Samenstelling

Tetracaïne Minims XGVS Bausch & Lomb

Toedieningsvorm: Oogdruppels (0,5%)
Sterkte: 5 mg/ml
Verpakkingsvorm: 0,5 ml

Toedieningsvorm: Oogdruppels (1%)
Sterkte: 10 mg/ml
Verpakkingsvorm: 0,5 ml

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Lidocaïne zinkoxidesmeersel FNA (base) XGVS Formularium der Nederlandse Apothekers

Toedieningsvorm: Smeersel (5%)

Bevat per g: lidocaïne 50 mg, zinkoxide 540 mg. Bevat tevens: propyleenglycol.

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Nestosyl XGVSOTC Remark Pharma

Toedieningsvorm: Hydrofobe crème
Verpakkingsvorm: 15 g, 30 g

Bevat per g: pramocaïne(hydrochloride) 10 mg, zinkoxide 100 mg. Bevat tevens: arachideolie (pinda-olie), soja-lecithine en wolvet. Conserveermiddelen: 8-hydroxychinoline en benzalkoniumbromide.

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Emla crème Aspen Netherlands bv

Toedieningsvorm: Hydrofiele crème
Sterkte: 50 mg/g
Verpakkingsvorm: 25 g

Bevat per g: lidocaïne 25 mg, prilocaïne 25 mg. Bevat tevens: polyoxylgehydrogeneerde ricinusolie (macrogolglycerolhydroxystearaat).

Emla pleister XGVSOTC Aspen Netherlands bv

Toedieningsvorm: Pleister (emulsie)

Bevat per pleister: lidocaïne 25 mg, prilocaïne 25 mg. Bevat tevens: polyoxylgehydrogeneerde ricinusolie (macrogolglycerolhydroxystearaat).

Lidocaïne/prilocaïne Diverse fabrikanten

Toedieningsvorm: Hydrofiele crème
Sterkte: 25/25 mg/g
Verpakkingsvorm: 30 g

Bevat per g: lidocaïne 25 mg, prilocaïne 25 mg. Bevat tevens: polyoxylgehydrogeneerde ricinusolie (macrogolglycerolhydroxystearaat).

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Cocaïne Oogdruppels FNA (hydrochloride) XGVS Formularium der Nederlandse Apothekers

Toedieningsvorm: Oogdruppels (5%)
Sterkte: 50 mg/ml
Verpakkingsvorm: flacon 10 ml

(Oculoguttae cocaini hydrochloridi 5%) Bevat boorzuur. Conserveermiddel: benzalkoniumchloride.

Toedieningsvorm: Oogdruppels (5%)
Sterkte: 50 mg/ml
Verpakkingsvorm: 1 ml

(Oculoguttae cocaini hydrochloridi 5% zond cons) Bevat boorzuur. Zonder conserveermiddel.

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Advies

De toepassing van lokaal anesthetica in oogdruppels dient te worden beperkt tot de kliniek of de spreekkamer. Tetracaïne Minims dienen derhalve niet op recept aan de patiënt te worden afgeleverd. De Commissie wijst erop dat tetracaïneoogdruppels vaak irritatie geven.

Advies

Een cutane herpes-infectie verloopt in het algemeen niet ernstig en geneest meestal spontaan. Over het algemeen kan volstaan worden met lokale behandeling met een indifferent middel met zinkoxide of zinksulfaat (eventueel met lidocaïne). Geef bij pijn paracetamol, bij acute herpes zoster neuralgie echter laagdrempelig starten met amitriptyline (bij ouderen nortriptyline). Orale antivirale behandeling met een nucleoside-analogon (aciclovir, famciclovir of valaciclovir) komt bij de herpes virusinfecties alleen in bepaalde situaties in aanmerking. Gezien het gebruiksgemak gaat de voorkeur in het algemeen uit naar valaciclovir of famciclovir. De antivirale behandeling is slechts zinvol indien gestart binnen een bepaalde termijn na het verschijnen van de eerste symptomen. De lengte van deze termijn hangt af van het type infectie (herpes simplex of zoster, primo-infectie of recidief) en de immuunstatus van de patiënt. Zie voor meer informatie de stappenplannen per aandoening.

Advies

De Commissie wijst erop dat pramocaïne, evenals lidocaïne, praktisch geen aanleiding geeft tot (kruis)overgevoeligheid.

Advies

Gezien het indicatiegebied zal lidocaïne/prilocaïne crème in de regel in de polikliniek of spreekkamer worden gebruikt. Slechts incidenteel zal het voor thuisgebruik zinvol kunnen worden voorgeschreven. Bij oppervlakteanesthesie van de huid in verband met naaldpuncties (bij kinderen vanaf 3 jaar en volwassenen) en bij oppervlakkige operatieve ingrepen (bij volwassenen) is de effectiviteit van de lidocaïne/prilocaïne-crème en -pleister vergelijkbaar met die van de lidocaïne/tetracaïne-pleister. Indien uitstel van de naaldpunctie of een oppervlakkige operatieve ingreep met 60 minuten niet aanvaardbaar is, dan gaat de voorkeur uit naar de lidocaïne/tetracaïne-pleister, omdat hierbij een inwerktijd van 30 minuten kan worden aangehouden.

Advies

Voor dit geneesmiddel is geen advies vastgesteld over de plaats in de medicamenteuze behandeling.

Indicaties

Oppervlakte–anesthesie bij verwijderen van corpus alienum en bij kleine operatieve ingrepen van het oog.

Indicaties

Ter verlichting van pijn en jeuk bij:

herpes genitalis met geringe klachten (primo-infectie of recidief);
herpes zoster.

Gerelateerde informatie

huidinfectie, herpes virus

Indicaties

Verlichting van plaatselijke kortdurende jeuk;
Insectenbeten;
Oppervlakkige schaafwonden;
Oppervlakkige snijwonden.

Indicaties

Pleister:

Lokale anesthesie van de intacte huid bij volwassenen en kinderen, voor het inbrengen van een naald of voor oppervlakkige operatieve ingrepen, als een wachttijd van 60 minuten aanvaardbaar is.

Crème:

Lokale anesthesie van de huid voor het inbrengen van een naald of voor oppervlakkige operatieve handelingen, bij volwassenen en kinderen;
Lokale anesthesie van de genitale slijmvliezen bij volwassenen en kinderen ≥12 jaar;
Lokale anesthesie van ulcus cruris om mechanische reiniging/débridement makkelijker te maken, alleen bij volwassenen;
Atopisch eczeem bij kinderen, voorafgaande aan curettage van mollusca.

Indicaties

Diagnosticum bij het Horner-syndroom.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Oppervlakte-anesthesie:

Volwassenen en kinderen

Eén of zonodig meer druppels per keer in de conjunctivaalzak.

Minims bevatten geen conserveermiddel en zijn bestemd voor eenmalig gebruik.

Door dichtdrukken van de traanbuis of het gesloten houden van de ogen gedurende 3 minuten wordt de kans op systemische reacties verminderd en de lokale werkzaamheid bevorderd; dit is bijzonder aanbevolen bij kinderen.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Herpes genitalis met geringe klachten (primo-infectie of recidief):

Volwassenen:

1–2×/dag het smeersel dun aanbrengen.

Herpes zoster

Volwassenen:

1–2×/dag het smeersel dun aanbrengen.

Vóór gebruik het smeersel goed roeren.

Dosering

Niet aanbrengen op slijmvliezen. Vermijd langdurige toepassing op grote huidoppervlakken.

Klap alles open Klap alles dicht

Kortdurende jeuk, insectenbeten:

Volwassenen en kinderen

Enige malen per dag een dunne laag crème aanbrengen.

Oppervlakkige schaaf- en snijwonden:

Volwassenen en kinderen

2–3 ×/dag een dikke laag crème op de beschadigde huid aanbrengen, zo nodig afdekken met verbandgaas of een pleister.

Dosering

1 gram crème komt overeen met een lengte van 3,5 cm (uit de tube van 30 g geknepen) crème.

Klap alles open Klap alles dicht

Anesthesie van de intacte huid:

Volwassenen en kinderen ≥ 12 jaar:

Bij kleine ingrepen pleister(s) of een dikke laag crème (ca. 1,5 g crème per 10 cm²) aanbrengen en gedurende 1–5 uur laten inwerken. Bij dermatologische ingrepen op de pas geschoren huid van grote lichaamsoppervlakken in de thuissituatie max. 60 g creme aanbrengen op een max. behandeloppervlak van 600 cm² en 1-5 uur laten inwerken. Bij dermatologische ingrepen op grotere oppervlakken in het ziekenhuis ca. 1,5-2 g crème/10 cm² aanbrengen en gedurende 2-5 uur laten inwerken.

Kinderen:

Ca. 1 g per 10 cm² gedurende ten minste 1 uur;

Neonaten 0–2 maanden:

Max. 1 g en 10 cm² of max. 1 pleister gedurende max. 1 uur (niet toepassen bij prematuren < 37 weken);

Baby's 3–12 maanden:

Max. 2 g en 20 cm² of max. 2 pleisters tegelijk gedurende ongeveer 1 uur;

1–5 jaar:

Max. 10 g crème en 100 cm² of max. 10 pleisters aanbrengen en gedurende 1-5 uur laten inwerken;

6–11 jaar:

Max. 20 g crème en 200 cm² of max. 20 pleisters aanbrengen en gedurende 1-5 uur laten inwerken.

Curettage van waterwratjes bij kinderen met atopische dermatitis:

kinderen < 12 jaar:

1 g crème/10 cm² of pleister(s) gedurende 30 min. laten inwerken.

Analgesie van slijmvliezen van de genitaliën:

Volwassenen:

5–10 g crème aanbrengen, afhankelijk van de ingreep. De crème, zonder occlusie, 5–10 minuten laten inwerken. Bij cervicale curettage 10 g aanbrengen, na 10 min de crème verwijderen. Begin de ingreep onmiddellijk na verwijdering van de crème.

Analgesie van de huid van de genitaliën voorafgaand aan injectie met een lokaal anestheticum:

Volwassenen:

Man: 1 g per 10 cm² gedurende 15 min met een occlusief verband; vrouw: 1–2 g per 10 cm² gedurende 60 min met een occlusief verband.

Mechanische reiniging van ulcus cruris:

Volwassenen

1–2 g crème per 10 cm², max. 10 g. Crème, met occlusief verband, 30–60 minuten laten inwerken. Het operatief wondtoilet dient direct na verwijdering van de crème aan te vangen.

Ouderen, verminderde nier- of leverfunctie:

Geen dosisaanpassing nodig.

De crème afdekken met een occlusief verband; na de inwerktijd de crème verwijderen. Voor toepassing op grotere gebieden, zoals bij split-skin grafting een elastisch verband over het occlusief verband aanbrengen ter bescherming en voor een gelijkmatige verdeling van de crème. Voor ingrepen aan het genitale slijmvlies is geen occlusief verband nodig. Zo nodig voorafgaand aan het plakken van de pleister lichaamshaar verwijderen. De pleister niet knippen.

Dosering

Klap alles open Klap alles dicht

Diagnosticum bij het syndroom van Horner:

Volwassenen:

1 druppel in beide ogen, eventueel na enkele minuten herhalen.

Bij een zeer donkere iris kan de reactie op cocaïne onvoldoende of zeer traag zijn.

Bijwerkingen

Lokaal: Oogklachten (branderig gevoel, pijn, wazig zien), oppervlakkige epitheliale laesies. Tevens oedeem van de cornea, erosie van de cornea, keratitis punctata. Overgevoeligheidsreacties.

Lokale anesthetica kunnen de trofische functie van de corneale zenuwuiteinden zodanig verstoren, dat ondraaglijke pijn ontstaat in een overigens ongevoelig hoornvlies (anaesthesia dolorosa). Dit kan ten onrechte aanleiding zijn vaker te druppelen. Frequent en langdurig gebruik kunnen tevens opacificatie van de cornea en vertraagde wondgenezing veroorzaken.

Bijwerkingen

Irritatie van de huid.

Zelden (0,01-0,1%): overgevoeligheidsreacties (jeuk, roodheid, zwelling, huiduitslag).

Bijwerkingen

Huidklachten zoals irritatie en contactallergie.

Bijwerkingen

Vaak en soms (> 0,1%): jeuk, branderigheid, oedeem, rood- of bleekheid op de applicatieplaats.

Soms (0,1-1%): lokale paresthesieën, huidirritatie.

Zelden (0,01–0,1%): allergische reacties (in het ernstigste geval anafylactische shock), methemoglobinemie (vaker bij kinderen van 0-12 maanden, met name in verband met overdosering), purpura, petechiën (vooral na langere inwerktijd bij kinderen met atopische dermatitis of mollusca contagiosa).

Na ongewenst contact met het oog: irritatie van de cornea.

De crème's en de pleister bevatten polyoxylgehydrogeneerde ricinusolie (macrogolglycerolhydroxystearaat), wat huidreacties kan veroorzaken.

Bijwerkingen

Lokaal: irritatie, allergische reacties zoals jeuk, roodheid en lokale huiduitslag rond het oog.

Interacties

Bij patiënten die klasse III anti-aritmica (amiodaron) gebruiken is extra controle aangewezen (ECG overwegen) vanwege mogelijk additionele effecten van lidocaïne/prilocaïne op het hart.

Wees voorzichtig bij combinatie met geneesmiddelen die de methemoglobinespiegel verhogen, zoals nitrofurantoïne, fenytoïne en fenobarbital.

Cimetidine en bètablokkers kunnen de klaring van lidocaïne verminderen; bij kortdurend gebruik van lidocaïne zal dit geen probleem zijn.

Interacties

Ondanks de hoofdzakelijk lokale werking van cocaïne kan in combinatie met een andere vasoconstrictor overmatige stimulering van het centraal zenuwstelsel optreden.

Combinatie met β-Blokkers kan leiden tot hypertensie en bradycardie.

Zwangerschap

Tetracaïne passeert de placenta.
Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren, onvoldoende gegevens. Gezien de lage systemische belasting bij gebruik van oogdruppels en de eenmalige toediening worden echter geen nadelige effecten bij de foetus verwacht.
Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

Zwangerschap

Lidocaïne passeert de placenta.
Teratogenese: Ruime ervaring bij de mens heeft geen nadelige effecten laten zien. Bij lokale toediening op kleine oppervlakken is er sprake van beperkte systemische resorptie van lidocaïne. Zinkoxide wordt niet of nauwelijks opgenomen door de huid.
Advies: Kan worden gebruikt.

Zwangerschap

Pramocaïne passeert de placenta.
Teratogenese:Pramocaïne en zinkoxide worden door de huid niet of nauwelijks geresorbeerd.
Advies: Er zijn onvoldoende gegevens om een advies te kunnen geven.

Zwangerschap

Lidocaïne en prilocaïne passeren de placenta.
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren, geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Farmacologisch effect: Onwaarschijnlijk vanwege de lage dosis en de toedieningsweg.
Advies: Kan met voorzichtigheid worden gebruikt.

Zwangerschap

Cocaïne passeert de placenta.
Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren onvoldoende gegevens.
Advies: Gebruik ontraden.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend. Gezien de lage systemische belasting bij gebruik van oogdruppels en de eenmalige toediening worden echter geen nadelige effecten bij de zuigeling verwacht.
Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Zinkoxide: nee, omdat het niet of nauwelijks wordt opgenomen door de huid. Lidocaïne: ja, in kleine hoeveelheden. Bij lokale toediening op kleine oppervlakken is er sprake van beperkte systemische resorptie bij de moeder met een zeer lage blootstelling aan lidocaïne van de zuigeling.
Advies: Kan worden gebruikt; vermijd wel contact van de zuigeling met lidocaïne.

Lactatie

Overgang in moedermelk: Onbekend. Pramocaïne en zinkoxide worden door de huid niet of nauwelijks geresorbeerd. Detecteerbare hoeveelheden in de moedermelk zijn daardoor onwaarschijnlijk.
Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.
Overig: Bij toepassing op de borst, de huid rondom de tepel vóór de voeding goed schoonmaken.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja (lidocaïne en prilocaïne) in geringe mate.
Farmacologisch effect: Niet waarschijnlijk vanwege de geringe systemische absorptie, maar voor prilocaïne ontbreken gegevens.
Advies: Vermijd prilocaïne.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja.
Farmacologisch effect: Neonaten zijn zeer gevoelig voor de toxische effecten van cocaïne.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.

Contra-indicaties

Overgevoeligheid voor anesthetica uit de para-aminobenzoëzuurgroep.

Contra-indicaties

Overgevoeligheid voor lokale anesthetica van het amidetype.

Contra-indicaties

overgevoeligheid voor lokale anesthetica van het amidetype;
(crème:) toepassing in het middenoor.

Contra-indicaties

aangeboren of verworven lang-QT-intervalsyndroom en Brugada-syndroom vanwege een mogelijk verhoogd risico op ventriculaire hartritmestoornissen, hartstilstand en plotselinge dood;
overgevoeligheid voor andere lokale anesthetica van het ester–type.

Waarschuwingen en voorzorgen

De oogdruppels niet frequent en langdurig toepassen. Het gebruik dient tot de spreekkamer of de operatiekamer beperkt te blijven. Vanwege de bacteriostatische werking moet, indien nodig, vóór het indruppelen kweekmateriaal worden afgenomen.

Waarschuwingen en voorzorgen

Niet gebruiken op open wonden. Lidocaïne wordt goed geresorbeerd door beschadigd epitheel, waardoor bij overmatig gebruik intoxicatie kan ontstaan met prikkeling van het centrale zenuwstelsel en depressie van het cardiovasculaire systeem. Lidocaïne werkt vasoconstrictief en kan daardoor wondgenezing remmen.

Dit smeersel geeft moeilijk te verwijderen vlekken op kleding en beddengoed.

Waarschuwingen en voorzorgen

Niet toepassen bij bekende overgevoeligheid voor pinda of soja-lecithine. Het in de crème aanwezige wolvet kan contacteczeem of andere huidreacties veroorzaken.

Waarschuwingen en voorzorgen

Patiënten met glucose-6-fosfaat dehydrogenasedeficiëntie of congenitale of idiopathische methemoglobinemie zijn gevoeliger voor methemoglobinemie; bij deze patiënten is bovendien het antidotum methyleenblauw niet effectief.

Niet gebruiken op open wonden, tenzij de crème bij ulcus cruris.

Bij patiënten met atopische dermatitis kan een inwerktijd > 30 min meer lokale vasculaire reacties (roodheid, petechiën, purpura en soms gesprongen haarvaten en purpura) veroorzaken.

Voorzichtigheid is geboden bij gebruik rond het oog. Gezien de sterk irriterende werking op het oog elk contact met de ogen vermijden; ook kan verlies van beschermde reflexen irritatie van de cornea veroorzaken. Als lidocaïne/prilocaïne in het oog komt, dit direct met water of fysiologisch zout uitspoelen en vervolgens het oog beschermen totdat het gevoel terugkomt.

Bij gebruik vóór tuberculosevaccinatie (BCG), de resultaten van intracutane injecties met levende vaccins volgen, omdat lidocaïne en prilocaïne bactericide en antivirale eigenschappen hebben in concentraties > 0,5–2%.

Vanwege kans op verhoogde methemoglobinespiegels, niet gebruiken bij prematuren met een zwangerschapsduur < 37 weken of op de genitaliën van kinderen jonger dan 12 jaar; voldoende werkzaamheid bij circumcisie en bij de hielprik is niet aangetoond. De pleister is door het formaat minder geschikt voor bepaalde lichaamsdelen van kinderen.

De pleister bevat gehydrogeneerde ricinusolie, wat huidreacties kan veroorzaken.

Waarschuwingen en voorzorgen

Wees voorzichtig bij nauwe–kamerhoekglaucoom.

Vanwege de indirect sympathicomimetische werking is voorzichtigheid geboden bij ernstige cardiovasculaire aandoeningen, zoals angina pectoris, ischemische hartziekten en hartfalen, hypertensie, ritmestoornissen, en bij epilepsie.

Patiënten met hyperthyreoïdie kunnen extra gevoelig zijn voor catecholaminen.

Overdosering

Symptomen
Systemische toxiciteit is mogelijk, in het bijzonder bij toepassing op slijmvliezen of niet-intacte huid; methemoglobinemie door een metaboliet van prilocaïne (o-toluïdine) is waargenomen, vooral in combinatie met sulfonamiden, nitrofurantoïne, fenytoïne en fenobarbital. Voorbijgaande prikkeling van het centrale zenuwstelsel, bij matige intoxicatie gevolgd door depressie van het centrale zenuwstelsel, cardiovasculaire depressie.

Therapie
Klinisch significante methemoglobinemie behandelen met langzaam i.v. methyleenblauw. Bij convulsies: anticonvulsiva. Observeer de patiënt enkele uren omdat de absorptie via de huid traag gaat.

Zie verder voor symptomen en behandeling de monografie op het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Overdosering

In toxische doses veroorzaakt cocaïne Cheyne-Stokes-ademhaling, vasomotorische collaps en convulsies; in een aantal gevallen is rabdomyolyse gemeld. De dood kan plotseling intreden door stoppen van de ademhaling.

Cocaïne is in het algemeen toxisch vanaf een dosis van 200 mg (oppervlakte-anesthesie in de KNO-heelkunde). Er bestaan echter grote interindividuele verschillen. Er zijn ook meldingen van ernstige toxische verschijnselen bij een dosis van slechts 20 mg.

Bij accidentele orale inname zie toxicologie.org/cocaine en/of vergiftigingen.info.

Eigenschappen

Lokaal anestheticum van het ester-type. De werking is krachtig en houdt ca. 45 min aan.

Kinetische gegevens

Metabolisering

Wordt langzamer dan andere lokale anesthetica van het ester–type door plasmacholinesterasen gehydrolyseerd.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Lidocaïne is een oppervlakte-anestheticum van het amide-type. Zinkoxide heeft een dekkend, verkoelend en zwak adstringerend effect op de huid. Bij herpes genitalis en herpes zoster bevordert zink het indrogen van de blaasjes en vermindert het de jeuk. Lidocaïne werkt pijn- en jeukstillend.

Kinetische gegevens

Resorptie

lidocaïne: minimaal door intacte huid, goed door beschadigde huid en slijmvliezen. Zinkoxide: niet of nauwelijks.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Pramocaïne is een lokaal anestheticum en heeft een jeuk- en pijnstillende werking. Zinkoxide heeft een dekkend, verkoelend en zwak adstringerend effect.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Lokale anesthetica van het amide-type, die de zenuwmembranen stabiliseren door inhibitie van de ionenstromen die nodig zijn voor het optreden en de geleiding van impulsen. Lidocaïne- en prilocaïnebase zijn als eutectisch mengsel verwerkt in een hydrofiele crème of (emulsie)pleister en kunnen huid en slijmvliezen verdoven als gevolg van afgifte van lidocaïne en prilocaïne in de epidermale en dermale lagen van de huid en in de nabijheid van dermale pijnreceptoren en zenuwuiteinden.

Werking: crème: op slijmvliezen zonder occlusie na 5–10 min, bij ulcus cruris onder occlusie na 30 min, op huid onder occlusie na 1–2 uur; pleister: na 1-2 uur; op voorhoofd en wangen 30-60 min. De diepte van de cutane verdoving van de intacte huid neemt toe met de inwerktijd van de crème of pleister. Werkingsduur: crème: op slijmvliezen zonder occlusie 15–20 min; op intacte huid ten minste 2 uur na verwijderen van het verband; bij ulcus cruris tot 4 uur na het wondtoilet, indien daar binnen 10 min na het verwijderen van de crème mee is begonnen. Pleister: ten minste 2 uur na verwijderen van de pleister; in het gezicht korter.

Zie voor de kinetische gegevens:

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

Eigenschappen

Indirect sympathicomimeticum. Heeft een lokaal anesthetische, vasoconstrictieve en mydriatische werking. De mydriatische werking ontstaat door remming van de heropname van noradrenaline in de iris. Wordt gebruikt als diagnosticum bij het Horner-syndroom. Hierbij is de sympatische innervatie van het oog onderbroken, waardoor het mydriatische effect van cocaïne niet of nauwelijks optreedt. Evaluatie van effect: na 50–60 min. Dit preparaat valt onder de bepalingen van de Opiumwet in zijn volle omvang.

Kinetische gegevens

Resorptie	goed door de slijmvliezen.
Metabolisering	in plasma en lever door cholinesterasen.
Eliminatie	met de urine, vnl. als metabolieten.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd

tetracaïne

lidocaïne/​zinkoxide

pramocaïne/​zinkoxide

lidocaïne/​prilocaïne

cocaïne

Samenstelling

Tetracaïne Minims XGVS Bausch & Lomb

Uitleg symbolen

Samenstelling

Lidocaïne zinkoxidesmeersel FNA (base) XGVS Formularium der Nederlandse Apothekers

Uitleg symbolen

Samenstelling

Nestosyl XGVSOTC Remark Pharma

Uitleg symbolen

Samenstelling

Emla crème Aspen Netherlands bv

Emla pleister XGVSOTC Aspen Netherlands bv

Lidocaïne/prilocaïne Diverse fabrikanten

Uitleg symbolen

Samenstelling

Cocaïne Oogdruppels FNA (hydrochloride) XGVS Formularium der Nederlandse Apothekers

Uitleg symbolen

Advies

Advies

Advies

Advies

Advies

Indicaties

Indicaties

Ter verlichting van pijn en jeuk bij:

Gerelateerde informatie

Indicaties

Indicaties

Pleister:

Crème:

Indicaties

Dosering

Oppervlakte-anesthesie:

Volwassenen en kinderen

Dosering

Herpes genitalis met geringe klachten (primo-infectie of recidief):

Volwassenen:

Herpes zoster

Volwassenen:

Dosering

Kortdurende jeuk, insectenbeten:

Volwassenen en kinderen

Oppervlakkige schaaf- en snijwonden:

Volwassenen en kinderen

Dosering

Anesthesie van de intacte huid:

Volwassenen en kinderen ≥ 12 jaar:

Kinderen:

Neonaten 0–2 maanden:

Baby's 3–12 maanden:

1–5 jaar:

6–11 jaar:

Curettage van waterwratjes bij kinderen met atopische dermatitis:

kinderen < 12 jaar:

Analgesie van slijmvliezen van de genitaliën:

Volwassenen:

Analgesie van de huid van de genitaliën voorafgaand aan injectie met een lokaal anestheticum:

Volwassenen:

Mechanische reiniging van ulcus cruris:

Volwassenen

Ouderen, verminderde nier- of leverfunctie:

Dosering

Diagnosticum bij het syndroom van Horner:

Volwassenen:

Bijwerkingen

Bijwerkingen

Bijwerkingen

Bijwerkingen

Bijwerkingen

Interacties

Interacties

Zwangerschap

Zwangerschap

Zwangerschap

Zwangerschap

lidocaïne/zinkoxide

pramocaïne/zinkoxide

lidocaïne/prilocaïne