Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Ureum crème/vaselinecrème/koelzalf/zalf FNA XGVS OTC Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Crème (5% en 10%)
- Sterkte
- 50 mg/g, 100 mg/g
- Toedieningsvorm
- Vaselinecrème (5% en 10%)
- Sterkte
- 50 mg/g, 100 mg/g
- Toedieningsvorm
- Koelzalf (5% en 10%)
- Sterkte
- 50 mg/g, 100 mg/g
- Toedieningsvorm
- Zalf (5% en 10%)
- Sterkte
- 50 mg/g, 100 mg/g
Ureum zalf watervrij FNA XGVS Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Zalf (20% en 40%)
- Sterkte
- 200 mg/g, 400 mg/g
Basis: vaseline en adeps lanae.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Resorcinol FNA OTC Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Crème (15%)
- Sterkte
- 150 mg/g
- Verpakkingsvorm
- 30 g
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
De basisbehandeling van constitutioneel eczeem is het dagelijks gebruiken van indifferente middelen. Bij matig-ernstig eczeem daarnaast behandelen met klasse 1- of klasse 2-corticosteroïden. Bij ernstig eczeem heeft kortdurend dagelijks gebruik (tot 2 à 3 weken) met klasse 3-corticosteroïden de voorkeur, in het gezicht of in huidplooien hebben klasse 1- of klasse 2-corticosteroïden de voorkeur. Bij verbetering corticosteroïden afbouwen. Overweeg pulstherapie met klasse 2-corticosteroïden bij frequente recidieven van matig-ernstig of ernstig eczeem. Als lokale therapie onvoldoende effect heeft, kunnen in de tweedelijnszorg intensievere vormen van lokale behandeling, lichttherapie of systemische middelen worden toegepast. Zie voor meer informatie de NVDV-richtlijn Constitutioneel eczeem.
Indifferente middelen met ureum kunnen volgens de NVDV-richtlijn Constitutioneel eczeem worden overwogen bij de behandeling van constitutioneel eczeem, vooral bij een ichthyosiforme droge huid, en als indifferente middelen zonder ureum onvoldoende werkzaam zijn.
Volgens het Zorginstituut is echter niet aangetoond dat dermatologische preparaten met 5–10% ureum effectiever zijn dan de standaardbehandeling met indifferente dermatologische basispreparaten zonder ureum bij de behandeling van een droge huid ten gevolge van een inflammatoire dermatose of ten gevolge van een verhoorningsstoornis.
Advies
Volgens de NVDV-Richtlijn Hidradenitis suppurativa (2019) kan resorcinolcrème 15% worden gebruikt als ondersteunende behandeling van milde tot matig ernstige hidradenitis suppurativa. Gezien de bijwerkingen (verkleuring huid) en mogelijk risico op neurotoxiciteit wordt geadviseerd gebruik te beperken tot de tweedelijnszorg.
Indicaties
- Droge hyperkeratotische huid (zoals bij keratosis pilaris en palmoplantaire keratosen);
- Droge huid bij constitutioneel eczeem;
- Hyperkeratotische nagels;
- Ichtyose.
Gerelateerde informatie
Indicaties
- Hidradenitis suppurativa.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Droge hyperkeratotische huid
Volwassenen en kinderen ≥ 1 jaar
(Vaseline)crème 5% en 10% : 2–3×/dag aanbrengen, nadat de huid met water is gereinigd. Indien de huid zacht en soepel is geworden, met grotere tussenpozen aanbrengen. Bij het wassen van de behandelde huid wordt de crème verwijderd en moet dan opnieuw worden aangebracht. (Vaseline)crème 5% en 10% is voldoende om de huid te rehydrateren, bij onvoldoende effect kan de (koel)zalf 5–10% worden geprobeerd.
Door kinderen wordt ureum vaak als prikkend ervaren, in dat geval de (vaseline)crème 5% gebruiken.
Droge huid bij constitutioneel eczeem
Volwassenen en kinderen ≥ 1 jaar
(Vaseline)crème 5% en 10% : ten minste 2×/dag aanbrengen, zo nodig vaker. Bij onvoldoende effect kan de (koel)zalf 5–10% worden geprobeerd.
Door kinderen wordt ureum vaak als prikkend ervaren, in dat geval de (vaseline)crème 5% gebruiken.
Hyperkeratotische nagels
Zalf watervrij 20% en 40%: 1×/dag aanbrengen op de aangetaste nagel en afdekken met een pleister, de zalfresten na 24 uur afwassen en de verweekte nagelsubstantie afschaven. De huid rondom de nagel beschermen met zinkoxidepasta of zinkoxidezalf. Behandelduur: 1–2 weken.
Ichtyose
Volwassenen en kinderen ≥ 1 jaar
(Vaseline)crème 5% en 10% : 2–3×/dag aanbrengen. Bij ernstige vormen de crème dik aanbrengen en 3–5 minuten laten inwerken, vervolgens uitsmeren en het teveel verwijderen. Indien de huid zacht en soepel is geworden, met grotere tussenpozen aanbrengen. Bij onvoldoende effect kan de (koel)zalf 5–10% worden geprobeerd.
Door kinderen wordt ureum vaak als prikkend ervaren, in dat geval de (vaseline)crème 5% gebruiken.
Toediening: Vermijd contact met de ogen; zie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Doseringen
Hidradenitis suppurativa
1×/dag 's avonds dun aanbrengen op de aangedane plekken, bijvoorbeeld in de liezen of in de oksels. Bij exacerbatie 2×/dag aanbrengen. Niet toepassen op grote gedeelten van het lichaam, gedurende lange perioden (> enkele weken) in verband met risico op systemische toxiciteit.
Toediening: Vermijd contact met de ogen, slijmvliezen (via de vingers) en wondjes vanwege de irriterende eigenschappen; indien contact optreedt direct uitspoelen met water.
Bijwerkingen
Soms (0,1-1%): branderig of prikkelend gevoel, roodheid, pijn en andere irritatie.
Verder is gemeld: erytheem en pijn aan de huid.
Bijwerkingen
Lokaal: irritatie zoals roodheid en schilfering, sensibilisatie. Reversibele bruinverkleuring van de huid/kleding.
Systemische bijwerkingen zijn zeldzaam. Bij langdurig gebruik van hoge concentraties (> 20%) op grote huidoppervlakken kunnen systemische bijwerkingen optreden, waaronder zweten, duizeligheid, collaps, convulsies, schildklierfunctiestoornissen, methemoglobinemie en urineverkleuring (paars-zwart); zie verder de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Interacties
Ureum bevordert de penetratie van corticosteroïden.
Interacties
Er zijn van dit middel geen interacties bekend.
Zwangerschap
Teratogenese: Ruime ervaring bij de mens geeft geen aanwijzingen voor schadelijkheid. Ureum wordt in het lichaam gevormd bij de omzetting van eiwitten. Het lichaam is goed in staat ureum af te breken, daardoor is het niet toxisch voor de embryo.
Advies: Kan worden gebruikt.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens (lokaal 15 % resorcinol). Beperkte ervaring met lokaal 5% resorcinol (bij acne vulgaris) tijdens de zwangerschap laat geen nadelige effecten zien.
Farmacologisch effect: Resorcinol wordt opgenomen door de intacte huid waardoor nadelige effecten bij de foetus niet zijn uit te sluiten.
Advies: Gebruik ontraden. Indien toch wordt gekozen voor toepassing tijdens de zwangerschap, dan alleen toedienen op kleine oppervlakken en zo kort mogelijk.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ureum wordt in het lichaam gevormd bij de omzetting van eiwitten en is van nature aanwezig in moedermelk.
Advies: Kan worden gebruikt. Bij gebruik op de borst, het middel eerst verwijderen vanwege de kans op irritatie van de gevoelige babyhuid bij aanraking van de borst.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend bij mens en dier.
Farmacologisch effect: Resorcinol wordt opgenomen door de intacte huid bij de moeder waardoor nadelige effecten bij de zuigeling niet zijn uit te sluiten.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden. Indien toch wordt gekozen voor toepassing tijdens de borstvoeding, dan alleen toedienen op kleine oppervlakken en zo kort mogelijk.
Overig: niet in de buurt van de tepel opbrengen.
Contra-indicaties
- ontstoken of beschadigde huid;
- pasgeborenen en zuigelingen < 1 jaar in verband met irritatie en risico van uremie.
Contra-indicaties
- Er zijn van dit middel geen klinische relevante contra-indicaties bekend.
Waarschuwingen en voorzorgen
Niet gebruiken bij acuut eczeem.
Bij gebruik op het gezicht voorzichtig zijn vanwege meer kans op irritatie. Contact met en gebruik rond de ogen vermijden (via de handen); in geval van contact overvloedig spoelen met water.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij toepassing op grote huidoppervlakken, gedurende lange perioden of in hoge concentraties in verband met risico op systemische toxiciteit (zie rubriek Bijwerkingen). Resorcinol niet langer dan enkele weken op grote huidoppervlakken gebruiken.
Resorcinol kan bruine vlekken geven op kleding en linnengoed. Draag ruimzittend katoenen ondergoed dat mag verkleuren.
Eigenschappen
Ureum heeft hydraterende eigenschappen; het verhoogt de waterbindende capaciteit van het stratum corneum en daardoor de hydratie van de huid. Daarnaast heeft ureum keratolytische eigenschappen, waardoor de dichte structuur van de hoornlaag wat losser wordt zodat de crème/zalf beter in de huid kan doordringen. Ten slotte heeft ureum een jeukstillend effect op de huid.
Eigenschappen
Resorcinol werkt keratolytisch, jeukstillend en remt de talgproductie. Het grijpt aan op de folliculaire keratineplug/afsluiting door keratine, wat gezien wordt als de primaire stap in het ontstaan van de ontstekingen bij hidradenitis suppurativa. Het houdt de talgklieren open en werkt preventief. Bij milde tot matig ernstige hidradenitis suppurativa vermindert resorcinol de duur van de laesies en de pijn. Resorcinolcrème 15 % is op basis van ervaring effectief gebleken bij het voorkómen van ontstekingen.
Kinetische gegevens
| Resorptie | wordt opgenomen via de intacte huid. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
ureum hoort bij de groep ureumpreparaten.
Groepsinformatie
resorcinol hoort bij de groep keratolytica.