Farmacotherapeutisch Kompas

U bevindt zich hier:

Farmacotherapeutisch Kompas Geneesmiddelen
Wis invoer

Uitbreiden…

Open/sluiten

Welke geneesmiddelen wilt u aan de vergelijking toevoegen?

pyridostigmine

cholinesteraseremmers, kwaternaire ammoniumbasen N07AA02

Sluiten

distigmine

cholinesteraseremmers, kwaternaire ammoniumbasen N07AA03

Sluiten

Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

Mestinon (bromide) Mylan bv

Toedieningsvorm
Dragee
Sterkte
60 mg
Toedieningsvorm
Tablet
Sterkte
10 mg

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

Ubretid (bromide) Cheplapharm Arzneimittel GmbH

Toedieningsvorm
Tablet
Sterkte
5 mg

Uitleg symbolen

XGVS Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2 Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Advies

Bij de behandeling van myasthenia gravis gaat de voorkeur uit naar pyridostigmine.

Advies

Myasthenia gravis: Distigmine komt gezien zijn eigenschappen voor de behandeling van myasthenia gravis niet als eerste keus in aanmerking. Slechts indien met pyridostigmine niet kan worden volstaan, is een proefbehandeling met distigmine te overwegen.

De Commissie heeft distigmine voor de overige indicaties nog niet beoordeeld.

Indicaties

  • Myasthenia gravis.

Indicaties

  • Postoperatieve darm-atonie en paralytische ileus;
  • Postoperatieve urineretentie;
  • Postoperatieve atonie van de urineblaas;
  • Adjuvans bij myasthenia gravis;
  • Hulpmiddel bij therapieresistente obstipatie, veroorzaakt door langdurig gebruik van laxantia.

Doseringen

Vanwege verschil in absorptie, metabolisme en excretie varieert de benodigde dosis sterk.

Klap alles open Klap alles dicht

Myasthenia gravis

Volwassenen (incl ouderen)

begindosering 30–60 mg 3–4×/dag;

onderhoudsdosering 0,3–1,2 g per dag in verdeelde doses, afgestemd op de individuele reactie.

Kinderen

1 mg/kg tot max. 7 mg/kg lichaamsgewicht per dag verdeeld over 6 doses; meestal 30-360 mg/dag.

Pasgeborenen

1 mg/kg tot max. 7 mg/kg lichaamsgewicht per dag iedere 4-6 uur, 30-60 min voor de voeding. In zeldzame gevallen van congenitale en erfelijke infantiele myasthenie kan een behandeling van > 8 weken na de geboorte nodig zijn.

Verminderde nierfunctie: een lagere dosis kan nodig zijn.

Toediening: De tablet of dragee met wat water innemen. Kies bij slikmoeilijkheden voor fijngemaakte tabletten in plaats van dragees. Kies de toedieningstijden zo dat het maximale effect samenvalt met de grootste fysieke inspanning, zoals bij opstaan en rond de maaltijden. Een dosis is overdag ca. 4 uur effectief is en 's nachts 6 uur.

Bij gelijktijdig gebruik van steroïden en middelen die het immuunsysteem onderdrukken kan men toe met een lagere pyridostigmine-dosering; zie ook de rubriek pyridostigmine#interacties.

Om het curare-effect om te keren is het beter neostigmine te nemen in plaats van pyridostigmine.

Bij gebruik van relatief hoge doses kan het nodig zijn het muscarine-effect te onderdrukken met atropine of andere anticholinerge agonisten.

Doseringen

Hou rekening met het traag inwerkingtreden, de lange werking en de individuele reactie. Door de lange werkingsduur is toediening met een interval van 2–3 dagen mogelijk. Hou bij titratie verder rekening met het gewicht van de patiënt, de klinische status en respons.

Klap alles open Klap alles dicht

Postoperatieve paralytische ileus, darm- of blaasatonie, urineretentie, myasthenia gravis, en therapieresistente obstipatie

Volwassenen

Begindosering: 5 mg 1×/dag, vervolgens titreren op geleide van het therapeutisch effect of de muscarinerge symptomen. De (onderhouds)dosering is vaak 5 mg 1× per 2–3 dagen.

Verminderde nierfunctie: geen dosisaanpassing nodig.

Verminderde leverfunctie: geen dosisaanpassing nodig.

Ouderen: (> 65 jaar) houdt bij de dosistitratie rekening met de grotere gevoeligheid bij ouderen.

Toediening: de tablet op lege maag ½ uur vóór of 2–3 uur ná de maaltijd innemen.

De tablet kan in 2 gelijke delen worden gedeeld.

Bijwerkingen

Zelden: huiduitslag.

Verder: Overgevoeligheid, syncope, hypotensie. Overvloedig tranen, miose, accommodatiestoornissen (wazig zien). Aritmieën als bradycardie. Tachycardie, AV-blokkade, Prinzmetal-angina-pectoris. Hypotensie, roodheid in het gezicht. Toegenomen bronchiale secretie, bronchospasmen. Maag-darmstoornissen (misselijkheid, braken, diarree, maagkrampen), speekselhypersecretie, gevoelige buik, buikpijn. Zweten, urticaria. Tremor, spierspasmen, spiertrekkingen, spierzwakte. Abnormale aandrang.

  • Informatie van Lareb over dit middel
  • Meldformulier bijwerkingen

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): bradycardie, maag-darmstoornissen (misselijkheid, braken, diarree), zweten.

Vaak (1-10%): duizeligheid, slaperigheid, hoofdpijn, dysartrie, miose, verhoogde traanproductie, speekselvloed.

Soms (0,1-1%): cycloplegie, wazig zien, hypotensie, toegenomen tracheobronchiale secretie, hyperperistaltiek, buikkrampen, urine-incontinentie.

Zelden (0,01-0,1%): ventriculaire tachycardie, bronchospasmen, huiduitslag, spierspasmen, dysfagie, spierzwakte, menstruatieachtige bloedingen.

Zeer zelden (< 0,01%): anafylactische reactie, angst, depressie, hallucinaties, rusteloosheid, grand-mal insulten, atriumfibrilleren, angina pectoris, hartstilstand, ademhalingsproblemen bij progressieve spierdystrofie, parese.

  • Informatie van Lareb over dit middel
  • Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Pyridostigmine antagoneert de werking van curare-achtige, niet-depolariserende spierrelaxantia (als pancuronium, vecuronium).

Het werkt synergistisch met depolariserende spierrelaxantia als suxamethonium, en verlengt het effect.

Atropine en scopolamine antagoneren de cholinerge effecten van pyridostigmine, vooral bradycardie en hypersecretie; daarnaast kan het door verminderde maag-darmmotiliteit de absorptie van pyridostigmine beïnvloeden.

Gelijktijdig gebruik met steroïden of middelen die het immuunsysteem onderdrukken versterkt het effect, waardoor men de pyridostigmine-dosering kan verlagen; zie ook de rubriek pyridostigmine#doseringen. Een nieuwe toevoeging van steroïden kan in het begin de symptomen van myasthenia gravis verergeren.

Methylcellulose en middelen die methylcellulose bevatten kunnen de absorptie van pyridostigmine blokkeren.

Aminoglycoside antibiotica, lokale en sommige algehele anesthetica, anti-aritmica en middelen die interfereren met neuromusculaire transmissie kunnen een negatief effect hebben op de werkzaamheid.

Interacties

Het versterkt de effecten van centraal werkende cholinesterase remmers en depolariserende spierrelaxantia als suxamethonium.

Gelijktijdig gebruik met cholinerge middelen kan de werking wederzijds versterken.

Gelijktijdig gebruik met parasympathicolytica (als atropine), kan wederzijds de werking verminderen.

Door gelijktijdig gebruik met dipyridamol of glucocorticosteroïden kan de werking verminderen.

Een cholinesteraseremmer als distigmine kan de werking van (curare-achtige,) niet-depolariserende spierrelaxantia, perifeer werkend verminderen.

Het kan de hartfrequentieverlagende werking van β-blokkers versterken.

Enkele aminoglycoside-antibiotica (zoals neomycine, streptomycine en kanamycine) kunnen bij myasthenia gravis de neuromusculaire geleiding veranderen en het effect van acetylcholine op spieren en zenuwen verminderen; het kan hierdoor nodig zijn de dosis distigmine aan te passen op basis van de respons van de patiënt.

Zwangerschap

Pyridostigmine passeert de placenta.

Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren onvoldoende gegevens.

Farmacologisch effect: I.v.-toediening kan contracties van de uterus opwekken. Met name aan het eind van de zwangerschap is er risico van premature contracties.

Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.

Overig: Wees voorzichtig om een cholinerge crisis door overdosering te voorkomen, omdat de ernst van myasthenia gravis tijdens de zwagerschap sterk kan fluctueren.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Zwangerschap

Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren, onvoldoende gegevens.

Advies: Gebruik ontraden.

Overig: Bij vrouwen die zwanger kunnen worden en geen anticonceptie toepassen, gebruik ontraden.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe mate.

Advies: Kan (voor zover bekend zonder gevaar) volgens voorschrift worden gebruikt. Weeg bij hoge doses het risico van het gebruik van dit geneesmiddel in combinatie met het geven van borstvoeding af.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend.

Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.

  • Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

  • mechanische obstructie van maag-darmkanaal, gal- of urinewegen;
  • overgevoeligheid voor bromiden.

Contra-indicaties

  • postoperatieve shock en circulatoire collaps;
  • ernstige circulatoire insufficiëntie;
  • bronchiaal astma;
  • ernstige spastische of mechanische obstructie van het maag-darmkanaal;
  • mechanische obstructie van de urine-uitstroom;
  • recent myocardinfarct;
  • myotonie;
  • tetanie;
  • enteritis.

Waarschuwingen en voorzorgen

Extra alert zijn: wees voorzichtigheid bij astma, COPD, diabetes mellitus, aritmieën (bradycardie, AV-blokkade), coronair lijden, hypotensie, vagotonie, hyperthyroïdie, ulcus pepticum, epilepsie, parkinsonisme, hyperthyroïdie en na maag-darmoperaties.

Hou er rekening mee dat het niet bereiken van de gewenste respons, ook kan liggen aan overdosering met verhoogde cholinerge activiteit en cholinerge crisis (dit kan zich uiten in een toegenomen spierzwakte).Bij spierzwakte door een cholinerge crisis, direct met pyridostigmine stoppen en additionele maatregelen nemen zoals beademing.

Indien huiduitslag optreedt, zal dit na staken van de behandeling verdwijnen; later gebruik of gebruik van andere middelen die broom bevatten is dan gecontra-indiceerd.

Bij nierfunctiestoornissen kan de eliminatie vertraagd zijn.

Na thymectomie is mogelijk een lagere dosis nodig.

Afhankelijk van de conditie van de patiënt, de dosering en de individuele gevoeligheid is er mogelijk een nadelige invloed op de rijvaardigheid en vermogen om machines te bedienen.

Waarschuwingen en voorzorgen

Wees voorzichtig bij cardiale disfunctie (aritmieën, bradycardie, myocardischemie), hypotensie, ulcus pepticum, epilepsie, hyperthyroïdie, parkinsonisme.

Bij vagotonie, gevorderde leeftijd en hyperthyroïdie zal de gevoeligheid voor distigmine in het algemeen hoger zijn, bij myasthenia gravis in het algemeen lager.

Gebruik bij kinderen en adolescenten wordt ontraden omdat de werkzaamheid en veiligheid niet is vastgesteld.

Overdosering

Symptomen

Verhoogde cholinerge activiteit en cholinerge crisis; deze kan zich uiten in toegenomen spierzwakte en in ernstige gevallen leiden tot apneu en anoxie van de hersenen. Als overdosering niet wordt herkend, kan levensgevaar ontstaan door verlamming van de ademhalingsspieren, hypotensie tot aan cardiovasculaire collaps, bradycardie en paradoxale tachycardie tot hartstilstand.

Therapie

atropine (systemisch)#doseringen

Neem voor informatie over een vergiftiging met pyridostigmine contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Overdosering

Symptomen

Cholinerge crisis en centrale effecten (verwarring, convulsies, ademhalingsdepressie en coma). Lichte overdosering: verhoging van darmperistaltiek bronchospasmen en transpiratie. Sterke overdosering: de eerder genoemde symptomen maar heviger, pijnlijker en meestal gepaard gaande met ontlasting. Extreme overdosering: toegenomen kans op spasticiteit die plotseling kan overgaan in verlamming van dwarsgestreept spierweefsel. Bij myasthenia gravis is het belangrijkste symptoom toegenomen spierzwakte, die moet worden onderscheiden van de spierzwakte van de ziekte zelf.

Therapie

Antidotum voor muscarinerge effecten: atropine s.c. of i.v., doseren op geleide van de bronchussecretie en hartfrequentie.

Zie voor meer informatie over symptomen en behandeling van een intoxicatie met distigmine vergiftigingen.info.

Eigenschappen

Pyridostigmine, een quaternair ammoniumzout, is een reversibel, indirect werkend parasympathicomimeticum met muscarine (parasympathische) en nicotinerge (autonoom sympathische en motorisch stimulerende) eigenschappen. Vergeleken met neostigmine treedt het nicotinerge effect later in (30-60 min), is de werkingsduur langer, is de afname van het cholinerge effect langzamer en is het muscarinerge effect zwakker. Door remming van cholinesterase wordt het effect van acetylcholine op de muscarine- en nicotinereceptoren verlengd en versterkt. Het veroorzaakt o.a. contractie en verhoogde peristaltiek van glad spierweefsel. Bij myasthenia gravis verlicht het de spierzwakte en herstelt gedurende enige tijd de normale spierfunctie. Therapeutische plasmaconcentratie: 20–60 ng/ml. Werking treedt in binnen 15–30 min na inname. De werking houdt overdag ca. 4 uur aan en 's nachts ca. 6 uur.

Kinetische gegevens

Resorptie slecht, met grote interindividuele verschillen. Voedsel vertraagt de absorptie.
F 3–19%.
T max 1½ uur.
V d 1,0–1,8 l/kg.
Metabolisering tot inactieve metaboliet (met name 3-hydroxy-N-methyl-pyridinium) via hydrolyse door plasmacholinesterasen.
Eliminatie 75–90% met de urine, waarvan 80% onveranderd.
T 1/2el ca. 3–4 uur (schijnbaar na orale toediening); deze kan bij verminderde nierfunctie verviervoudigen.

Uitleg afkortingen

F biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T max tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V d verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T 1/2 plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T 1/2el plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Distigmine is een indirect, lang werkend parasympathicomimeticum. Cholinesteraseremmer, quaternaire ammoniumverbinding. Door binding aan cholinesterase wordt het effect van acetylcholine op de muscarine- en nicotinereceptoren verlengd en versterkt. Het veroorzaakt o.a. contractie van maag en darm en verhoogt de tonus in de urineblaas, sfincters, ureters en dwarsgestreepte spieren. Langdurig gebruik van hoge doses geeft echter een depolarisatie van de motorische eindplaat met afname van de spieractiviteit en paralyse.

Kinetische gegevens

Resorptie slecht.
Overig passeert de bloed-hersenbarrière niet.
Metabolisering hydrolyse door plasma-esterasen.
Eliminatie 1–3% van een orale dosis met de urine; het grootste deel met de feces.

Uitleg afkortingen

F biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T max tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V d verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T 1/2 plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T 1/2el plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Groepsinformatie

pyridostigmine hoort bij de groep cholinesteraseremmers, kwaternaire ammoniumbasen.

  • distigmine (N07AA03) Vergelijk
  • neostigmine (N07AA01) Vergelijk
  • neostigmine/glycopyrronium (N07AA51) Vergelijk

Groepsinformatie

distigmine hoort bij de groep cholinesteraseremmers, kwaternaire ammoniumbasen.

  • neostigmine (N07AA01) Vergelijk
  • neostigmine/glycopyrronium (N07AA51) Vergelijk
  • pyridostigmine (N07AA02) Vergelijk

Kosten

Kosten laden…

Kosten

Kosten laden…

Zie ook

Geneesmiddelgroep

  • cholinesteraseremmers, kwaternaire ammoniumbasen

Externe links

  • Officiële productinformatie CBG/EMA
  • Medicijnkosten.nl
  • GIPdatabank
  • Geneesmiddelinformatie voor patiënten
  • Kinderformularium (NKFK)

Zie ook

Geneesmiddelgroep

  • cholinesteraseremmers, kwaternaire ammoniumbasen

Externe links

  • Officiële productinformatie CBG/EMA
  • Medicijnkosten.nl
  • GIPdatabank
  • Geneesmiddelinformatie voor patiënten
???naar.zoeken???
Zorginstituut Nederland
Onafhankelijke geneesmiddelinformatie
voor zorgprofessionals

Service

  • Contact
  • E-learning cursus FK
  • Mobiele apps
  • Help

Over

  • Over deze site
  • Verantwoording
  • Veelgestelde vragen
  • Proclaimer
  • Copyright
  • Cookies
  • Toegankelijkheid
Het Farmacotherapeutisch Kompas gebruikt analytische cookies om het gebruik van de website te analyseren en daarmee de website te kunnen verbeteren.
Lees meer over cookies en hoe u cookies kunt uitschakelen

Web-App

Installeer deze Web-App op je iPhone: Tap het deel-icoon en daarna "Zet op beginscherm".