Farmacotherapeutisch Kompas

U bevindt zich hier:

Farmacotherapeutisch Kompas Geneesmiddelen
Wis invoer

Uitbreiden…

Open/sluiten

Welke geneesmiddelen wilt u aan de vergelijking toevoegen?

nicorandil

nitraten C01DX16

Sluiten

isosorbidedinitraat (bij anale fissuur)

nitraten C05AE02

Sluiten

Samenstelling

Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.

Ikorel Sanofi SA

Toedieningsvorm
Tablet
Sterkte
10 mg

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

Isosorbidedinitraat Vaselinecrème FNA Fagron Farmaceuticals bv

Toedieningsvorm
Vaselinecrème (1%)
Sterkte
10 mg/g

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Advies

Bij > 2 aanvallen van stabiele angina pectoris (AP) per week is een onderhoudsbehandeling met een selectieve, lipofiele β-blokker of dihydropyridine-calciumantagonist aangewezen. Kies afhankelijk van patiëntkenmerken en -voorkeur. Stap bij bijwerkingen of contra-indicaties over op het andere middel of geef een langwerkend nitraat. Hoog bij onvoldoende effect de dosering op, of voeg het alternatief toe. Overweeg onder voorwaarden een derde middel (β-blokker, dihydropyridine of langwerkend nitraat) toe te voegen. Nicorandil wordt afgeraden in de eerstelijnszorg, omdat er weinig ervaring mee is in de huisartsenpraktijk, de meerwaarde klein is en er onzekerheid bestaat over de veiligheid op lange termijn. Nicorandil kan in de tweedelijnszorg een optie zijn bij onvoldoende effect van of contra-indicaties of intolerantie voor een β-blokker, calciumantagonist en langwerkend nitraat.

Advies

Volgens de NHG-Standaard Rectaal bloedverlies (2017) kan, als na 4 weken gebruik van een lokaal anestheticum onvoldoende genezing is bereikt, of bij een chronische fissuur, diltiazemvaselinecrème of diltiazemgel gegeven worden. De NHG-Standaard ontraadt het gebruik van isosorbidedinitraat bij anale fissuren vanwege de korte werkingsduur en omdat het meer bijwerkingen (hoofdpijn) geeft. Volgens de richtlijn Proctologie, anale fissuren van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, kan lokaal isosorbidedinitraat als alternatief voor lokaal diltiazem worden gebruikt.

Indicaties

  • Symptomatische behandeling van stabiele angina pectoris bij volwassenen, als eerstelijns anti-angineuze therapieën (zoals β-blokkers en/of calciumantagonisten) niet worden verdragen, onvoldoende werkzaam óf gecontra-indiceerd zijn.

Gerelateerde informatie

  • Onderhoudsbehandeling van stabiele angina pectoris

Indicaties

Anale fissuur.

Doseringen

Klap alles open Klap alles dicht

Stabiele angina pectoris

Volwassenen (incl. ouderen)

Begindosering 10 mg 2×/dag ('s ochtends en 's avonds). Zo nodig de dosering verhogen naar 40 mg 2×/dag.

Gemiddelde onderhoudsdosering 10-20 mg 2×/dag, max. 40 mg 2×/dag.

Bij patiënten die gevoelig zijn voor het krijgen van hoofdpijn kan een begindosering van 5 mg 2×/dag worden gebruikt.

Verminderde nierfunctie: Geen dosisaanpassing nodig.

Verminderde leverfunctie: Geen dosisaanpassing nodig.

Toediening: Tabletten geheel innemen met wat vloeistof, bij voorkeur 's ochtends en 's avonds.

Doseringen

Klap alles open Klap alles dicht

Anale fissuur

Iedere 3 uur behalve ’s nachts, ca. 0,5 g crème (1 vingertopeenheid) aanbrengen op de fissuur en de huid rond en in de anus. Behandelduur: totdat de fissuur visueel is genezen of totdat er geen klachten meer zijn, gedurende 6 tot max. 12 weken.

Een vergeten dosis hoeft niet ingehaald te worden.

Toediening

  • Na het aanbrengen, de handen goed wassen met zeep of aanbrengen met behulp van een vingercondoom of plastic handschoen.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): hoofdpijn, met name gedurende de eerste dagen van de behandeling, een lagere startdosis kan het optreden verminderen.

Vaak (1-10%): duizeligheid. Misselijkheid, braken, diverticulitis. Gastro-intestinale ulceraties, zoals stomatitis, aften en ulcus van tong, dunne en dikke darm en anus. Gastro-intestinale ulceraties kunnen leiden tot complicaties als perforaties, fistels of abcesvorming en kunnen gepaard gaan met gastro-intestinale bloedingen en gewichtsverlies. Huid- en slijmvliesulceraties (inclusief peri-anale, genitale en para-stomale ulceraties). Huidabces. Verhoogde hartfrequentie. Vasodilatatie van de huid, overmatig blozen. Gevoel van zwakte.

Soms (0,1-1%): gastro-intestinaal abces (o.a. genitaal of anaal). Corneaal ulcus, conjunctivaal ulcus, conjunctivitis. Gastro-intestinale perforatie, fistels (o.a. anaal, genitaal, cutaan). Daling van de bloeddruk.

Zelden (0,01-0,1%): huiduitslag, jeuk. Myalgie.

Zeer zelden (< 0,01%): angio-oedeem. Buikpijn. Leveraandoeningen zoals hepatitis, cholestase, geelzucht. Hyperkaliëmie.

Verder zijn gemeld: diplopie, oftalmoplegie, vaak gepaard gaande met hoofdpijn. Paralyse van de 3e of 6e hersenzenuw, vaak gepaard gaande met hoofdpijn.

  • Informatie van Lareb over dit middel
  • Meldformulier bijwerkingen

Bijwerkingen

Soms: tijdens de eerste dagen van de behandeling: hoofdpijn, duizeligheid, vermoeidheid, misselijkheid, rood gezicht.

Zeer zelden (<0,01%): overgevoeligheid (o.a. jeuk, verergering van klachten).

  • Informatie van Lareb over dit middel
  • Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Gelijktijdig gebruik met PDE-5-remmers, zoals avanafil, sildenafil, tadalafil en vardenafil of een oplosbare guanylaatcyclasestimulator (zoals riociguat) is gecontra-indiceerd omdat dit een plotselinge, ernstige bloeddrukdaling tot gevolg kan hebben.

Het bloeddrukverlagende effect van vaatverwijders, antihypertensiva, tricyclische antidepressiva en alcohol kan worden versterkt.

Bij combinatie met dapoxetine is de orthostatische tolerantie mogelijk verminderd.

Bij combinatie met een NSAID (incl. acetylsalicylzuur) of corticosteroïden is er meer kans op ernstige complicaties zoals een gastro-intestinale perforatie of bloeding.

Voorzichtig bij combinatie met andere middelen die de kaliumconcentratie verhogen, met name bij matig ernstige tot ernstige nierfunctiestoornissen.

Interacties

Niet gelijktijdig gebruiken met PDE-5-remmers, zoals avanafil, sildenafil, tadalafil en vardenafil omdat dit een plotselinge, ernstige bloeddrukdaling tot gevolg kan hebben.

Bij anale toediening vindt een goede absorptie plaats en is er geen first-pass-effect waardoor een continue bloedspiegel kan ontstaan door langzame afgifte vanuit de crème. Mogelijk zouden hierdoor interacties kunnen optreden, zie isosorbidedinitraat bij cardiovasculaire aandoening#interacties

Zwangerschap

Nicorandil passeert de placenta.

Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.

Advies: Alleen op zeer strikte indicatie gebruiken, vanwege het ontbreken van gegevens.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Zwangerschap

Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.

Farmacologisch effect: Gezien de goede absorptie en het ontbreken van een first-pass-effect bij anale toediening is een effect bij de foetus niet uit te sluiten. Er kan een continue spiegel ontstaan door langzame afgifte vanuit de crème.

Advies: Gebruik ontraden.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend. Ja, bij dieren.

Farmacologisch effect: Hypotensie, methemoglobinemie.

Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend.

Farmacologisch effect: Bij anale toediening kan een goede absorptie plaatsvinden en is er geen first-pass-effect. Door de langzame afgifte uit de crème kan een continue spiegel ontstaan in het bloed van de moeder.

Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

  • shock (incl. cardiogene shock);
  • ernstige hypotensie;
  • hypovolemie;
  • cardiale decompensatie, acuut pulmonaal oedeem;
  • linker-ventrikeldisfunctie met lage vullingsdruk.

Zie voor meer contra-indicaties de rubriek Interacties.

Contra-indicaties

  • overgevoeligheid voor nitraten.

Waarschuwingen en voorzorgen

Staak de behandeling direct en definitief bij optreden van ulceraties. Ulceraties kunnen op verschillende plaatsen (gastro-intestinaal, huid, slijmvliezen, in het oog) optreden, kort na het begin van de behandeling tot jaren na het begin van de behandeling. Ulcera kunnen bij dezelfde patiënt op verschillende plaatsen optreden, tegelijkertijd of na elkaar. Ulcera door nicorandil reageren niet op conventionele behandeling (waaronder operatief ingrijpen); de enige manier om deze ulcera te genezen is staken van de behandeling. Gastro-intestinale ulceraties kunnen leiden tot een perforatie, fistel, bloeding of abces; patiënten met diverticulaire ziekte hebben hier meer kans op. Patiënten nauwkeurig controleren op ulceraties van het hoornvlies.

Voorzichtig toepassen bij hartfalen NYHA klasse III of IV vanwege onvoldoende gegevens.

Tevens voorzichtig toepassen bij G6PD-deficiëntie vanwege meer kans op methemoglobinemie.

Toediening aan kinderen wordt afgeraden vanwege onvoldoende gegevens betreffende werkzaamheid en veiligheid.

Overdosering

Symptomen

Perifere vasodilatatie met een bloeddrukdaling en reflextachycardie.

Neem voor meer informatie over een vergiftiging met nicorandil contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Overdosering

Zowel na lokale toediening op de beschadigde huid als na accidentele orale inname (jonge kinderen) kunnen systemische effecten optreden, zie vergiftigingen.info.

Eigenschappen

Vaatverwijdend hybride van nitraat en kaliumkanaalopener. Als nitraat veroorzaakt het via stimulatie van guanylaatcyclase (wat leidt tot een toename van intracellulair cGMP) relaxatie van de gladde spieren in voornamelijk de veneuze bloedvaten, waardoor de voorbelasting afneemt. Tevens treedt verwijding van de coronaire vaten op. Als kaliumkanaalopener zorgt het voor hyperpolarisatie van vasculaire celmembranen met als gevolg relaxatie van de arteriële spieren; dit veroorzaakt arteriële dilatatie en nabelastingsreductie. Daarnaast leidt activering van de kaliumkanalen tot cardioprotectieve effecten die ischemische preconditionering nabootsen.

Kinetische gegevens

Resorptie snel en volledig.
F ca. 75%.
T max ca. 30–60 minuten.
V d = 1,04 l/kg.
Metabolisering tot inactieve, gedenitreerde metabolieten en andere derivaten zoals o.a. nicotinezuur, nicotinamide.
Eliminatie vnl. met de urine als metabolieten (< 1% onveranderd). De plasma-eliminatie is bifasisch: halfwaardetijd snelle fase = 1 uur (ca. 96% van de plasmaconcentratie), na ca. 12 uur is er een langzame fase.

Uitleg afkortingen

F biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T max tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V d verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T 1/2 plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T 1/2el plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Nitraat dat bij lokale toediening een verslappende werking heeft op de musculatuur van de anale sfincter. De werking van isosorbidedinitraat bij een anale fissuur berust op een combinatie van verlaging van de interne sfincterspanning en vasodilatatie, waardoor de doorbloeding en genezing van de fissuur worden bevorderd. Werkingsduur: ca. 3 uur. Pijnverlichting treedt in het algemeen pas op na ca. 2 weken; het kan 6-12 weken duren tot de anale fissuur helemaal genezen is.

Kinetische gegevens

Resorptie Lokale absorptie kan optreden.

Uitleg afkortingen

F biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T max tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V d verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T 1/2 plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T 1/2el plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Groepsinformatie

nicorandil hoort bij de groep nitraten.

  • isosorbidedinitraat (bij anale fissuur) (C05AE02) Vergelijk
  • isosorbidedinitraat (bij cardiovasculaire aandoening) (C01DA08) Vergelijk
  • isosorbidemononitraat (C01DA14) Vergelijk
  • nitroglycerine (oromucosaal) (C01DA02) Vergelijk
  • nitroglycerine (parenteraal) (C01DA02) Vergelijk
  • nitroglycerine (transdermaal) (C01DA02) Vergelijk

Groepsinformatie

isosorbidedinitraat (bij anale fissuur) hoort bij de groep nitraten.

  • isosorbidedinitraat (bij cardiovasculaire aandoening) (C01DA08) Vergelijk
  • isosorbidemononitraat (C01DA14) Vergelijk
  • nicorandil (C01DX16) Vergelijk
  • nitroglycerine (oromucosaal) (C01DA02) Vergelijk
  • nitroglycerine (parenteraal) (C01DA02) Vergelijk
  • nitroglycerine (transdermaal) (C01DA02) Vergelijk

Kosten

Kosten laden…

Kosten

Kosten laden…

Zie ook

Geneesmiddelgroep

  • nitraten

Indicaties

  • Onderhoudsbehandeling van stabiele angina pectoris

Externe links

  • Medicijnkosten.nl
  • GIPdatabank
  • Geneesmiddelinformatie voor patiënten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

  • nitraten

Externe links

  • Officiële productinformatie CBG/EMA
  • Medicijnkosten.nl
  • GIPdatabank
  • Geneesmiddelinformatie voor patiënten
???naar.zoeken???
Zorginstituut Nederland
Onafhankelijke geneesmiddelinformatie
voor zorgprofessionals

Service

  • Contact
  • E-learning cursus FK
  • Mobiele apps
  • Help

Over

  • Over deze site
  • Verantwoording
  • Veelgestelde vragen
  • Proclaimer
  • Copyright
  • Cookies
  • Toegankelijkheid
Het Farmacotherapeutisch Kompas gebruikt analytische cookies om het gebruik van de website te analyseren en daarmee de website te kunnen verbeteren.
Lees meer over cookies en hoe u cookies kunt uitschakelen

Web-App

Installeer deze Web-App op je iPhone: Tap het deel-icoon en daarna "Zet op beginscherm".