Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Efedrine (hydrochloride) XGVS Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Injectievloeistof
- Sterkte
- 3 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- wegwerpspuit 10 ml
- Toedieningsvorm
- Injectievloeistof
- Sterkte
- 5 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- ampul 5 ml
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Gutron (hydrochloride) XGVS Cheplapharm Arzneimittel GmbH
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Sterkte
- 5 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Voor dit geneesmiddel is geen advies vastgesteld over de plaats in de medicamenteuze behandeling.
Advies
Voor dit geneesmiddel is geen advies vastgesteld over de plaats in de medicamenteuze behandeling.
Indicaties
- Hypotensie optredend bij spinale, epidurale of algemene anesthesie.
Indicaties
- Ernstige orthostatische hypotensie als gevolg van insufficiëntie van het autonome zenuwstelsel, wanneer corrigeerbare factoren uitgesloten en andere behandelingen onvoldoende zijn.
Doseringen
Hypotensie bij spinale, epidurale of algemene anesthesie
Volwassenen (incl. ouderen)
Injectievloeistof 5 mg/ml: i.v: 5–10 mg langzaam i.v. toedienen, zo nodig na 5–10 min herhalen. Maximaal 50 mg per chirurgische ingreep.
Volwassenen (incl. ouderen) en kinderen > 12 jaar
Injectievloeistof 3 mg/ml: i.v.: 3–6 mg per keer, max. 9 mg per keer, zo nodig elke 3–4 min herhalen tot een maximum van 30 mg. Maximaal 150 mg per dag.
Verminderde nierfunctie: geen dosisaanpassing nodig.
Verminderde leverfunctie: geen dosisaanpassing nodig.
Doseringen
De tabletten van 5 mg hebben een breukgleuf ter verdeling van de tablet in gelijke helften.
Orthostatische hypotensie
Volwassenen
Begindosering 2,5 mg 3×/dag, op geleide van de bloeddruk wekelijks verhogen tot gebruikelijke onderhoudsdosering van 10 mg 3×/dag. De laatste dagdosis 4 uur vóór het slapen gaan innemen ter preventie van hypertensie in liggende positie.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): hartkloppingen, hypertensie, tachycardie. Dyspneu. Misselijkheid, braken. Verwarring, angst, depressie. Nervositeit, prikkelbaarheid, rusteloosheid, zwakte, hoofdpijn, zweten, slapeloosheid.
Soms (0,1-1%): duizeligheid.
Zelden (0,01-0,1%): cardiale aritmie. Acute urineretentie.
Verder zijn gemeld: hartstilstand, reflexbradycardie, angineuze pijn, hypotensie (na langdurig gebruik). Hersenbloeding. Longoedeem. Verminderde eetlust. Hypersalivatie, tremor, syncope. Psychose, angst. Gesloten-kamerhoekglaucoom. Wijzigingen in de primaire hemostase. Overgevoeligheid. Hypokaliëmie, veranderingen in de bloedglucosespiegel.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): dysurie. Jeuk, vnl. op de hoofdhuid. Kippenvel.
Vaak (1-10%): paresthesie, hoofdpijn. Bij hoge doses en m.n. bij langdurige behandeling hypertensie in liggende positie. Misselijkheid, dyspepsie, stomatitis. Huiduitslag, koude rillingen, blozen. Urineretentie.
Soms (0,1-1%): slaapstoornissen, slapeloosheid. Rusteloosheid, opwinding, irritatie. Reflexbradycardie. Drang tot urineren.
Zelden (0,01-0,1%): hartkloppingen, tachycardie. Abnormale leverfunctie, stijging van leverenzymwaarden.
Zeer zelden (< 0,01%): ventriculaire tachycardie.
Verder zijn gemeld: angst. Buikpijn, diarree, braken.
Interacties
Combinatie met indirecte sympathicomimetica (zoals fenylefrine, methylfenidaat) en met oraal/nasaal toegediende α–sympathicomimetica (zoals midodrine, xylometazoline) is gecontra-indiceerd in verband met kans op vasoconstrictie en acute episoden van hypertensie.
MAO-remmers potentiëren de werking van efedrine, waardoor paroxismale hypertensie en (fatale) hyperthermie kan optreden. Gebruik gelijktijdig met niet-selectieve MAO-remmers, of binnen 14 dagen na staken van een niet-selectieve MAO-remmer is gecontra-indiceerd. Combinatie met een selectieve MAO-remmer bij voorkeur vermijden tot 14 dagen na staken van de MAO-remmer.
Het bloeddrukverhogend effect kan worden versterkt door: oxytocine (kans op ernstige hypertensie), linezolid, ergot-alkaloïden, doxapram en atropine.
Anesthetica, met name gehalogeneerde anesthetica (incl. halothaan) en ook cyclopropaan, sensibiliseren het hart voor catecholaminen, waardoor de kans op ernstige ventriculaire aritmieën toeneemt. Daarnaast vergroten zij de kans op een peri-operatieve hypertensiecrisis.
Er is tevens meer kans op aritmieën bij combinatie met digoxine, kinidine, venlafaxine of tricyclische antidepressiva.
Combinatie met theofylline kan leiden tot slapeloosheid, nervositeit en maag-darmklachten.
α- en β-blokkers en methyldopa verminderen de werking van efedrine.
Interacties
Midodrine is een CYP2D6-remmer en verhoogt daardoor de spiegels van middelen die in belangrijke mate door CYP2D6 worden gemetaboliseerd zoals perfenazine of metoclopramide.
Combinatie met digoxine vermijden omdat geleidingsstoornissen kunnen ontstaan en de bradycardie kan toenemen.
Het bloeddrukverhogend effect van fludrocortison kan worden versterkt.
Bij gelijktijdig gebruik van middelen die de hartfrequentie verminderen wordt bewaking aangeraden.
α-sympathicolytica, zoals prazosine, fentolamine antagoneren de werking.
Zwangerschap
Efedrine passeert de placenta.
Teratogenese: Geen aanwijzingen voor schadelijkheid (weinig gegevens).
Farmacologisch effect: Efedrine kan vasoconstrictie van de placentaire bloedvaten veroorzaken. Foetale tachycardie kan optreden.
Advies: Alleen gebruiken in ernstige/levensbedreigende situaties.
Zwangerschap
Midodrine paseert de placenta.
Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren, onvoldoende gegevens.
Farmacologisch effect: α-Mimetica kunnen uteruscontracties induceren.
Advies: Gebruik ontraden.
Overig: Een vruchtbare vrouw dient adequate anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende de therapie.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Farmacologisch effect: Prikkelbaarheid en een verstoord slaappatroon is gemeld. Efedrine kan theoretisch de melkproductie remmen.
Advies: Gebruik van efedrine ontraden, of het geven van borstvoeding ontraden tot 2 dagen na gebruik van efedrine.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend (bij de mens), ja (bij dieren).
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
- psychoneurose.
Voor meer contra-indicaties, zie de rubriek Interacties.
Contra-indicaties
- ernstige organische hartaandoeningen (bv. bradycardie, ischemisch hartlijden, hartfalen, geleidingsstoornissen van het hart, aneurysma van de aorta);
- ernstige occlusieve vaataandoeningen, cerebrovasculaire afsluitingen en vaatspasmen;
- acute nierinsufficiëntie, ernstige nierinsufficiëntie (creatinineklaring < 30 ml/min);
- prostaathyperplasie;
- urineretentie;
- proliferatieve diabetische retinopathie;
- nauwe-kamerhoekglaucoom;
- hyperthyroïdie;
- hypertensie;
- feochromocytoom.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij patiënten die extra gevoelig zullen reageren op efedrine, zoals bij hyperthyroïdie. Wees tevens voorzichtig bij hart- en vaatziekten zoals ischemische hartziekte (incl. angina pectoris), aritmie of tachycardie, occlusieve vasculaire aandoeningen (zoals arteriosclerose, hypertensie of aneurysma), en bij prostaathyperplasie en diabetes mellitus.
Dit middel kan door pupilverwijding de oogdruk verhogen en een aanval van acuut glaucoom veroorzaken. Wees voorzichtig bij gesloten-kamerhoekglaucoom.
Waarschuwingen en voorzorgen
Vóór de behandeling de lever-en nierfunctie controleren.
De bloeddruk zowel in liggende als staande positie controleren. Door 's nachts het hoofd hoger te leggen vermindert de kans op hypertensie. Indien in liggende positie hypertensie optreedt die niet reageert op dosisverlaging, de toediening staken. Patiënten controleren op mogelijke secundaire effecten van hypertensie.
Bij een ernstige stoornis van het autonome zenuwstelsel kan toediening leiden tot verdere afname van de bloeddruk in staande positie; in dat geval de toediening staken.
Er zijn onvoldoende gegevens over het gebruik bij kinderen, ouderen en lever- of nierfunctiestoornissen.
Overdosering
Symptomen
misselijkheid, braken, koorts, paranoïde psychose, (supra)ventriculaire aritmie, hypertensie, ademhalingsdepressie, convulsies, coma.
Neem voor meer informatie over een vergiftiging met efedrine contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Overdosering
Symptomen
hypertensie, (reflex-)bradycardie, urineretentie, koudegevoel, kippenvel.
Neem voor informatie over een midodrine-vergiftiging contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Stimuleert het sympathische zenuwstelsel, zowel direct (stimulatie van de α- en β-receptoren) als indirect (vrijzetting van noradrenaline). Efedrine relaxeert gastro-intestinaal en bronchiaal glad spierweefsel en heeft een positief-inotrope, vasopressieve en centraal stimulerende werking.
Kinetische gegevens
| Metabolisering | voor een klein gedeelte in de lever. |
| Eliminatie | met de urine, grotendeels onveranderd (77%). |
| T 1/2el | 3 uur bij pH 5 van urine, 6 uur bij pH 6,3. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Midodrine is een pro-drug en wordt na snelle absorptie omgezet (in de darmen en in plasma) in het sympathicomimeticum desglymidodrine (-enantiomeer). Dit heeft een directe en selectieve werking op de perifere α1-adrenerge receptoren en resulteert in vasoconstrictie van het veneuze vaatbed. Ook de perifere arteriële weerstand wordt verhoogd, waardoor de bloeddruk stijgt. Tevens worden de α1-receptoren in de blaashals en de ureter gestimuleerd.
Kinetische gegevens
| Overig | Midodrine: |
| T max | ca. 30 min. |
| T 1/2el | ca. 30 min. |
| Overig | Desglymidodrine: |
| T max | 1 uur. |
| Overig | passage bloed-hersenbarrière: gering. |
| Eliminatie | vnl. met de urine, 40% als actieve metaboliet, 55% als afbraakproduct. |
| T 1/2el | ca. 3 uur. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
efedrine hoort bij de groep adrenerge en dopaminerge middelen.
Groepsinformatie
midodrine hoort bij de groep adrenerge en dopaminerge middelen.