Samenstelling

Samenstelling

Advies

Start bij de behandeling van rosacea met papels en/of pustels, met lokaal metronidazol, azelaïnezuur of ivermectine. Voeg bij onvoldoende werkzaamheid doxycycline toe aan de lokale behandeling. Bij onvoldoende effect kan in de tweedelijnszorg minocycline (offlabel) of isotretinoïne (offlabel) worden toegepast. Bij erythemateuze klachten staat het geven van niet-medicamenteuze adviezen, zoals het vermijden van vasomotorische prikkels, op de voorgrond. Overweeg bij onvoldoende verbetering een proefbehandeling met brimonidinegel. Behandel hinderlijke klachten van teleangiëctasieën en/of erytheem in de tweedelijnszorg met laser of ‘intense pulsed light’ (IPL). Behandeling van oculaire rosacea en ernstige rhinophyma vindt plaats in de tweedelijnszorg. Voor de behandeling van verschillende kenmerken van rosacea zoals papulopustels, erytheem en teleangiëctasieën kunnen diverse behandelingen worden gecombineerd, zoals lokale behandeling met orale behandeling of laserbehandeling.

Advies

De aanpak bij chronische jeuk van onbekende oorsprong is gericht op symptoombestrijding. Lokale indifferente middelen hebben een verzachtende, verkoelende en jeukstillende werking. Voeg eventueel levomenthol en/of een lokaal anestheticum toe. Start orale antihistaminica bij onvoldoende effect. Bij falen van lokale middelen en orale antihistaminica kunnen in de tweedelijnszorg enkele andere opties overwogen worden.

Vermijd bij urticaria in eerste instantie uitlokkende factoren indien bekend. Start bij jeuk bij urticaria met lokale anti-jeukmiddelen. Geef vervolgens een tweedegeneratie-antihistaminicum, bij voorkeur levocetirizine of desloratadine en verdubbel de dosering bij onvoldoende effect. Overweeg bij aanhoudende, ernstige klachten van acute urticaria bij volwassenen ondanks een dubbele dosering antihistaminicum, eenmalig een kuur prednisolon. Doseer bij chronische spontane urticaria in de tweedelijnszorg tweedegeneratie-antihistaminica tot viermaal de geregistreerde dosis. Bij onvoldoende effect, overweeg als zijstap om te switchen tussen tweedegeneratie-antihistaminica, de toevoeging van montelukast en/of een korte kuur orale corticosteroïden. Vervolgens kan omalizumab en/of ciclosporine worden overwogen.

Voor jeukstilling bij waterpokken kunnen levomenthol-gel en levomenthol(zinkoxide)-suspensie worden toegepast bij kinderen ≥ 2 jaar, mits de waterpokken niet opengekrabd zijn. Zie voor meer informatie de NHG-Behandelrichtlijn Waterpokken (2024).

Indicaties

• Acne rosacea met ontstoken papulopustulae.

Gerelateerde informatie

• rosacea

Indicaties

• Jeuk.

Gerelateerde informatie

• jeuk

Doseringen

Vermijd bloostelling aan UV-straling; zie voor meer informatie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.

Toediening

• Niet te dicht bij de ogen aanbrengen en contact met de ogen (ook via de vingers) en slijmvliezen vermijden; bij contact de crème of gel zorgvuldig uitspoelen met water.
• Was de handen na gebruik, of gebruik een vingercondoom.
• Volgens de fabrikant kunnen na het aanbrengen van de crème of gel niet–comedogene en niet–adstringerende cosmetica worden gebruikt.

Doseringen

Toediening

• Niet gebruiken op open wonden. De suspensie niet op opengekrabde waterpokken gebruiken;
• Was na gebruik de handen en vermijd contact met de ogen of gebruik een vingercondoom;
• Suspensie voor gebruik omschudden.

Bijwerkingen

Vaak (1-10%): lokaal: droge huid, jeuk, branderig gevoel, tintelen, pijn, irritatie, erytheem, uitslag, toename van rosacea.

Soms (0,1-1%): hypo-esthesie, paresthesie, dysgeusie (metaalsmaak). Misselijkheid.

Zelden (0,01-0,1%): angio–oedeem, anafylaxie.

Verder zijn gemeld: contacteczeem, huidexfoliatie en gezichtsoedeem. Tranende ogen indien te dicht bij de ogen aangebracht.

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Bijwerkingen

Suspensie: prikkeling (m.n. op open wondjes), irritatie en uitdroging van de huid (door de alcohol). Slechte wondgenezing indien talk in de wondjes komt.

Zelden overgevoeligheidsreacties (jeuk, roodheid, zwelling, huiduitslag).

• Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Gezien de minimale absorptie van de meeste middelen is het niet waarschijnlijk dat interacties optreden.

Interacties

Er zijn van dit middel geen interacties bekend.

Zwangerschap

Metronidazol passeert de placenta.

Teratogenese: Ruime ervaring bij de mens (lokaal of systemisch) laat geen nadelige effecten zien.

Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Zwangerschap

Teratogenese: Ruime ervaring tijdens de zwangerschap laat geen nadelige effecten zien.

Advies: Kan worden gebruikt.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, met een concentratie gelijk aan de plasmaconcentratie van de moeder. De melk kan een onaangename metaalsmaak krijgen.

Farmacologisch effect: Bij systemisch gebruik is de halfwaardetijd bij zuigelingen verlengd, waardoor stapeling kan optreden; er zijn echter geen duidelijke aanwijzingen voor nadelige effecten op de zuigeling bij systemisch gebruik. Bij lokaal gebruik zijn daarom geen nadelige effecten op de zuigeling te verwachten.

Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt. Eventueel de borstvoeding onderbreken tot 12 uur na aanbrengen, indien de borst geweigerd wordt (vanwege de mogelijke metaalsmaak).

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend.

Advies: Alleen gebruiken op plekken op het lichaam waar geen risico is op inademen door de zuigeling. Niet gebruiken op of in de buurt van de borsten vanwege het risico op collaps en laryngospasmen bij het inademen van levomenthol door de zuigeling. Zie ook de rubriek Contra-indicaties en Waarschuwingen en voorzorgen.

Contra-indicaties

• overgevoeligheid voor nitro-imidazolen.

Contra-indicaties

• kinderen < 2 jaar, vanwege het risico op laryngospasmen en collaps bij het inademen van levomenthol;
• open wonden, brandwonden;
• suspensie: opengekrabde waterpokken en wondjes.

Zie voor meer informatie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.

Waarschuwingen en voorzorgen

Ogen en slijmvliezen: niet te dicht bij de ogen aanbrengen (tranende ogen zijn gemeld) en contact met de ogen (via vingers) en slijmvliezen vermijden; bij contact de crème of gel zorgvuldig uitspoelen met water.

Wees voorzichtig bij bloeddyscrasieën in de voorgeschiedenis.

Metronidazol wordt door UV–straling omgezet in een inactieve verbinding waardoor de werkzaamheid vermindert; daarom blootstelling van de huid aan UV-straling gedurende de therapie vermijden. Fototoxische bijwerkingen zijn niet gemeld.

Huidirritatie/overgevoeligheid: huidirritatie treedt m.n. aan het begin van de behandeling op. Laat de patiënt contact opnemen bij aanhoudende of hevige huidirritatie. Bij het optreden van overgevoeligheidsreacties (o.a. jeuk, urticaria, duizeligheid, angio-oedeem) het gebruik onmiddellijk staken.

Over de mogelijke carcinogene werking van metronidazol bij langdurig cutaan gebruik bestaan nog onvoldoende gegevens; de crème of gel niet onnodig of langdurig gebruiken.

Kinderen: Er zijn onvoldoende gegevens over de werkzaamheid en veiligheid bij kinderen.

Waarschuwingen en voorzorgen

Niet gebruiken bij kinderen < 2 jaar. Bij kleine kinderen ≥ 2 jaar geen huidproducten met levomenthol in de buurt van de neus, mond, hals of op de borst smeren vanwege het risico op laryngospasmen en collaps bij het inademen van levomenthol.

Beschadigde huid: Niet gebruiken op open wonden. De suspensie tevens niet gebruiken op opengekrabde waterpokken en wondjes vanwege een vertraagde wondgenezing door de aanwezige talk. De gel en crème mogen wel op oppervlakkige schaafwondjes gebruikt worden.

Eigenschappen

Nitro-imidazolderivaat met antibacteriële en antiprotozoaire werking tegen een groot aantal pathogene micro-organismen. Het heeft tevens een anti-inflammatoir en immunosuppressief effect. Het exacte werkingsmechanisme bij rosacea is niet bekend; er zijn sterke aanwijzingen dat het therapeutisch effect eerder toe te schrijven is aan anti-inflammatoire en immunosuppressieve eigenschappen dan aan antibacteriële of antiprotozoaire werking.

Kinetische gegevens

Eigenschappen

Levomenthol is het linksdraaiende stereo-isomeer van menthol. Het heeft een frissere geur en een sterkere werking dan racemisch menthol . Levomenthol heeft een verkoelend effect op de huid en werkt daardoor jeukstillend. Voor verkoeling dient op de huid naast levomenthol water aanwezig te zijn. Wanneer een gel de huid teveel uitdroogt kan voor levomentholcrème worden gekozen. Zinkoxide (suspensie) heeft een indrogende en verkoelende werking en versterkt zo het effect van levomenthol.

Kinetische gegevens

Groepsinformatie

metronidazol (cutaan) hoort bij de groep dermatica, overige.

• abrocitinib (D11AH08) Vergelijk
• brimonidine (cutaan) (D11AX21) Vergelijk
• deoxycholzuur (D11AX24) Vergelijk
• dimethylsulfoxide (M02AX03) Vergelijk
• ditranol (D05AC01) Vergelijk
• eflornithine (D11AX16) Vergelijk
• glycopyrronium (cutaan) (D11AA01) Vergelijk
• ichthammol (D05AA) Vergelijk
• ivermectine (cutaan) (D11AX22) Vergelijk
• lebrikizumab (D11AH10) Vergelijk
• levomenthol (cutaan) (D04AX) Vergelijk
• metronidazol (cutaan steriel) (D06BX01) Vergelijk
• minoxidil (cutaan) (D11AX01) Vergelijk
• tirbanibuline (D06BX03) Vergelijk

Groepsinformatie

levomenthol (cutaan) hoort bij de groep dermatica, overige.

• abrocitinib (D11AH08) Vergelijk
• brimonidine (cutaan) (D11AX21) Vergelijk
• deoxycholzuur (D11AX24) Vergelijk
• dimethylsulfoxide (M02AX03) Vergelijk
• ditranol (D05AC01) Vergelijk
• eflornithine (D11AX16) Vergelijk
• glycopyrronium (cutaan) (D11AA01) Vergelijk
• ichthammol (D05AA) Vergelijk
• ivermectine (cutaan) (D11AX22) Vergelijk
• lebrikizumab (D11AH10) Vergelijk
• metronidazol (cutaan steriel) (D06BX01) Vergelijk
• metronidazol (cutaan) (D06BX01) Vergelijk
• minoxidil (cutaan) (D11AX01) Vergelijk
• tirbanibuline (D06BX03) Vergelijk

Kosten

Kosten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• dermatica, overige

Indicaties

• rosacea

Externe links

• Officiële productinformatie CBG/EMA
• Medicijnkosten.nl
• GIPdatabank
• Geneesmiddelinformatie voor patiënten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• dermatica, overige

Indicaties

• jeuk

Externe links

• Medicijnkosten.nl
• Geneesmiddelinformatie voor patiënten
• Kinderformularium (NKFK)