Bij optreden van angio-oedeem de toediening onmiddellijk staken en niet opnieuw starten.

Valsartan niet gebruiken bij primair hyperaldosteronisme vanwege onvoldoende werkzaamheid.

ACE-remmers en ARB's zijn minder effectief tegen hypertensie bij mensen met een donkere huidskleur dan bij een lichte huidskleur.

Onderzoeksgegevens: De veiligheid en werkzaamheid bij een hypertensieve crisis zijn niet vastgesteld. Amlodipine/valsartan niet toepassen bij een leeftijd < 18 jaar vanwege gebrek aan gegevens over de werkzaamheid en veiligheid.

Overdosering

Symptomen

hypotensie met duizeligheid (valsartan) en excessieve perifere vasodilatatie met waarschijnlijk langdurige sterke systemische hypotensie en reflextachycardie (amlodipine). Zelden is bij overdosering van amlodipine niet-cardiogeen longoedeem gemeld (24-48u na inname).

Zie voor meer symptomen en behandeling vergiftigingen.info.

Amlodipine en valsartan zijn niet dialyseerbaar.

Eigenschappen

Combinatie van een calciumantagonist met een dihydropyridinestructuur en een angiotensinereceptorblokker (ARB). Werkingsduur: 24 uur.

Kinetische gegevens

• amlodipine#eigenschappen
• valsartan#eigenschappen

Groepsinformatie

amlodipine/valsartan hoort bij de groep ARB's met calciumantagonist.

• olmesartan/amlodipine (C09DB02) Vergelijk

Kosten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• ARB's met calciumantagonist

Indicaties

• hypertensie, essentiële of primaire

Externe links

• Officiële productinformatie CBG/EMA
• Medicijnkosten.nl
• GIPdatabank